قدس آنلاین: ماه مبارک رمضان ماهی است که در آن رحمت و برکات الهی به آسانی برای بندگان نازل می شود و هر آنکه همتی ورزد می تواند از برکات و فیوضات این ماه بهره مند شود. در این ماه خداوند روزه را بر ما واجب کرده تا با اطاعت از امر او، تمرین بندگی کرده و با تحمل اندکی سختی، اراده خود را تقویت کنیم؛ این ماه در واقع ماه خودسازی، خودشناسی، خداشناسی، تفکر و عبادت است. در این ماه حتی برای خواب روزه دار ثواب و مزذ وجود دارد و درهای رحمت و مغفرت الهی بر روی بندگان باز است. یکی از مهمترین اعمال ماه مبارک رمضان تلاوت قرآن کریم است و گرچه خواندن قرآن در همه ساعات و روزهای سال توصیه شده، اما در ماه رمضان پاداشی مضاعف برای آن در نظر گرفته شده و از این ماه به عنوان بهار قرآن تعبیر شده است.در مصاحبه با حجت الاسلام و المسلمین دکتر عباس نصیری فرد استاد دانشگاه و پژوهشگر دینی علت اهمیت تلاوت قرآن در ماه رمضان و تاثیرات آن بر زندگی فردی و اجتماعی را بررسی کردیم که در ادامه مشروح این مصاحبه می آید:

از ماه رمضان به عنوان بهار قرآن یاد می شود؛ مقصود از بهار قرآن چیست؟

ماه رمضان سفره ای است که غذای آن قرآن است و میزان بهره بهرداری از رمضان به میزان استفاده از قرآن است. از رسول‌ گرامی صلی الله علیه و آله چنین نقل شده است: قرآن کریم غذای‌ آماده الهـی اسـت. عنوان «مأدبه» بر اساس حدیث نبوی در وصف قرآن است که فرمودند: «إنّ هذا القرآن مأدُبه الله فتعلَّموا مأدُبتَه مااستطعتم» یعنی «قرآن، مأدبه ( سفره نعمت ) الهی است، پس هر قدر می‌توانید از آن بهره‌مند شوید. ، قرآن کریم سفره ای نیست که‌ هر کسی غذای خود را به همراه آورد و در سفره قرآن‌ بخورد بلکه غذایی است لذیذ و آماده، خداوند سبحان ما را به خواندن‌ قرآن کریم در این ماه فراخوانده است و بـا ما در این ماه مبارک سخن می‌گوید.ماه رمضان ماهی است که شرافت آن به نزول قرآن است یعنی عظمت و شرافت ماه به قرآن است نه به وجود روزه.

قرآن کتابی است که خدای سبحان به عنوان بهترین نعمت معنوی به انسان ارزانی داشته است، قرآن معجزه جاوید پیامبر گرامی اسلام، کتاب موعظه و پند و اندرز است، کتابی است که بیماری های روحی و قلبی انسان را شفا می بخشد. قرآنی که در این ماه نازل شده است هدف نزول آن هدایت بشریت و رهانیدن آنان از جهل و ظلمت و وارد کردن آنان در نور و روشنایی است از این رو شایسته است مسلمانان برای رسیدن به نور قرآن و استفاده از مواعظ آن و درمان بیماری های روحی به قرآئت آن پرداخته و ضمن خواندن، در معارف آن تدبر نموده و حقایق آن را فهم کنند و به آن عمل نمایند.

توصیه زیادی به تلاوت قرآن در ماه مبارک رمضان شده؛ اهمیت تلاوت قرآن در این ماه چیست و چه تاثیراتی بر زندگی فرد دارد؟

تلاوت قرآن همیشه مستحب است ولی در ماه مبارک رمضان از ویژگی دیگری برخوردار است؛ رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم:"وَ مَنْ تَلا فیه آیَةً مِنَ القُرْآنِ، کانَ لَهُ مِثْلُ اَجْرِمَنْ خَتَمَ القُرْآنَ فی غَیْرِهِ مِنَ الشُّهُورِ".کسی که در ماه مبارک رمضان یک آیه قرآن بخواند پاداش او همانند کسی است که قرآن را در ماه های دیگر ختم کرده است. قرآن طناب و ریسمان الهی معرفی شده است.«واعتصموا بحبل الله جمیعاً» همه به حبل  الهی، که دین خدا و کلام خداست، تمسک کنید که این طناب به سقفی محکم و زوال‌ ناپذیر مرتبط است. این طناب را بگیرید و به آن اعتصام کنید و از چاه، بالا بیایید.

قرآن کتابی نیست که آن را در عرض سایر کتب انسانی یا حتی کتب آسمانی یاد کنیم بلکه در روایات ما آمده است که قرآن سید کتب است یعنی برترین، والاترین کتب و گوهری ارزشمند و یکتاست. حضرت علی(ع) فرمودند: «خدای عالم در قرآن تجلی کرده است» این کلام، سخنی است که مستقیماً به خدای عالم ارتباط دارد و دست هیچ انسانی و حتی هیچ نبی،وصی، فرشته و مَلَکی در این رابطه نقش ندارد، تمام مراحل این قرآن از ابتدا تا انتها را خدای عالم بر عهده دارد و این کتاب سراسر نور است. لذاماه مبارک رمضان که ربیع دلها و ماه قرآن است، بهترین فرصت هست برای اینکه جامعه ما با یک حقیقت این چنینی یعنی با قرآن آشنا شود.

تلاوت قرآن چه آدابی دارد و اصولا چگونه تلاوتی تاثیر گذار است؟

اولا این نکته را عرض کنیم که همانگونه که خود قرآن می فرماید : «فاقرءوا ما تیسّر من القران»  معنایش این است که : مقداری که برای شما میسّر است قرآن تلاوت کنید و با این کتاب الهی مأنوس باشید. حتی اگر معنای بعضی از آیات و سور برای شما روشن نشد، نگویید خواندن بدون ادراک چه اثری دارد. چون قرآن، کلام آدمی نیست که اگر کسی معنایش را نداند خواندنش بی‏ ثمر باشد؛ بلکه نوری الهی است که خواندن آن به تنهایی عبادت است گرچه به معنایش آگاهی نداشته باشیم. قرآن حبل الهی است که اُنس با آن و تدبّر در آن و ایمان و عمل به آن، انسان را بالا می ‏برد و به مقام صالحین، ملحق می‏ سازد تا مستقیماً تحت ولایت الله قرار گیرد.

اگر اهمیت و فضیلت تلاوت قرآن برای ما روشن شود و بدانیم که قرآن تکلم و سخن گفتن خداوند با ما ‏است، و با طهارت باطن و اُنس با قرآن لذت تلاوت را بچشیم، هیچ گاه حاضر نمی‌شویم بین خود و قرآن ‏فاصله بیندازیم و هرگز از فیض عظیم آن، حداقل با تلاوت ۵۰ آیهٔ در شبانه‌روز، محروم نمی‌گردیم.‏

گفته می شود که یکی از شکات روز قیامت قرآن است؛ این شکایت از چه جهت است و کم توجهی به تلاوت قرآن و عمل به آن چه تبعاتی بر زندگی و فردی و اجتماعی ما مترتب می سازد؟

امام رضا علیه السلام فرمود: "دلیل آن که در نماز، قرآن می‌خوانیم آن است که قرآن از مهجوریّت خارج شود." فلذا علت شکایت قرآن بخاطر مهجوریت آن توسط مسلمانان است که البته مهجوریت انواع و اقسامی دارد، مهجوریت قرآن در استماع که سخن گفتن و گوش نسپردن به آیات خدا در هنگام تلاوت قرآن است. قسم دیگر مهجوریت در حفظ قرآن است. در روایات، حفظ قرآن بسیار مورد توجه قرار گرفته و برای آن ثواب و فضیلت فراوانی ذکر شده است. قسم دیگر از مهجوریت در تدبر به قرآن است. در روایت داریم که اگر مؤمنان راستین و پرهیزکاران واقعی، تلاوت را با تدبر همراه سازند، از سفره رنگین الهی بهره مند میشوند. قسم دیگر مهجوریت در تفسیر است. تفسیر قرآن شناخت ما را به آیات الهی افزایش می دهد.نوع دیگر مهجوریت ، مهجوریت قرآن در عمل است. تمام مراحل و مراتب ارتباط با قرآن اعم از آموزش قرائت، تدبر، انس و آشنایی با معارف الهی قرآن، مقدمه ای برای عمل کردن است. اگر قرآن در عمل و رفتار و گفتار و شخصیت انسان و جامعه تجلی نیابد و ظهور و بروز پیدا نکند، هرگز به قرآنی شدن انسان و جامعه نخواهد انجامید. عمل به قرآن است که جانها را منقلب می کند و جوامع را تعالی می بخشد.

بر این اساس باید به قرآن و تلاوت و فهم آن اهمیت دهیم .رسول اکرم‏(ص) در اهمیّت تلاوت قرآن می‏ فرماید: «نوّروا بیوتکم بتلاوة القرآن ولا تتخذوها قبوراً»خانه ‏های خود را با تلاوت قرآن نورانی کنید و خانه‏ ها را به صورت قبر و گورستان درنیاورید. کسی که اهل قرآن نیست و به آن اُنس ندارد، مرده است و خانه او گور اوست.

امام باقر علیه السّلام می فرماید:«روز قیامت قرآن می گوید: خدایا بعضی از بندگانت حرمت مرا نگهداشته و مرا حفظ نمود و چیزی از مرا ضایع نکرد. و بعضی دیگر مرا ضایع کرد و حق مرا خوار شمرد و مرا تکذیب نمود»خدای تعالی می ‏فرماید: «به عزت و جلال و رفعت مقامم سوگند، امروز بهترین ثواب را برای تو بدهم و دردناکترین کیفر را به خاطر تو بکنم.»

انتهای پیام/