محمد کاظم ملازم الحسینی شیوع ویروس کرونا و تعطیلی ناخواسته حرم مطهر رضوی، هنگامه عجیبی بود؛ از سویی خیل عظیم زائران مشتاق و از سوی دیگر درهایی که به اجبار بسته شده بودند. اما در این میان فرصت مغتنمی به وجود آمد تا تعمیر، اصلاح و بازسازی فضاهای مذکور در زمینههای مختلف هنری، معماری، عمرانی و تأسیساتی با دستور و نظارت مستقیم تولیت محترم آستان قدس رضوی در دستور کار قرار گیرد. در تمام این فعالیتها معماری سنتی حرم مطهر رضوی باید حفظ میشد. نتیجه این شد که امروز بعضاً شاهد هستیم زائر و مجاور صرفاً متوجه تعمیر و تکمیل شدن بخشهایی از حرم رضوی میشوند اما به هیچ وجه برای آنان این شائبه ایجاد نمیشود که معماری حرم رضوی تغییر کرده؛ بلکه تمامی بناهایی که بازسازی و مرمت شدهاند امروز تبدیل به جزئی از همان معماری سنتی شده و در جای خود به درستی نشستهاند.
تولیت محترم آستان قدس رضوی نیز تأکید فراوانی بر این امر داشتند که نظرات کارشناسان مختلف در مورد یک مسئله حتماً دریافت شود، این سازمان همواره موضوع بهرهگیری مداوم از تیمهای تخصصی و مشورتی استادان، هنرمندان و پیشکسوتان در امر بازسازی معماری سنتی و تزئینات هنری را مد نظر داشته است و در این راستا کارگروههای تخصصی بازسازی حرم رضوی با حضور هنرمندان و فعالان حوزههای مختلف هنری و عمرانی تشکیل و در همه امور تصمیمگیری براساس خرد و نظر جمعی انجام شد.
اصلاحات ضریح مطهر با توجه به موقعیت پیش آمده به صورت وسیعتری مطالعه و برنامهریزی شد که از جمله آن میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
۱-سازه ضریح مطهر: با توجه به آسیبهای زیاد وارده به سازه ضریح مطهر در سالهای گذشته بر اثر شرایط خاص محیطی، رطوبت موجود در فضا، شستوشوی ضریح مطهر و فشار وارده از تجمع زائران، بررسیهای گسترده علمی مختلف، کسب نظر دانشگاه صنعتی امیرکبیر، صاحبنظران صنایع شیمیایی و متخصصان نانوتکنولوژی انجام و در نهایت بخش عمدهای از سازه آسیبدیده با مصالح مقاوم در برابر رطوبت جایگزین و سایر بخشها نیز ضمن زنگزدایی با عایقهای رطوبتی اصلاح و مرمت شد.
۲-اصلاح تزئینات و معماری: اصلاح و تعویض بخش عمدهای از مشبک ضریح مطهر، تعویض و اصلاح شیشههای ضریح مطهر، اصلاح قطعات قلمزنی شده، مرمت خاتمکاری بدنه داخلی ضریح، تعویض سنگفرش کف و اصلاح در ضریح مطهر از مهمترین اقدامهای هنری و معماری ضریح مطهر است.یکی از مهمترین اقدامهای انجام شده در زمینه کارهای هنری و معماری سنتی در این روزها آینهکاری، کاشیکاری، اصلاح نقوش، رنگآمیزی، طلاکاری و سایر تزئینات سنتی در رواقهای مرکزی، دارالسیاده، دارالشرف و سایر رواقهای مجاور روضه منوره است.
تعمیر بیش از ۹۰ لنگه در چوبی و ۱۰ در طلا و نقره، عایقکاری و ایزولاسیون و اصلاح سنگفرش آسیبدیده رواقها و صحنهای مختلف از جمله سایر اقدامهای عمرانی انجام شده است.
در زمینه تأسیسات نیز میتوان به اصلاح سیستم صوت، شبکه برقرسانی، توسعه شبکه انتقال اطلاعات و زیرساختهای مربوطه و همچنین سیستمهای گرمایشی و سرمایشی، اصلاحات تابلوهای برق و سیستم روشنایی رواقهای مرکزی اشاره کرد.
نظر شما