تحولات لبنان و فلسطین

عزاداری بر مصائب اهل‌بیت(ع)، یکی از سنت‌های دیرین و مهم در تاریخ تشیع است؛ سنتی که نقشی مهم و راهبردی در پاسداشت ارزش‌ها و آموزه‌های ائمه معصومین(ع) دارد. سنت روضه‌خوانی، منبعث از چنین آموزه‌ای، قرن‌هاست که مورد توجه شیعیان و منشأ خیر و برکات بسیار است. همه ما وقتی به دوران کودکی خود رجوع می‌کنیم، خاطرات شیرین و متعددی را از مجالس روضه‌خوانی به یاد می‌آوریم. بسیاری از ما، الفبای دیانت و به ویژه ارادت به اهل‌بیت عصمت و طهارت(ع) را در این مجالس فرا گرفتیم و افزون بر آن، اغلب رفتارهای نیک اجتماعی مانند کمک به نیازمندان و اطعام مردم، به واسطه این مجالس در ذهن ما نهادینه شده ‌است. با این حال، شاید بسیاری از ما ندانیم که سرآغاز سنت روضه‌خوانی که ذیل الگوی عزاداری بر مصائب اهل‌بیت(ع) شکل گرفت، در حرم رضوی سابقه‌ای حدوداً ۵۰۰ ساله دارد و به اوایل عصر صفویه برمی‌گردد. قدیمی‌ترین سند موجود درباره این سنت دیرینه، مربوط به سال ۱۰۲۵ هـ.ق(۹۹۴ خورشیدی) و دوران حکومت شاه‌عباس یکم صفوی است؛ سندی که مربوط به پرداخت حقوق شخصی به نام محمدحسین روضه‌خوان برای روضه‌خوانی در حرم رضوی و در روزهای عاشورای حسینی است. روضه‌خوانی در حرم، معمولاً با سه شیوه برگزار شده و می‌شود؛ نذری، وقفی و رسمی. روضه‌خوانی نذری به حالتی اطلاق می‌شود که روضه‌خوان‌ها به درخواست زائران و عمدتاً بر اساس نذر آن‌ها، به خواندن روضه می‌پردازند. در حالت وقفی، اقامه روضه بر اساس نیت واقفان و با درآمد موقوفه‌ها انجام می‌شود. سند قدیمی‌ترین نمونه روضه وقفی، مربوط به سال ۱۱۲۹ هـ.ق (۱۰۹۵ خورشیدی) و دوره حکومت شاه‌سلطان‌حسین صفوی است که بر اساس آن، عایدات دو قریه «علی‌آباد» و «موسی‌آباد» وقف روضه‌خوانی در حرم رضوی شده. برگزاری روضه رسمی نیز از همین دوره در برنامه‌های روزانه حرم رضوی گنجانده شد و تا امروز ادامه داشته ‌است.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.