بایدن، به عنوان میراثدار باراک اوباما در موضوع برجام، اگرچه در کوران رقابت‌های انتخاباتی بارها از بازگشت به این توافق بین‌المللی سخن گفته بود اما در چند هفته اخیر با هدف امتیازگیری بیشتر از کشورمان، در عقب‌نشینی‌های گام‌به‌گام، این مسئله را به محدود شدن فعالیت‌های منطقه‌ای و برنامه موشکی جمهوری اسلامی منوط کرده است. در سوی مقابل اما مقامات دولت ترامپ در ادامه لفاظی‌های ضدایرانی خود معتقد هستند سیاست «فشار حداکثری» بر تهران اثرگذار بوده و باید این رویه ادامه پیدا کند. این اظهارات البته سیاست‌های اعلامی مقامات آمریکایی است و مسلماً پشت پرده و سیاست‌های اعمالی آن‌ها در رابطه با جمهوری اسلامی چیز دیگری است. منفعت در چیست؟ از دید کلیت نظام آمریکایی آیا بازگشت به برجام و ادامه محدودیت برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی به نفع منافع بلندمدت واشنگتن است یا رویکرد تقابلی دولت ترامپ؟ در ادامه، جدیدترین موضع نوام چامسکی زبان‌شناس، فیلسوف و نظریه‌پرداز بزرگ یهودی آمریکایی را درباره راه حل مباحث هسته‌ای ایران می‌خوانید.

آمریکا و رژیم صهیونیستی مقابل خاورمیانه عاری از تسلیحات هسته‌ای

چامسکی در تازه‌ترین سخنانش درباره رویارویی جمهوری اسلامی و غرب با بیان اینکه چالش هسته‌ای در خاورمیانه را باید در قالب یک کلیت بنگریم، می‌گوید: واقعیت آن است که نه فقط ترامپ بلکه هر مقام دیگر آمریکایی، ایران را تهدیدی وحشتناک یا شاید بزرگ‌ترین تهدید برای صلح خاورمیانه می‌دانند. وی با بیان اینکه مقامات کاخ سفید معتقد هستند تهران برنامه ساخت سلاح هسته‌ای را پیگیری می‌کند، در این باره ادامه داد: این تنها یک ادعاست و در ۲۰ سال اخیر هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد جمهوری اسلامی حتی به سلاح هسته‌ای فکر کرده باشد. با وجود این بیایید این‌گونه تصور کنیم که آن‌ها به دنبال این موضوع هستند، بیایید این‌گونه تصور کنیم که بنیامین نتانیاهو درست می‌گوید و آن‌ها پنهانی به دنبال توسعه سلاح هسته‌ای هستند. آیا راهی برای متوقف کردن آن‌ها وجود دارد؟ بله، یک راه بسیار ساده. یک منطقه عاری از سلاح هسته‌ای با نظارت شدید به خاورمیانه تحمیل کنیم. چامسکی با تأکید بر اینکه ما می‌دانیم این نظارت‌ها جواب می‌دهد، افزود: سازمان اطلاعات آمریکا و سازمان بین‌المللی انرژی اتمی موفق بودن این نظارت‌ها را تأیید کرده‌اند، خب دوباره این نظارت‌ها را تأسیس و یک منطقه عاری از جنگ‌افزار هسته‌ای تحمیل کنیم. آیا کسی با آن مخالف است؟ در واقع فقط دو کشور؛ ایالات متحده آمریکا و اسرائیل (رژیم صهیونیستی). جمهوری اسلامی به‌شدت حامی این ایده است، کشورهای عربی هم موافق آن هستند، حتی کشورهای جنبش عدم تعهد و بیشتر جهان موافق‌اند. اروپا هم از آن حمایت می‌کند اما هر وقت به مرحله تصویب می‌رسد واشنگتن آن را وتو می‌کند.

مقصر چه کسی است، ایران یا آمریکا؟

این نظریه‌پرداز آمریکایی در ادامه با بیان اینکه سال ۲۰۱۵ در کمیسیون بازنگری پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای، همه خواهان تغییر آن بودند، تصریح کرد: با وجود این اوباما جلو این روند را گرفت. این وضع در همه نشست‌ها تکرار شده. حال پرسش این است که چرا آمریکا جلو آن را گرفت؟ همه پاسخ آن را می‌دانند ولی هیچ کس نمی‌تواند آن را بر زبان بیاورد، زیرا تصویب آن به معنای بازرسی از جنگ‌افزارهای اتمی اسرائیل است. حتی یکی از گماشتگان ارشد نظامی آن‌ها، «جک سولیوان» مشاور سابق امنیت ملی بایدن در کاخ سفید چند روز پیش گفت: «دولت بایدن تمایل خواهد داشت به برجام بازگردد اما توپ در زمین ایران است. جمهوری اسلامی باید با قطع و معکوس کردن غنی‌سازی اورانیوم آغاز کند و رویکرد مثبتی در قبال مذاکرات در پیش گیرد. اگر آن‌ها این کار را کنند ما این موضوع را مورد ملاحظه قرار خواهیم داد». کاملاً برعکس! ما باید خواهش کنیم آن‌ها به مذاکراتی برگردند که خودمان دائم تضعیفش کردیم. در دوره ترامپ کاملاً نابود شد ولی در دوره اوباما هم تضعیف شده بود. چامسکی عنوان کرد: واقعیت آن است که حتی اوباما هم به تعهدات هسته‌ای خود در مقابل ایران عمل نکرد. یکی از بخش‌های توافق‌نامه هسته‌ای می‌گوید در دوره مذاکرات هیچ یک از طرف‌ها نباید به اقتصاد ایران آسیب بزنند، ولی اوباما بارها این کار را کرد. ما هرگز به توافق پایبند نبودیم. ولی حالا سخنگوی دولت بایدن می‌گوید اگر ایرانی‌ها گام نخست را بردارند ما هم اقدام می‌کنیم! انگار آن‌ها مقصر هستند نه ما! ما هرگز نباید این حرف‌ها را بپذیریم.