جمعه گذشته وزیر دفاع آلمان در دومین روز نشست وزرای دفاع عضو اتحادیه اروپا درخواست مهمی درباره تشکیل ائتلاف واکنش سریع مطرح کرد. پیشنهادی که در روزهای گذشته بارها از سوی دیگر مقامات این اتحادیه بر آن تأکید شد. اما پیش از ورود به این مناظره باید به ضرورت زمانی طرح این موضوع توجه کرد. هدف از ایجاد این ارتش مشترک چیست؟ جلوگیری از پیشروی روسیه در اروپا؟  تأمین دسترسی اتحادیه اروپا به دریاهای آزاد؟ یا مبارزه با تروریسم؟ با توجه به اظهارات مقامات این اتحادیه به نظر می‌آید هیچ کدام از این دلایل، رقم‌زننده راهبرد جدید اعلامی اتحادیه اروپا نیست. جوزف بورل، نماینده دیپلماسی اتحادیه پیش از این با انتقاد از کاخ سفید اعلام کرده بود رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا در روند خروج از افغانستان هیچ توجهی به خواسته‌های اروپایی‌ها نکرده است.

در حقیقت رد درخواست اروپا در تمدید حضور نظامیان آمریکایی پس از مهلت در نظر گرفته شده ۳۱ آگوست توسط جو بایدن به منظور آنچه مدیریت بهتر خروج اتباع و شهروندان اروپایی و همچنین متعهدان افغانی آن‌ها عنوان شده بود، اتحادیه اروپا را به این جمع‌بندی رساند که ایده تحقق یک ارتش مشترک مستقل از آمریکا ضروری است!

شاید هم دامن زدن به این مباحث بیشتر با انگیزه دور نگه داشتن رهبران اروپایی از افتضاح نظامی و شکست اخلاقی در افغانستان انجام می‌شود. ابراز شکایت آنان از نحوه خروج آمریکا از افغانستان در حالی است که این اتحادیه از ایده خروج از افغانستان مانند ایالات متحده استقبال می‌کرد و ینس استولتنبرگ، دبیر کل سازمان پیمان آتلانتیک شمالی موسوم به ناتو صریحاً اعلام کرده بود خروج از افغانستان یک تصمیم دسته‌جمعی بود و ماه گذشته آلمان از بازگرداندن نیروهای خود برای کمک به ایجاد ثبات در افغانستان استنکاف ورزید.

با وجود این، مقامات اتحادیه اروپا می‌کوشند هدف از به راه انداختن این کارزار را جلوه‌ای از ناامیدی خود از سیاست‌های جو بایدن که در حقیقت انعکاسی از سیاست سلف او، دونالد ترامپ است، جا بیندازند. اما صرف‌نظر از انگیزه‌های سست، این ائتلاف نظامی چه دستاوردهایی برای اتحادیه اروپا خواهد داشت؟ برخی از ناظران شکل‌گیری چنین ایده‌ای را بسیار دشوار تلقی می‌کنند.

با خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، دو کشور فرانسه و آلمان به صورت غیررسمی رهبری اتحادیه اروپا را در دست گرفته‌اند. حالا به نظر می‌رسد آنگلا مرکل و امانوئل مکرون قصد دارند گام نخست برای تشکیل ارتش اروپایی را با تدوین سند جامع بردارند. رهبران دولت بریتانیا، چه محافظه‌کار و یا از حزب کارگر، همواره در زمان عضویت در اتحادیه اروپا از ایجاد یک ارتش واحد اروپایی جلوگیری می‌کردند. دلیل اصلی آن هم پیمان‌های تاریخی این کشور با ایالات متحده و همچنین اتحادیه کشورهای مشترک‌المنافع بود. سال گذشته، دونالد ترامپ رئیس جمهور پیشین آمریکا پیشنهاد ارتش مشترک اروپایی را شرم‌آور خوانده بود.