قرآن کریم حضرت زهرا(س) را «کوثر» معرفی می‌کند. کوثر به معنای «خیر کثیر» یا به تعبیر برتر «خیر بی‌انتها» است. درباره زندگی فاطمه زهرا(س) ابعاد گسترده و زیبایی‌های فراوان وجود دارد که هنوز شناخته نشده است. فاطمه، اقیانوسی از نیکویی‌هاست، از این رو شأن آن حضرت والاتر از آن است که در تفکر بگنجد چه رسد به اینکه به گفتار و نوشتار درآید. اما به حکم «آب دریا را اگر نتوان کشید هم به قدر تشنگی باید چشید» هر که ارادت خود را به ساحت مقدس ایشان ابراز می‌کند.

به اندیشه فاطمی کمتر پرداخته شده است

وقتی سخن از سبک زندگی فاطمی به میان می‌آید به طور معمول سیره عملی و رفتاری حضرت زهرا(س) در حوزه فردی، خانوادگی و اجتماعی در مدت کوتاه زندگی ایشان کنکاش و تبیین می‌شود ولی کمتر به اندیشه فاطمی پرداخته شده است در حالی‌که همیشه رفتارها از باورها و عقاید سرچشمه گرفته و این اندیشه و تفکر است که مبنا و اصل  بنای رفتار است. آنچه سبب می‌شود آن حضرت سبک زندگی منحصر به‌ فردی داشته باشد اندیشه توحیدی و معرفت و شناخت عمیق ایشان نسبت به حق‌تعالی و نظام هستی است.

نقش عقاید در زندگی انسان به منزله ریشه درختی است که موجب رشد و نمو و ثمر دادن می‌شود، هر چند میوه را از شاخه به دست می‌آورند اما خود شاخه معلول ریشه است. قرآن کریم در آیه ۹۷ سوره نحل می‌فرماید: «مَنْ عَمِلَ صالِحاً مِنْ ذَکَرٍ أَوْ أُنْثی‏ وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْیِیَنَّهُ حَیاةً طَیِّبَةً وَ لَنَجْزِیَنَّهُمْ أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ ما کانُوا یَعْمَلُون‏»؛ در این آیه کریمه، حیات طیبه که همان سبک زندگی قرآنی و اسلامی است محصول دو عنصر عمل صالح و ایمان دانسته شده است. ایمان محصول اندیشه و تفکر است. ایمان که شرط صحت همه عبادات است یعنی اعتقاد به جمیع عقاید حقه و جمیع آنچه پیامبر آورده است. صحت عمل و نقش آن در تکامل انسان و سودمندی آن به صحت عقیده عامل بستگی دارد.

حضرت زهرا(س) می‌فرماید: «حُبِّبَ إلَیَّ من دُنیاکُم ثَلاثٌ؛ تِلاوَةُ کِتابِ اللّه ِ و النَّظَرُ فی وَجهِ رَسولِ اللّه ِ و الإنفاقُ فی سَبیلِ اللّه». «حب» به معنای دوستی و دلدادگی است. محبت عبارت است از حال میل و التذاذ نسبت به چیزی که وجود این حالت فرع شناخت آن چیز است. این تفکر و اندیشه فاطمی است که نتیجه آن محبوبیت تنها سه چیز از تمام مظاهر دنیوی و زیبایی‌های مادی نزد حضرتش است. تنها سه مظهر ویژه و خاص موجب التذاذ ایشان را فراهم می‌آورد که عبارت است از:

 تلاوت قرآن

قرآن کریم مظهر تجلی ذات خداوند و معرفی‌کننده خداوند با زبان انسان است. قرآن نازل شده است که باب شناخت و معرفت خداوند را به روی انسان‌ها بگشاید؛ به تعبیر امام خمینی(ره) اگر قرآن نبود باب معرفت بسته بود الی الابد که البته معرفت غیر از اثبات وجود است.

برای وصول به مقام شامخ انسانیت و کمال، اصل و پایه معرفت است و ایمان فرع آن است. کسی که با این کتاب خداشناسی انس بگیرد و خداوند متعال را از این طریق بشناسد و اهل معرفت شود، خداوند در آیاتش برای او تجلی خواهد کرد و آنچنان به عظمت خداوند پی می‌برد که خود را در مقابل آن ناچیز و خداوند را سرچشمه همه فیوضات می‌بیند.

معرفت خداوند و ایمان از امور دارای درجه و مرتبه و تشکیکی است. مراتب ایمان بسیار است: مستقر و مستودع، علم الیقین، عین الیقین وحق الیقین که هر یک از آن‌ها نیز مراتب و درجات متعددی دارد. به فرموده قرآن کریم، مؤمنان به گونه‌ای هستند که «إِذا تُلِیَتْ عَلَیْهِمْ آیاتُهُ زادَتْهُمْ إیمانا»(انفال:۲) نور ایمان به‌تدریج در دل تابیده می‏شود و همچنان رو به زیادی می‏گذارد تا به حد تمام رسیده و حقیقتش کامل شود، به طوری که هرقدر مؤمن بیشتر در آیات سیر و تأمل کند ایمانش قوی‏تر و زیادتر می‏گردد تا آنجا که به مرحله یقین برسد، بنابراین جمله‏ «زادَتْهُمْ إِیماناً» به زیادی از جهت کیفیت اشاره دارد؛ یعنی ایمانشان رو به شدت و کمال می‏گذارد.

حضرت زهرا(س) با وجود قلب مالامال از عشق به خدا، محبت و معرفت او باز هم به دنبال معرفت بیشتر و قوی‌تر است. او که از مصادیق نور علی نور است همچنان اشتیاق قلبی به تلاوت قرآن دارد. در بینش توحیدی ایشان هیچ‌یک از خوبی‌ها و نیکویی‌های دنیا لذت انس با آیات قرآن و تلاوت آیات را ندارد.

 نگاه به چهره رسول خدا

نظر به معنای نگاه با دقت و توجه است. حضرت از همه مظاهر طبیعی عالم، گل‌ها و گیاهان، دشت‌ها و صحراها، افلاک و ستارگان درخشان، چهره ولی خدا را انتخاب می‌کند و شوق و دلدادگی خود را به آن نشان می‌دهد. چشم و نگاه، مدخل و دریچه اندیشه است. ارتباط دیدن و اندیشیدن آن‌قدر نزدیک است که در بسیاری از آیات قرآن رؤیت و نظر، به معنای اندیشیدن و تفکر به کار رفته است.

امام کاظم(ع) می‌فرماید: «مَا مِنْ شَیْ‏ءٍ تَرَاهُ عَیْنُکَ إِلَّا وَ فِیهِ مَوْعِظَةٌ» دیدن، اشتیاق می‌آورد و به دنبال اشتیاق، طلب می‌آید. اندیشه توحیدی فاطمی مانع از آن است که دقت نظر و شوق او به چیز دیگری باشد؛ وجه و صورت هیچ چیز در دنیا ارزش نگاه و حب فاطمه(س) را ندارد. به همین دلیل در دفاع از امام زمانش و ولی خدا از پای نمی‌نشیند و جانش را فدای دفاع از حریم ولایت می‌کند.

 انفاق در راه خدا

علاقه فاطمه(س) به جهان باقی حقیقی است نه جهان فانی دنیوی. اموال دنیا در همین دنیا می‌ماند. کسی نمی‌تواند چیزی از آن را با خود به دنیای واقعی و ابدی ببرد ولی می‌تواند با استفاده از اموال و امکانات دنیا که در اختیار اوست، کشتزارهای بزرگ و عظیمی برپا کند که محصول ۷۰۰ برابری آن را در دنیای اخروی برداشت کند. نتیجه اینکه این اندیشه توحیدی فاطمی و صبغه الهی حضرت زهرا(س) است که اجازه نمی‌دهد غیر از معرفت و محبت خداوند در قلبش جای گیرد و از این دنیا فقط خداگونه ترین آن‌ها محبوب او واقع می‌شود.

ساده‌زیستی، صبر و تحمل بی‌نظیر در زندگی خانوادگی، تربیت اعلای فرزندان، تهجد و عبادت شبانه، ایثار و تقدم دیگران بر خود و مصادیق دیگر سیره عملی آن حضرت محصول و معلول بینش ناب توحیدی ایشان است. نکته مهم برای الگوگیری از سبک زندگی فاطمی، شناخت چنین تفکر و بینش غنی و ارائه و تبلیغ آن است.