قدس آنلاین: شعر سپید از ابتدای ظهور و رشدش در فضای ادبیات امروز ایران، چهرهای کمابیش مردانه داشته است. جریان شعری هوشنگ ایرانی و مجله خروس جنگی، شاملو و مقلدانش، جریان شعر حجم، شعر موج نو و شعری دیگر که در سالهای پیش از انقلاب، در فضای شعر سپید کشور مطرح شد؛ تقریباً همگی با حضور شاعران مرد بود، البته به این معنا نیست که شاعران زن سپیدسرا در این دوره اصلاً در فضای عمومی شعر غایب بودند ولی حضور شاعرانی مانند طاهره صفارزاده، استثنایی بود که قاعده را به هم نمیزند.
در سالهای پس از انقلاب اسلامی و به خصوص از دهه ۷۰، شاهد تغییراتی در ادبیات کشور بودیم که بخشی از آن به شاعران، نویسندگان و منتقدان برمیگردد و بخشی از آن نیز به گونهشناسی مخاطبان شعر برمیگردد. بالا رفتن جهشی میزان دانشآموختگان و دانشجویان در دانشگاههای کشور و گسترده شدن حوزه فعالیتهای دانشگاهی در سراسر کشور در کنار افزایش قابل ملاحظه دانشآموختگان دانشگاهی در میان زنان موجب شد، تغییرات عمدهای را در میان مخاطبان ادبیات در این دوران شاهد باشیم که در دهههای ۸۰ و ۹۰ نیز ادامه یافت.
نسل جدید شاعران که تحولات و تغییرات ادبی و تثبیت شعر نو به خصوص شعر بیوزن را در کشور درک کرده بود و دیگر حساسیتها و عادتوارههای نسل قبلی خود را نسبت به وزن و قافیه نداشت، چهره ادبیات ایران را تغییر داد. پیش از آن، شاعر شعر سپید و مخاطبانش در میان جمعی معدود از نخبگان محصور بود اما از دهه ۸۰ به بعد شاهد بودیم که مخاطبان این گونه شعری در میان گروههای مختلف اجتماعی به خصوص زنان گسترده شد.
روی آوردن گروه زیادی از شاعران خانم به سرودن شعر سپید، در کنار استقبال مخاطبان از مجموعههای شعر سپید موجب شد برخلاف دوران پیش از انقلاب، این نوع از شعر دیگر چهرهای کاملاً مردانه نداشته باشد.
شمار قابل توجه زنانی که در شعر سپید مطرح شدند در دهههای اخیر نشاندهنده این است که این گونه ادبی به ساحتهایی دست یافته است که پیشتر از آن محروم بود. زنان سپیدسرا که اغلب شاعرانی جوان و در ابتدای تشکیل خانواده و حضور اجتماعی خود بودند، با سرودن شعرهایی با مضمونهایی چون دغدغههای زنان جوان امروز در عرصه اجتماع و شعرهای مادرانه، به ثروت مضمونی این گونه شعری اضافه کردند و اگر امروز بخواهیم مجموعهای منتخب از شعرهای زنانه و مادرانه در قالب شعر سپید انتخاب کنیم، دستمان کاملاً باز است و نمونههایی درخشان در این مضمونها داریم که در تاریخ ادبیات ما ماندگار خواهند بود.
نظر شما