این اتفاق در بیشتر کشورهای جهان دیده شده است. پیام‌رسان‌ها دسترسی به بخش عظیمی از امکانات را برای مردم جهان آسان‌تر کرده‌اند. بنابراین نمی‌توان مردم را از به کار بردن آن‌ها منع کرد اما استفاده از این پیام‌رسان‌ها بدون توجه به اینکه از کجا آمده‌اند هم چندان بی‌اشکال نیست.
صاحبان رسانه‌ها، صاحبان اصلی اطلاعات
لیلا وصالی، دانش‌آموخته علوم ارتباطات اجتماعی با اشاره به اینکه بیشتر پیام‌رسان‌های مورد استفاده در کشور در سال‌های اخیر متعلق به دیگر کشورها بوده‌اند، در این باره می‌گوید: در سال‌های اخیر بیشتر پیام‌رسان‌ها خارجی بوده و تمامی اطلاعات ما در اختیار آن‌ها قرار دارد.
باید بدانیم که بیشتر پیام‌رسان‌های خارجی با ماهیت و اداره‌کنندگان آمریکایی و اسرائیلی هستند و به این معنی است که اطلاعات شهروندان ایرانی در اختیار آن‌هاست و نگهداری و ذخیره می‌شود. وی در ادامه می‌افزاید: صاحبان رسانه با دسته‌بندی و تحلیل این داده‌ها می‌توانند به نتایج بسیاری مانند شناسایی ذائقه و علاقه‌مندی مردم در حوزه‌های مختلف دست یابند.
وصالی با بیان اینکه این اتفاق در اقتصاد به این شکل خودش را نشان می‌دهد که اطلاعات پیام‌رسان‌ها در راستای ایجاد بازاری جدید برای فروش کالاها و خدمات می‌توانند مورد استفاده قرار گیرند، می‌افزاید: پیام‌رسان‌ها وقتی میزان علاقه‌مندی شما را در اختیار داشته باشند می‌توانند براساس آن برایتان کالا و خدمات ارائه کنند. در نتیجه فروش کالاهای خارجی با موفقیت بیشتری روبه‌رو خواهد شد و در گذر زمان کاربران و شما همان کالایی را که آن‌ها می‌خواهند مورد استفاده قرار می‌دهید.
این کارشناس رسانه درباره موضوعات فرهنگی نیز می‌گوید: این موضوع در بحث فرهنگی نیز تعمیم دارد. روشن‌ترین موضوع اکنون بحث انتخابات است که بنا بر نوع اطلاعات و داده‌های جمع‌آوری شده می‌توان عمل کرد و قدرت از طریق همین اطلاعات به رسانه‌ها داده می‌شود.
آزادی بیان، ابزار اقناعی مصرف‌کننده‌ها
وی بیان می‌کند: استفاده از پیام‌رسان‌های خارجی برای کشورها می‌تواند مهم، راهبردی و حتی تهدیدکننده باشد. حال شما مدل کشورهای غربی را با پیام‌رسان‌های دیگر ببینید، مثلاً اکنون پیام‌رسان‌هایی که در کشور ما استفاده می‌شود بیشتر آمریکایی است.
این کارشناس با بیان اینکه تا حرف محدود کردن این پیام‌رسان‌ها می‌آید، عده‌ای بحث آزادی بیان را مطرح می‌کنند، می‌افزاید: بحث آزادی بیان که در کشور ما به آن خیلی پرداخته می‌شود در خود آمریکا این گونه نیست. به طور مثال «تیک‌تاک» یک پیام‌رسان چینی است؛ با توجه به اقبال خوب آن در آمریکا از طرف دولت فیلتر می‌شود زیرا مسئولان آمریکایی نمی‌خواهند مراجعی که مردم را جهت می‌دهند خارج از کشور خودشان باشد.
وی بحث آزادی بیان را ابزار اقناعی برای کشورهای مصرف‌کننده می‌داند و می‌گوید: با استفاده از این موضوع می‌خواهند کشورها خلع سلاح و مجبور شوند از این پیام‌رسان‌ها استفاده کنند و این را مساوی مدیریت آزادی بیان قرار می‌دهند در صورتی که می‌دانیم مدیریت چنین پیام‌رسان‌هایی می‌تواند یک دیتای بزرگ ایجاد کند و تجارت پرسودی را برای آن‌ها رقم زند.
نیازمند پیام‌رسان‌های با قابلیت برابر هستیم
این کارشناس در ادامه می‌افزاید: با وجود این مشکلات همان طور که گفته شد نمی‌توان زندگی امروز را از پیام‌رسان‌ها جدا کرد. اینجاست که بحث استقلال در این حوزه و به کارگیری پیام‌رسان‌های متناظر مطرح می‌شود. وی با اشاره به بحث کیفیت این پیام‌رسان‌ها می‌گوید: پیام‌رسان‌هایی که بتوانند با قابلیت با نمونه‌های خارجی رقابت کنند. ما همچنان نیازمند اینترنت داخلی هستیم که بستر آن از طریق سرورهای داخلی تأمین شود اما باید متوجه قابلیت‌های آن هم باشیم. بدون شک محیط جذاب با قابلیت بالا می‌تواند نیاز کاربران و امنیت نظامی و اخلاقی کشور را سبب شود.
در زمین دیگران بازی می‌کنیم
این کارشناس ادامه می‌دهد: تا زمانی که موضوع اینترنت ملی که سرورهای آن در داخل کشور باشند، حل نشود به هر حال مردم در پیام‌رسان‌های خارجی حضور خواهند داشت و به این معناست که ما امکان مدیریت این حوزه را نداریم به اصطلاح مشغول بازی در زمین دیگران هستیم و امکانی برای عرض اندام در این محیط نخواهیم داشت. چطور می‌توانیم محیطی را که متعلق به ما نیست مدیریت کنیم و داده‌های آن را تنظیم و کنترل کنیم. به عنوان نمونه بارها و بارها در اینستاگرام صفحاتی را گزارش کردیم ولی اعلام شده مغایر با قوانین ما نیست.
وی در ادامه می‌افزاید: این امکان زمانی محقق می‌شود که ما بستر و زمینه خودمان را داشته باشیم. در این شرایط می‌توانیم محتوای مناسب با فرهنگمان را تولید و توزیع کنیم. به نحوی که وقتی جوانان ما وارد این فضا می‌شوند با حجم بالایی از محتوای داخلی و بومی همسو با فرهنگ خودشان مواجه شوند؛ پیام‌هایی که با فرهنگ ما متناسب است. در نتیجه آسیب کمتری ببینند و کمتر در معرض تناقض باشند.
وی در پایان اظهار کرد: در بیانات رهبر معظم انقلاب به تکرار بر ضرورت این موضوعات تأکید شده است، اما مدیریت واحدی که بتواند زمینه حمایت از متولیان داخلی را داشته باشد وجود ندارد و این فضا رها شده است.
نظر شما