بحران روابط بین فلسطین و رژیم صهیونیستی که از سال ۱۹۴۸ آغاز شد، به نوبه خود یکی از طولانیترین منازعات تاریخ به شمار میرود. ایالات متحده به عنوان قدرتی جهانی و تأثیرگذار در معادلات جهانی، همواره در تلاش بوده این بحران را با استفاده از قطعنامههای شورای امنیت یا در چارچوب رژیمهای حقوقی دیگر مدیریت و حل و فصل نماید. اگرچه حمایتهای بیدریغ آمریکا از رژیم اسرائیل از زمان تأسیس این رژیم همواره به قوت خود باقی بوده است؛ با این حال در طول ۶ دهه اخیر، روابط بین این دو بازیگر فراز و نشیبهای مختلفی را تجربه کرده است. باوجود این، کنش دو بازیگر بهگونهای است که منافع متقابل آن دو، موجب شکلگیری روابط ویژهای شده است. رویکرد سیاسی امنیتی واشنگتن درباره تلآویو، متضمن تعهد این کشور به حفظ موجودیت و امنیت اسرائیل است. در حقیقت راهبرد عمده آمریکا جدا از اینکه کدام حزب در قدرت باشد، حمایت همهجانبه از اسرائیل و پیشبرد فرایند صلح در خاورمیانه و فیصله بحران روابط اسرائیل و فلسطین با برتری اسرائیل است. عمده تمایز بین نگرش دو حزب به این بحران، در چگونگی نقشه جغرافیایی تشکیل یک دولت یهودی و برخی اختیارات در بخشهایی از سرزمینهای اشغالی برای مردم فلسطین و یا ایده دو دولت، نحوه حل مشکلات آوارگان و پناهندگان و اختیارات دولت فلسطینی در کنار محدوده جغرافیایی آن در حوزههای نظامی و امنیتی است.
نتانیاهو مدتها پیش از روی کار آمدن ترامپ در آمریکا، برای تحقق اهداف تعیین شده خود علیه ایران، به کارزاری گسترده در ایالات متحده و جهان پرداخت. این در حالی است که وی از دولت باراک اوباما تا حد زیادی قطع امید کرده بود. مهمترین عوامل اختلاف بین رژیم صهیونیستی و دولتهای دموکرات ایالات متحده را میتوان در دو مؤلفه نگاه دولتهای دموکرات به قضیه فلسطین و مسئله ایران خلاصه کرد. حمایت دموکراتها از طرح دودولتی در سرزمینهای اشغالی سبب شده تلآویو موضع جدی در مقابل دولتهای دموکرات بگیرد. با رویکار آمدن جو بایدن، مسئله ایران و برنامههای شهرکسازی، به پروندههای چالش برانگیزی در مسیر روابط تلآویو با واشنگتن تبدیل شد. باوجود اظهارات اطمینانبخش مبنی بر برنگشتن سفارت آمریکا به تلآویو، رژیم صهیونیستی نگرانیهای جدید خود را پنهان نمیکند. از سوی دیگر، ناکامی نتانیاهو در ابقای خود در قدرت، موجب تلاش او برای الحاق مناطقی از کرانه باختری، گسترش شهرکها و مشروعیت بخشیدن به ایجاد شهرکهای غیرقانونی شد. دیدگاه دولت بایدن به شهرکسازیهای اسرائیل همان دیدگاه دولت اوباماست که بایدن در آن نقش معاون ریاست جمهوری را داشت و در آخرین هفته کار خود برای نخستین بار به قطعنامه نکوهش ساخت و سازهای رژیم اسرائیل در شورای امنیت رأی ممتنع داد. با این اوصاف به نظر میرسد رژیم صهیونیستی به منظور تحقق اهداف خود، نقشی مستقلتر از پیش در منطقه ایفا خواهد کرد.
نظر شما