تحولات منطقه

اصفهان- حال‌وروز نصف جهان را این روزها با گذری بر تالاب گاوخونی و قدم زدن در بستر خشکیده زاینده‌رود به‌خوبی می‌توان درک کرد؛ مشکلی که ریشه در طی یک دهه خشک‌سالی دارد.

«تشنگی» نصف جهان را فراگرفت؛ خشکسالی بساط کشاورزی را جمع کرد
زمان مطالعه: ۳ دقیقه

قدس آنلاین-گروه استان‌ها: آمار ارائه‌شده از سوی مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشک‌سالی نشان می‌دهد در سال آبی جاری (از اول مهرماه ۹۹) تا روز ۱۶ فروردین‌ماه جاری میزان بارشی که در کل کشور آمده نسبت به بلندمدت ۳۰ ساله ۳۱,۳درصد کمبود دارد و ما در همه استان‌ها با کمبود بارش مواجه هستیم.

وقتی از زبان مدیر دفتر تأسیسات آبی شرکت آب منطقه‌ای استان اصفهان می‌شنویم که متأسفانه ذخیره آبی سدهای استان ازجمله سد زاینده‌رود وضعیت خوبی ندارد و افزون بر ۸۰ درصد آن خالی است لذا به‌خوبی می‌توان شرایط موجود را درک کرد و دیگر نیازی به تحصن و جمع شدن در کف زاینده‌رود برای گرفتن حقابه و طلب کردن آب از دولت نیست بلکه تنها باید منتظر بارش‌ها و رحمت الهی از اسمان بود.

ریز گردها این روزها در آسمان اصفهان بیش از هر زمان جولان می‌دهد و بارش گل‌آلود از اسمان خود گواه این موضوع بود که بر دامنه بیابان‌ها هرروز افزوده می‌شود.

اگرچه هرچند وقت یک‌بار کشاورزان شرق و غرب زاینده‌رود با تجمع در حاشیه این رودخانه حق آبه برای کشاورزی طلب می‌کنند اما واقعیت این است بنا بر شواهد قرائن آبی برای رهاسازی نیست و خشک‌سالی در حال درو کردن بساط کشاورزی است.

کاهش بارش‌ها افزایش بیابان‌ها

در این رابطه مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان بابیان اینکه میانگین بارش‌ها در بالادست ۳۵درصد نسبت به میانگین بلندمدت کاهش داشته است اظهار می‌کند: میانگین بارش‌ها در شهر اصفهان نیز ۳۰ درصد کاهش داشته است، درحالی‌که دمای هوا ۲ درجه افزایش‌یافته و وزش باد رطوبت خاک را برده است، بنابراین کانون‌های گردوغبار داخلی فعال‌شده‌اند.

منصور شیشه‌فروش مساحت بیابان‌های موجود در استان اصفهان را ۳ میلیون و۲۰۰ هزار هکتار عنوان کرده و می‌افزاید: ۱۶ کانون بحران فرسایش بادی با یک‌میلیون و ۹۰ هزار هکتار وسعت در استان شناسایی‌شده است.

وی عنوان می‌کند: طی بررسی به‌عمل‌آمده در ۱۰ سال گذشته منتهی به امسال، ۸۰ درصد مناطق استان با شرایط کم‌آبی و خشک‌سالی مواجه بوده است. از ابتدای فروردین‌ماه سال جاری تاکنون به علت وجود پدیده خشک‌سالی گردوغبارهای ناشی از آن فقط ۱۵ روز هوای سالم در اصفهان وجود داشته است.

درو شدن اراضی کشاورزی

مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان همچنین به خشکی رودخانه زاینده‌رود اشاره و تصریح می‌کند: بیش از ۱۵۰ هزار هکتار مزارع به خاطر خشکی زاینده‌رود کشت نشده که باعث افزایش گردوغبار می‌شود.

شیشه‌فروش وقوع خسارات ناشی از این گردوغبارها را تنها محدود به اراضی کشاورزی و تأسیسات شهری ندانست و بیان کرد: گردوغبار و تندبادهای ناشی از کانون‌های ایجادشده از آن نه‌تنها به اراضی زراعی و برخی تأسیسات شهری خسارت وارد کرده است بلکه در ماه فروردین سال جاری باعث ایجاد چندین حادثه تصادف زنجیره‌ای در جاده‌ها به علت عدم دید کافی رانندگان شده است.

وی از تالاب گاوخونی به‌عنوان یکی دیگر از کانون‌های گردوغبار یادکرده و اظهار می‌کند: تالاب گاوخونی  تنها ۴ درصد آب دارد و می‌تواند ۶ استان را تحت تأثیر قرار دهد. این تالاب منحصربه‌فرد در سال‌های قبل از کم‌آبی سالانه میزبان ۵۷ هزار فلامینگو بود که در حال حاضر اثری از آن‌ها نیست.

بیش از ۱۵۰ هزار هکتار مزارع به خاطر خشکی زاینده‌رود کشت نشده که باعث افزایش گردوغبار می‌شود

شیشه‌فروش حجم کنونی سد زاینده‌رود را ۲۵۰ میلیون مترمکعب اعلام کرده و اعلام می‌کند: حجم سد زاینده‌رود نسبت به بلندمدت ۷۰ درصد کاهش داشته و در حال حاضر ۲۰ درصد سد آب دارد که امیدواریم در سال جدید شاهد بارش‌های خوب و بهبود وضعیت سد زاینده‌رود باشیم.

تشنگی زاینده‌رود

رودخانه زاینده‌رود به طول افزون بر ۴۰۰ کیلومتر بزرگ‌ترین رودخانه منطقه مرکزی ایران است که از کوه‌های زاگرس مرکزی به‌ویژه زرد کوه سرچشمه می‌گیرد و در کویر مرکزی ایران به سمت شرق پیش می‌رود و درنهایت به تالاب گاوخونی در شرق اصفهان می‌ریزد.

این رودخانه که نقشی اصلی و مؤثر در پایداری محیط‌زیست، تأمین آب آشامیدنی، حیات محیط‌زیست، رونق کشاورزی، اقتصاد و گردشگری منطقه مرکزی و هستی تالاب گاوخونی دارد، در دهه‌های اخیر به ‌علت برداشت‌های غیرقانونی در بالادست، انتقال آب به حوضه دیگر، تراکم جمعیت و تا حدودی کاهش نسبی بارندگی‌ها، به یک رودخانه با جریان دوره‌ای تبدیل و در پایین‌دست اغلب در فصول گرم  و حتی روزهای سرد سال مانند چنین روزهایی که در حال سپری کردن هستیم با خشکی مواجه شده است.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.