بیانات رهبر فرزانه انقلاب در ۱۷ ربیع امسال، کلیدواژه‌های متعددی داشت که اکثراً مبتنی بر وحدت اسلامی بود. اما یکی از این تأکیدات، موضوعی بود که بارها از سوی ایشان بر آن اصرار شده بود: احتراز از تهمت، دروغ و اهانت در فضای عمومی و مجازی. معلوم است که فضای بی‌دروپیکر مجازی بار دیگر بیش از پیش در حوزه اخلاق آزاردهنده شده که رهبر انقلاب را به تذکر چندباره این موضوع بدیهی واداشته است. این نکته را هم فراموش نکنیم که این تذکرات مجدد، در سالگرد میلاد رسول اکرم (ص) داده شده است؛ پیامبری که مهم‌ترین انگیزه بعثت خود را تکمیل «اخلاق» دانسته و خداوند هم در آیات متعدد قرآن، مهم‌ترین رسالت انبیا را، پیش از آموزش مفاهیم دینی و حکمت، «تزکیه» اعلام کرده است.
آیت‌الله خامنه‌ای در روز میلاد رسول اکرم (ص) ضمن تأکید بر رفتار عادلانه در همه شئون، به نکته مهم و البته مغفولی اشاره کردند و آن اینکه این رفتار عادلانه نباید مثلاً به تقسیم اموال و ثروت‌ها محدود شود، بلکه عدالت باید در همه رفتارهای فردی و اجتماعی ما جاری باشد. ایشان به‌عنوان نمونه به فضای مجازی اشاره و خاطرنشان کردند: «گاهی در فضای مجازی با «خلاف‌گویی»، «تهمت» و «قول بغیر علم»، بر خلاف عدالت رفتار می‌شود که هم افرادی که با این فضا سروکار دارند و هم کسانی که مسئولیت آن را در اختیار دارند، باید مراقبت کنند».
ایشان با بیان یک قاعده عقلی، اخلاقی و شرعی افزودند: «باید یاد بگیریم عادلانه رفتار کنیم و حتی در موقعیتی که حرف کسی را قبول نداریم، مخالفت خود را با «تهمت»، «دروغ» و «اهانت» آلوده نکنیم».
این رفتار غیراخلاقی گاهی متأسفانه در میان جامعه مؤمنان هم دیده می‌شود؛ آنجا که یا در بهره‌برداری یا تولید محتوای فضای مجازی، مطالب غیرمستند، درست آمیخته با غلط، یا اساساً اشتباه و غلط منتشر یا بازنشر می‌شوند، آبرویی به‌ناحق ریخته می‌شود، محیط زیست فکری با دروغ و غیبت و تهمت و ناسزا و فحاشی به کثافت و آلودگی کشیده می‌شود و آرامش و معنویت از آن رخت برمی‌بندد.
رهبر عزیز انقلاب کمتر از یک ماه پیش نیز در در پایان مراسم عزاداری اربعین حسینی، در سخنانی بر همین نکته انگشت گذاشتند و با تأکید بر «میدان بازِ انتشار افکار و نظرات در فضای عمومی و مجازی» و برکات بزرگ آن از جمله فرمودند: «البتّه اصل قطعی در این باب این است که بایستی از «شیوه اخلاقی» در این کار پیروی کرد. از این کاری که بعضی‌ها در فضای مجازی یا در مطبوعات و در مقاله‌ها و اینجا و آنجا انجام می‌دهند که با «دشنام»، با «تهمت» و «فریب» و «دروغ» با افکار عمومی مواجه می‌شوند، باید به‌شدّت اجتناب کرد. بایستی حقایق را با «منطق قوی»، «سخن متین» و «عقلانیّت کامل»، همراه با «زینت عاطفه و عواطف انسانی»، و «به‌کارگیری اخلاق» منتشر کرد. امروز همه ما بایستی در این میدان حرکت بکنیم؛ هر کدام به نحوی و با سهمی که در این راه داریم».ممکن است کسی با یک مسئول، یک مدیر، یک روحانی، حتی یک عالم و فقیه عالی‌قدر و درگذشته، اختلاف داشته باشد، او را -به هر دلیل درست و غلط- قبول نداشته باشد، اما نباید و حق ندارد با فحاشی و بی‌ادبی و رکیک‌گویی حرف خود را بزند. همان‌طور که ممکن است کسی با یک مسئول جدید خرده‌حساب قبلی داشته باشد، اما اینکه در جمع و بدون رعایت حداقل آداب و اخلاق بر صورت او سیلی بزند، نشانه یک فاجعه و عقب‌ماندگی اخلاقی و فاصله زیاد با اخلاق محمدی و سیره اهل بیت «علیهم‌السلام» است. یادمان بیاید پس از مناظره معروف سال ۸۸، رهبر معظم انقلاب در نمازجمعه ۲۹ خرداد آن‌سال صریحاً از رفتار غیراخلاقی و غیرشرعی یکی از نامزدها در انتساب برخی نسبت‌های اثبات‌نشده به چندنفر در جلو دوربین زنده تلویزیون به‌شدت انتقاد کردند.
این تذکرات مکرر اخیر رهبر انقلاب باید توجه همه فعالان فضای مجازی و البته همان‌طور که خودشان بارها تصریح کرده‌اند مدیران و تصمیم‌سازان این حوزه را به رعایت حریم‌های اخلاقی و -برای مدعیان و ملتزمان به دینداری- حریم‌های شرعی بیش از پیش جلب کند تا علاوه بر اصلاح محیط زیست فکری روانی جامعه و علاوه بر گسترش منطق و درگیری ممدوح فکری، تأثیرگذاری سخنان و تولیدات هم بیشتر شود.
نظر شما