دکتر یوسف عزیزی پژوهشگر سیاست‌گذاری عمومی-دولتی در دانشگاه ویرجینیاتِک (واشنگتن دی‌سی) با قدس گفت‌وگو کرده که در ادامه می‌خوانید:

آقای دکتر بفرمایید سیاست خارجی دولت چهاردهم چه باید باشد؟ آیا سیاست خارجی دولت چهاردهم تغییرات جدی خواهد داشت؟
برای پاسخ به این پرسش باید به چند نکته اشاره کرد اما پاسخ کوتاه این است که در مجموع دولت چهاردهم مجبور است با توجه به شرایط بین‌الملل، راه شهید رئیسی و دکترامیرعبداللهیان را ادامه دهد، هرچند ممکن است در ادبیات و لفاظی‌ها تغییراتی اتفاق بیفتد اما در مجموع سیاست دولت سیزدهم امتداد خواهد یافت.
اتفاقات دو دهه اخیر به‌خصوص قرن ۲۱ تجربه‌ای تاریخی را به ارمغان آورده که به نظر می‌رسد با توجه به قرابت‌هایی که دولت دکتر پزشکیان با دولت روحانی دارد از تجربیات آن استفاده کند. باید دانست هیچ دولتی درخلأسرکار نمی‌آید. شرایط جهانی، محدودیت‌های نظام بین‌الملل و تجربه و ذهنیت مسئولان در انتخاب مواضع تأثیرگذار است. اتفاقات مهمی مانند ناتوانی نظام بین‌الملل در جنگ‌هایی که یک طرف از اعضای شورای امنیت باشد مانند حمله آمریکا به عراق بدون مجوز شورای امنیت در سال ۲۰۰۳و جنگ اوکراین نیز نکات زیادی را منعکس می‌کند.
نکته بعدی سوگلی بودن و استثنا بودن رژیم صهیونیستی در نظام بین‌الملل است که جلوه بارز آن را در جنگ غزه و انواع و اقسام نسل‌کشی خلاف قوانین سازمان ملل می‌بینیم که کسی نمی‌تواند جلو آن را بگیرد.نکته دیگرقدرت گرفتن چین و افول نسبی قدرت آمریکاست. نکته بسیار مهم این است که چین صرفاً در حوزه اقتصادی دیگر رقیب آمریکا نیست، در هایتک و دیپلماسی و نظامی نیز هماورد آمریکاست. تمام دنیا نگاه ویژه به چین دارد و این مخصوص ایران نیست، ایران جزو آخرین کشورهایی بود که به سیاست نگاه به شرق رو آورد.
نکته بسیار مهم دیگر برای ایران تجربه برجام است؛ تجربه برجام نشان داد سیستم سیاسی آمریکا و قوانین آن بالاتر از حقوق بین‌الملل است و معلوم شد آمریکا به راحتی می‌تواند آن را نقض کند و می‌تواند به‌راحتی از آن بیرون بیاید و از عدم اشتیاق بایدن برای برجام معلوم شد که ایران نمی‌تواند معطل برجام بماند. به‌خاطر اتفاقات فوق باید گفت دولت پزشکیان در تداوم مسیر دولت دکتر رئیسی پیش خواهد رفت.

آیا سیاست نگاه به شرق در این دولت جایگاه خواهد داشت؟
امیرعبداللهیان به‌دنبال آلترناتیو و جایگزین‌ها در روابط بین‌الملل بود، مانند شانگهای و بریکس و چین و به‌دنبال ارتباط با کشورهای آسیای جنوب شرقی مسلمان مانند مالزی اندونزی، هند و آفریقا بود. با توجه به اینکه دکتر پزشکیان از آلترناتیو سخن گفته، سیاست نگاه به شرق حتماً جایگزین مناسبی است؛ یعنی تقویت روابط با چین و منطقه اتفاق می‌افتد تا دست پرتر در مذاکره با آمریکا را داشته باشیم. از طرفی دور زدن تحریم‌ها و بی‌اثرکردن آن مسلماً دست پر در برجام خواهد بود. توزیع عادلانه امکانات و رفع فقر هم مؤثر است. تنها نکته این است که صحبت‌های انتخاباتی که در مورد چین و روسیه گفته شد رصد می‌شود و می‌تواند ضربه بزند و باید مواظب بود رفتارهای رادیکال و هیستریک در پس زدن چین و روسیه در زمان روحانی تکرار نشود.
البته حضور دکتر ظریف در کابینه پزشکیان مسلماً پالس منفی برای روسیه و چین است. چراکه در زمان ظریف روابط با چین و روسیه منفی بود و در گفت‌وگوی لیلاز نگاه منفی به چین و روسیه مطرح شد. عدم معرفی سفیر نیز نشان‌دهنده پالس منفی به چین بود.