به گزارش قدس آنلاین، رونامه جوان نوشت:

با توجه به اینکه تاکنون هیچ کشوری نتوانسته چنین دستگاهی را ثبت اختراع کند و سال‌هاست که بسیاری از کشورها با شیوع این بیماری دست به گریبانند، این اختراع می‌تواند به ارزآوری برای کشور کمک زیادی کند. تاکنون هیچ کشوری هم موفق به تولید واکسن سالک نشده، در نتیجه پیشگیری سریع با این اختراع بسیار با اهمیت است.

محققان جوان کشورمان برای نخستین‌بار در جهان دستگاه تشخیص انگل بیماری سالک مجهز به هوش مصنوعی را ثبت اختراع کردند. با توجه به اینکه تاکنون هیچ کشوری نتوانسته چنین دستگاهی را ثبت اختراع کند و سال‌هاست که بسیاری از کشورها با شیوع این بیماری دست به گریبانند، این اختراع می‌تواند به ارزآوری برای کشور کمک زیادی کند. تاکنون هیچ کشوری هم موفق به تولید واکسن سالک نشده، در نتیجه پیشگیری سریع با این اختراع بسیار با اهمیت است.

بیماری سالک یکی از خطرناک‌ترین بیماری‌های پوستی است که بر اثر گزش جنس ماده نوعی پشه به انسان منتقل می‌شود. عامل این بیماری هم نوعی انگل به نام لیشمانیا است. جمعی از محققان دانشگاه تهران با همکاری محققانی از دانشگاه شریف و دانشگاه شیراز، برای نخستین‌بار موفق به ثبت اختراع دستگاه شناسایی این بیماری شدند. جالب اینکه خردادماه اوج شیوع این بیماری است.

دانش‌آموزان، بیشترین قربانیان سالک

بنا بر اطلاعات منتشر شده از جهاد دانشگاهی دانشگاه علوم پزشکی تهران، در ایران دو نوع سالک شهری (نوع خشک) و سالک روستایی (نوع مرطوب) وجود دارد. در سالک نوع شهری، عامل انتشار بیماری عمدتاً بیماران مبتلا و به طور تصادفی سگ‌ها هستند. به این ترتیب پشه خاکی ماده پس از خونخواری از اطراف زخم سالک، آلوده شده و در خونخواری مجدد در فرد سالم باعث انتقال بیماری می‌شود.

در سالک نوع روستایی موش‌های صحرایی مخزن بیماری یا عامل انتشار هستند و پشه خاکی ماده پس از خونخواری از موش صحرایی مبتلا، آلوده شده و در خونخواری مجدد در فرد سالم باعث انتقال بیماری می‌شود.

عضوهیئت علمی جهاد دانشگاهی واحد علوم پزشکی تهران در این خصوص به ایرنا گفت: شیوع بیماری سالک در کشور ۲۰ تا ۳۰ نفر در۱۰۰ هزار نفر است که این تعداد از میانگین دنیا بالاتر است. مردان ایرانی هم بیشتر از زنان به سالک مبتلا می‌شوند و ابتلا به بیماری در بین دانش‌آموزان بیشتر از سایر اقشار جامعه مشاهده می‌شود.

دکتر سیدمهدی طبایی با بیان اینکه مورد جدید سالک در دنیا بین ۷۰۰هزار تا یک میلیون و ۳۰۰ هزار نفر هستند، گفت: هر ساله ۲۰ هزار تا ۳۰ هزار نفر در دنیا بر اثر این بیماری جان خود را از دست می‌دهند. ایران یکی از کشورهای منطقه خاورمیانه است که شیوع بیماری سالک در آن بالاست. این بیماری در کشورهای منطقه مانند عربستان، افغانستان، پاکستان، سوریه و عراق نیز شیوع بالایی دارد.

شناسایی با هوش مصنوعی

مجتبی عرشیان‌فر، مخترع بین‌المللی و مسئول تیم مبتکران کشور که تیمی از المپیادی‌های جوان است در گفت و گو با باشگاه خبرنگاران جوان، خبر از ثبت اختراعی در خصوص بیماری سالک داد و گفت: با توجه به شیوع بیماری سالک در سراسر دنیا و به خصوص ایران، سعی در تولید دستگاهی برای تشخیص هر چه سریع‌تر این بیماری حتی در مناطق محروم کشور داشتیم که در نهایت با ایجاد یک تیم متشکل از جوانان و دانشجویان دانشگاه‌های تهران، شریف و شیراز موفق به ساخت دستگاه تشخیصی انگل سالک شدیم.

این محقق با بیان اینکه دستگاه تشخیص انگل سالک مجهز به هوش مصنوعی، برای اولین‌بار از سوی محققان ایرانی در دنیا به تولید رسیده، در خصوص روش کار این دستگاه گفت: نمونه‌ای از زخم فرد مشکوک به بیماری سالک گرفته می‌شود و بعد از انتقال این نمونه روی لامپ مخصوص، هوش مصنوعی به کار رفته در این دستگاه با داده‌ها و اطلاعات به کار رفته در آن بیماری را تشخیص می‌دهد و ابتلای فرد به بیماری سالک را تأیید یا رد می‌کند.

این مخترع بیان کرد: یکی از مزیت‌های دستگاه تشخیص انگل سالک این است که امکان قرار گرفتن روی تمام میکروسکوپ‌های در دسترس را دارد و عارضه‌ای را که برای تشخیص آن در حالت عادی چند هفته زمان لازم بوده‌است، تنها طی چند ساعت تشخیص می‌دهد.

عرشیان‌فر گفت: این دستگاه قابلیت اتصال به سیستم‌های بلوتوثی و تحت وب را دارد که این قابلیت سبب شده تا نتیجه نهایی کار به سرعت در اختیار مراکز فوق تخصصی برای ارائه نظرات تکمیلی در دیگر مراکز و شهرها فرستاده شود. این دستگاه در داخل کشور ثبت اختراع‌شده و در حال طی کردن روند تجاری‌سازی است.

این مخترع تصریح کرد: باتوجه به اینکه این دستگاه تنها نمونه تولید شده در دنیا است تولید انبوه آن با شیوع این بیماری در سراسر دنیا می‌تواند به ارزآوری برای کشور کمک کند. نمونه تولیدشده کنونی، نسل اول این دستگاه است که تیم تحقیقاتی ما در حال کار روی نسل‌های دوم و سوم آن است تا بتوان به کمک این دستگاه بیماری‌های مختلفی از جمله مالاریا و سرطان خون را هم تشخیص داد.

واکسنی در کار نیست

گفتنی است آخرین آمارها در خصوص بیماری سالک را ایستگاه تحقیقات سلامت دانشگاه علوم پزشکی اصفهان اعلام کرده و ۱۸ استان کشور را درگیر این بیماری دانسته است. ضمن اینکه ۸۸ کشور دنیا هم با این بیماری دست به گریبان هستند.

علی اصیلیان، استاد دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در همین خصوص به خبرگزاری مهر گفته که کارهایی در ارتباط با واکسن سالک، در جهان انجام شده‌است، اما آنچه تا کنون به مرحله بالین رسیده‌است، مورد تأیید سازمان جهانی بهداشت قرار نگرفته‌است. زیرا این واکسن زمانی باید به تأیید WHO برسد که مصونیت بالای ۹۰ درصد ایجاد کند که چنین واکسنی هنوز در دنیا تهیه نشده‌است.

مسئله نبود واکسن برای بیماری سالک، اهمیت اختراع پژوهشگران کشور را دو چندان می‌کند، زیرا با این دستگاه به سرعت می‌توان این بیماری را شناسایی و برای درمان آن اقدام کرد.