تحولات منطقه

استاد برجسته حوزه علمیه گفت: وجود چهار ویژگی مهم در فقه اهل بیت(ع) باعث شده است که این فقه در هیچ عصر و زمانه ای، به بن بست نرسیده و در برابر اتفاقات و رویدادهای جدید پاسخ های منطقی داشته است.

دلایل پویایی فقه شیعه
زمان مطالعه: ۳ دقیقه

آیت الله محمدهادی یوسفی غروی درگفتگو با خبرنگار قدس آنلاین درخصوص پویایی فقه اهل بیت در تمام اعصار، ابتدا به سخن مصطفی عبدالرازق نویسنده مصری اشاره و بیان کرد: "شیعیان مقام عصمت را برای امامان خود قائل هستند و به همین دلیل منطقی به نظر می رسد که سخنانان و فتاوای ائمه خود را جمع آوری کرده باشند. " جمع آوری این فتاوا از زمان نبی مکرم اسلام(ص) تا آخرین امام معصوم(عج) باعث پویایی و زنده ماندن فقه و احکام اسلامی شده است. به این دلیل می توان گفت که شیعیان سهم به سزایی در ساخت کاخ رفیع معرفت اسلامی و حفاظت از ثروت های معنوی آن داشته اند.

وی با بیان اینکه فقه اهل بیت(ع)، ۴ ویژگی مهم و اساسی دارد، عنوان کرد: یکی از مهمترین ویژگی های فقه اهل بیت(ع) این است که مبانی این فقه به صورت مستقیم به پیامبراکرم(ص) متصل بوده است. چرا که راه اتصال این مبانی به پیغمبر(ص)، اهل بیتی بوده اند که خداوند متعال هرگونه پلیدی را از آنها دور و آنها را پاکیزه و مطهر گردانیده بود.

آیت الله  غروی افزود: همانان که نبی مکرم اسلام(ص)، آنها را کشتی نجات و مایه امنیت بندگان خدا و همسنگ قرآن کریم معرفی کرده است. امام باقر(ع) می فرمایند: اگر ما حدیث را مطابق رای و عقل خود می گفتیم گمراه می شدید به مانند پیشینیان که گمراه شدند. اما ما حدیث را با بینه و دلایل آشکار که خداوند متعال به پیامبر خود عطا کرده و آن حضرت نیز آنرا برای ما بیان داشته است، نقل می کنیم.

وی انعطاف پذیری را دومین ویژگی مهم فقه اهل بیت(ع) دانست و تصریح کرد: احکام این فقه هیچگاه برخلاف فطرت بشری نبوده است و همواره با همه نیازمندیهای زندگی روز بشر همراه بوده اند. در این فقه هیچ مساله ای که موجب سختی و تنگا و ضرر رساندن به دیگران باشد وجود ندارد. بلکه فقه اهل بیت(ع) ضامن مصلحت عموم مردم و تعامل با همه احکام شرعی خداوند متعال است.

وی ادامه داد: به همین خاطر فقه اهل بیت(ع) شگفتی قانون دانان عالم را برانگیخته و آنها باور و اقرار دارند که این فقه از غنی ترین و پربارترین احکام و دارای عمق و اصالت و نوآوری در عالم قانون گذاری است.

این کارشناس برجسته مسایل دینی سومین ویژگی این فقه را باز گذاشتن باب اجتهاد دانست و ادامه داد: این مطلب دلالت بر زنده بودن فقه اهل بیت(ع) است و برهمین اساس تعامل با زندگی و رابطه مستمر برای قانون گذاری در همه شئون انسان را دارد. این فقه هیچگاه در مقابل رویدادهای جدید که مردم به آن مبتلا می شوند دست و پا بسته نیست.

وی اظهار کرد: درزمان امروزی که بسیاری از رویدادهای جدید بوجود آمده است این فقه جوابگوی تمام مسایل است. هم اکنون دانشمندان و علمای دانشگاه الازهر مصر به این حقیقت پی برده اند که به چه میزان، باز بودن در اجتهاد و تبعیت از امامان شیعه مهم بوده و به آن نیازمند هستند.

آیت الله غروی درادامه به سخنی از سید رشید رضا که شاگرد شیخ محمد عبده بود است، استناد کرده و به نقل از او عنوان داشت: ما هیچ منفعتی در ترک اجتهاد نیافتیم بلکه ضرر و زیان آن بسیار زیاد بوده است. این ضررها به خاطر کنارگذاشتن عقل و قطع کردن راه علم و محرومیت از به کارگیری اندیشه در فقه باز می گردد. مسلمانان(به جز شیعیان) با بستن باب اجتهاد، همه علوم را ناکارآمد کرده و کنار گذاشته و به همین خاطر به حالتی که امروزه مشاهده می کنیم مبتلا شده و مستاصل گشته اند.

این استاد برجسته حوزه علمیه، رجوع به حکم عقل را چهارمین ویژگی مهم فقه اهل بیت(ع) عنوان کرده و یادآور شد: تنها فقهای امامیه هستند که عقل را یکی از منابع چهارگانه استنباط احکام شرعی می دانند. آنها عقل را از برترین شکل های تقدس توصیف می کنند و آن را رسول باطنی خداوند می دانند. شیعیان براساس روایاتی که در اختیار دارند عقل را از جمله مواردی می دانند که خداوند متعال به واسطه آن عبادت شده و بهشت را نصیب می کند.

وی متذکر شد: البته روشن است که رجوع به حکم عقل زمانی جایز است که در در آن موضوع، آیه یا روایت خاص یا عامی وجود نداشته باشد که در صورت وجود، این آیه یا روایت خاص و عام بر حکم عقل حاکم خواهد بود. عقل نقش مهمی در علم اصول دارد که اجتهاد به صورت کامل وابسته به آن است.   

انتهای پیام/

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.