قدس آنلاین: نتایج انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ آمریکا پس از کش‌وقوس‌های فراوان سرانجام اعلام و «جو بایدن» پیروز این ماراتن معرفی شد، اما «دونالد ترامپ» تأکید کرده است رقابت هنوز تمام نشده و انتخابات را به دادگاه عالی خواهد کشاند. رئیس جمهور آمریکا در ادامه توییت‌های خود مدعی شد انتخابات را با اختلاف زیادی نسبت به رقیبش جو بایدن برده است. لشکرکشی خیابانی طرفداران دو نامزد ادامه دارد و این در حالی است که مواضع ترامپ همانند کبریتی بر انبار باروت آمریکای دو قطبی‌شده، این کشور را بیش از پیش به سمت التهاب و تنش‌های داخلی سوق می‌دهد. کنار رفتن ترامپ مسلماً در عرصه سیاست خارجی آمریکا هم تأثیرات خود را خواهد گذاشت. در حالی اعراب مرتجع عرب منطقه خلیج فارس و رژیم صهیونیستی پس از اعلام پیروزی بایدن عزا گرفته‌اند، متحدان اروپایی واشنگتن از این خبر سرمست و خرسند به نظر می‌رسند. در نحوه مواجهه واشنگتن با تهران هم مستأجر جدید کاخ سفید پیشتر از تمایل خود به بازگشت به توافق‌نامه هسته‌ای برجام و انجام گفت‌وگو با جمهوری اسلامی البته به شرط کنار گذاشتن توان موشکی(بخوانید توان نظامی) خود خبر داده بود. با این‌حال بسیاری از تحلیلگران معتقدند دموکرات‌ها نسبت به جمهوری‌خواهان اگر در نوع مواجهه با جمهوری اسلامی و دشمنی با کشورمان رویه بدتر و فشارهای شدیدتری نداشته باشند، حداقل رویه واحدی دارند و رفت‌وآمد رؤسای جمهور آن چندان تفاوتی در رابطه میان تهران و واشنگتن ایجاد نخواهد کرد.
چرا کار ما با بایدن سخت‌تر و دشوارتر است
یک تحلیلگر حوزه سیاست خارجی نیز در گفت‌وگو با خبرنگار قدس و در پاسخ به این پرسش که با آمدن بایدن باید شاهد چه نوع تحولات و تغییراتی در نوع مواجهه جمهوری اسلامی ایران و آمریکا باشیم، گفت: سناریوهای آتی برای رابطه میان تهران و واشنگتن را به دو دسته کلی می‌توان تقسیم کرد: سناریوهای واقع‌بینانه و سناریوهای توهمی. محمدصادق کوشکی در این‌باره تشریح کرد: سناریوهای نوع نخست منظور دیدگاه‌هایی است که آرمان‌های طراحان در آن مطرح نمی‌شود، بلکه بر اساس واقعیت‌های موجود و نگرش طرف مقابل در تنظیم این سیاست خارجی ملاک قرار می‌گیرد. وی در توضیح جزئیات این سناریوها افزود: تیم بایدن پیشتر به‌صراحت اعلام کرده‌اند به دنبال این هستند که برجام ۲ و ۳ و حتی ۴ (موشکی، منطقه‌ای و حقوق بشری) را به ما تحمیل کنند. از سوی دیگر با توجه به دیدگاه آن‌ها و شناختی که ما از کلیت سیاست خارجی و تصمیمات هیئت حاکمه آمریکا در طول ۴۰ سال گذشته بدست آورده‌ایم، این رویه امری طبیعی به نظر می‌رسد.
به‌گفته کوشکی منافع ایالات متحده هم ایجاب می‌کند تداوم تضعیف جمهوری اسلامی به عنوان یک رویه ادامه‌دار دنبال شود و چون تیم بایدن هم نسبت به تیم ترامپ منسجم‌تر و هوشمندانه‌تر عمل می‌کنند، حتماً این رویه را دنبال خواهند کرد. این تحلیلگر با ذکر این نکته ادامه داد: این وسط افرادی که دیدگاه واقع‌بینانه دارند و واقعیات را می‌بینند، طبیعتاً می‌دانند کار ما با بایدن سخت‌تر و دشوارتر خواهد بود و تیم بایدن فشارهای برنامه‌ریزی‌شده بیشتری را این‌بار با احتمال همراهی اروپا با اهدافش دنبال خواهد کرد.
محمدصادق کوشکی درباره نگاه دسته دوم تحلیلگران به نوع رابطه با آمریکای تحت مدیریت بایدن اظهار کرد: این افراد در آرزوهای خود و بدون توجه و لحاظ کردن واقعیات میدانی چنین فرض می کنند که آمدن دموکرات‌ها موجب ترمیم برجام، باز شدن راه مذاکرات و بهبود روابط دو کشور خواهد شد. در این نگاه ناکارآمدی، توهمی بودن و منطبق نبودن با واقعیت‌ها بارها مشخص شده است، ولی دوستانی که این نگاه را دارند چون در صدر قدرت هستند و از آن‌طرف امکان شناخت واقعیت‌ها را هم ندارند، دید آن‌ها رمانتیک، توهمی و تخیلی به سوی آمریکاست. این افراد وضعیت فعلی را بهتر از دوره ترامپ ارزیابی می‌کنند و تلاش دارند ایجاد و توسعه رابطه را به عنوان یک دستاورد بزرگ خود در آستانه انتخابات سال آینده کشورمان رو کنند.
کل اگر طبیب بودی سر خود دوا نمودی!
کوشکی معتقد است: در مقام مقایسه این دو رویکرد، متأسفانه شاهد آن هستیم که نگاهی که رویکرد غیر واقعی، غیر علمی و توهمی دارد و منافع ملی را لحاظ نمی‌کند، از پشتیبانی و همنوایی فضای مجازی در داخل و رسانه‌های بیگانه و شبکه‌های ماهواره‌ای غربی هم برخوردار است. این در حالی است که دیدگاه واقع‌گرایانه از حمایت چندانی در فضای مجازی برخوردار نیست، دوم اینکه امکان رسانه‌ای قدرتمندی هم ندارد و مدام از سوی رسانه‌های بیگانه و شبکه‌های فارسی‌زبان بیگانه هم مورد هجوم است.
وی با ذکر این نکته، وضعیت آشفته اقتصادی ایران و گره‌زدن آن به برجام و سیاست خارجی را نمادی از این شیوه مدیریت غیرواقعی دانست و خاطرنشان کرد: بایدن در سخنرانی‌های خود به‌صراحت اعلام کرده به سبب بروز کرونا و بحران‌های جهانی، اقتصاد ایالات متحده متزلزل است. وی هیچ قولی که بتواند این اقتصاد را در کوتاه‌مدت و حتی میان‌مدت ترمیم کند، به مردم آمریکا نداده است. حال سؤال این است وقتی بایدن به مردمش که پایگاه رأی او هستند، هیچ قولی نداده چطور امکان‌پذیر است که روی کار آمدنش بتواند وضعیت اقتصادی ما را بهتر کند؟ برخی در تمام چهار، پنج ماه گذشته اقتصاد کشور را لای منگنه گذاشته‌اند با این هدف که اگر بایدن آمد، آن فشارهایی که محصول اقدام‌های خودشان است را مقداری کم کنند و اسم آن را بگذارند «گشایش حاصل از آمدن بایدن».
بایدن بدون شرط به برجام برنمی‌گردد
نماینده اسبق مجلس شورای اسلامی نیز با بیان اینکه بایدن و ترامپ تفاوت چندانی ندارند، تأکید کرد: کلیت نظام باید برای هر شرایطی برنامه داشته باشد و سناریوهای مختلف را مدنظر قرار دهد. سید جلال ساداتیان با بیان اینکه جمهوری اسلامی همواره از گفت‌وگو استقبال کرده و برجام هم نمونه کامل این رویه بود، در این‌باره معتقد است: بایدن پیشتر مدعی بازگشت به برجام در صورت پیروزی در انتخابات شده است. این حرفی خوب است؛ نامزد دموکرات بر خلاف سلف خود درظاهر از این خروج پشیمان است و می‌خواهد به این توافق جمعی برگردد. خوب اکنون توپ در زمین آمریکایی‌هاست. وی می‌تواند به برجام برگردد، اما باید در گام نخست، تحریم‌ها علیه کشورمان را بردارد و تمامی خسارات ایران را هم پیگیری کند. اگر این اقدام‌ها صورت گیرد، آن‌گاه این می‌تواند سرآغاز یک شروع جدید باشد. دیپلمات سابق کشورمان با بیان اینکه رهبران آمریکا فارغ از اینکه ترامپ در قدرت باشد یا بایدن، درصدد هستند محدودیت‌های منطقه‌ای و موشکی را نیز بر ایران تحمیل کنند، ادامه داد: مسلماً بایدن برای بازگشت به برجام در ابتدایی‌ترین حالت شرط و شروطی مطرح خواهد کرد و این قضیه به‌راحتی اتفاق نخواهد افتاد. ضمن اینکه موضوع قدرت نظامی و فعالیت‌های منطقه‌ای جمهوری اسلامی همچنان به عنوان موضوعات اختلافی بین دو طرف وجود دارد. ساداتیان تصریح کرد: آمریکا مدعی ایجاد امنیت در منطقه خاورمیانه است، ولی اگر واقعاً این رویه را دنبال می‌کند، چاره این مسئله آشکار است و آن‌هم ترغیب شرکای عرب منطقه‌ای‌اش برای پیوستن به طرح صلح هرمز که از سوی تهران مطرح شده است. واقعیت آن است که آمریکا اگر می‌خواهد به ایران نزدیک شود، باید از موضع خودبرتربینی و متکبرانه دست بردارد و با جبران گذشته، به نشستن پشت میز مذاکره با کشورمان امیدوار باشد.
روحانی در انتظار جبران اشتباهات از سوی آمریکا
رئیس جمهور کشورمان هم روز گذشته در یکصد و هفتاد و نهمین جلسه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت با بیان اینکه دولت آینده آمریکا از فرصت پیش آمده برای جبران اشتباهات گذشته استفاده کند، گفت: جمهوری اسلامی ایران، همواره به تعهدات خود در صورت رعایت مسئولانه از سوی همه اطراف تعهد، پایبند بوده و تعامل سازنده با جهان را راهبرد خود می‌داند. حسن روحانی در این‌باره اضافه کرد: اینک فرصتی برای دولت آینده آمریکا پیش آمده است که اشتباهات گذشته را جبران کند و با احترام به قواعد جهانی، به مسیر پایبندی به تعهدات بین‌المللی بازگردد.
انتهای پیام/
نظر شما