این انفجار موتور حامل طالبان را هدف قرار داده اما طالبان می‌گویند غیرنظامیان کشته شده‌اند. برخی رسانه ها اعلام کردند که در این انفجار سه غیرنظامی کشته شده و دو عضو طالبان نیز زخمی شده اند. روز سه شنبه نیز، مهاجمین مسلح به بیمارستان نظامی کابل حمله کردند که این حمله ده ها کشته و زخمی برجای گذاشت. هفته های پیش نیز در یک مسجد شیعی در قندهار که بزرگترین شهر جنوبی افغانستان به شمار می‌رود انفجاری به وقوع پیوست که شاخه خراسان گروه تروریستی "داعش" مسئولیت این انفجار را برعهده گرفت. یک هفته قبل از این نیز این گروه تروریستی مسئولیت انفجار یک مسجد شیعی دیگر متعلق به شیعیان هزاوه در شهر قندوز در شمال کشور را برعهده گرفته بود.

این اعلام مسئولیت داعش، توجه‌ها را به حضور ظاهرا روزافزون عناصر مسلح غیرافغانستانی که به این گروه تروریستی در کوه‌های شرقی افغانستان پیوسته و برخی از آن‌ها برای مشارکت در حملات انتحاری داوطلب شده اند، جلب کرد. در اعلامیه داعش به دنبال انفجار مسجد قندهار که طی آن دستکم ۴۷ نفر کشته و ده‌ها تن زخمی شدند، اظهار شد که این حمله را "انس الخراسانی" و "ابوعلی بلوچی" انجام داده اند. در بیانیه مربوط به انفجار مسجد شهر قندوز که در پی آن دستکم ۴۰ نفر کشته شدند نیز گروه تروریستی داعش اعلام کرد که این حمله را یک فرد انتحاری به نام "محمد ایغوری" انجام داده و او خود را در بین نمازگزاران منفجر کرده است.

دکتر "محمد هاشم عصمت اللهی"، مشاور رئیس جمهور اسبق افغانستان در گفتگو با خبرنگار قدس درباره عوامل حملات تروریستی اخیر در افغانستان و عدم توانایی طالبان در مهار آنها گفت:  حوادث انتحاری و انزجاری در دو مسجد شیعیان حوادث تکان دهنده و دلخراشی بود که احساسات همه مسلمانان را جریحه دار کرد. اما درباره عوامل پشت صحنه این حوادث باید بگویم که تمام این حوادث بر اساس جنگ روایت ها تفسیر و تحلیل می شود. به این معنا که در راس تمام این حوادث، مدیریت بحران آفرین آمریکا و انگلیس قرار دارند. در افغانستان در حال حاضر پس از به قدرت رسیدن طالبان من شخصا مشاهده می کنم که یک رد پایی از قدرت ها در تحولات و حوادث افغان وجود دارد که نقش آفرین هستند.

عصمت اللهی افزود: در لایه نخست تحولات افغانستان، آمریکا قرار دارد. ناتو و آمریکا افغانستان را ترک کردند اما کشور را بر اساس جنگ اطلاعاتی و رسانه ای مدیریت می کنند.  در لایه دوم مدیریت تحولات افغانستان، کشورهایی چون پاکستان، ترکیه، قطر و عربستان قرار دارند و طالبان در لایه سوم نقش آفرینی در تحولات کشور قرار دارد.  ریشه این حوادث به همان توافق نامه های پنهانی باز می گردد که طالبان و آمریکا پس از ده ماه و با برگزاری  جلسه در دوحه به آن دست یافتند. من اکنون فکر می کنم که بین آمریکا و طالبان در اجرای توافق نامه های مذکور اختلاف نظر وجود دارد.

مشاور رئیس جمهور اسبق افغانستان ادامه داد: طالبان به دنبال دست یابی به قدرت در افغانستان است و آمریکا داعش را به عنوان وزیر دیگر هدایت می کند. به نظر من قضیه پیچیده و بغرنج شده و در راس این بحران آفرینی ها و برجای ماندن این شهدا و قربانیان حملات تروریستی همان طرح ها و استراتژی آمریکایی و انگلیسی قرار دارد که همچنان نیز در افغانستان ادامه دارد و آنها می خواهند از کشور یک باتلاق برای مهار کشورهای منطقه درست کنند.

وی در ارتباط با ماهیت ولایت خراسان داعش و ملیت اعضای تشکیل دهنده آن تصریح کرد: داعش همان گونه که از نامش پیداست یک جریان استخباراتی آمریکایی و انگلیسی است که فراتر از یک منطقه عمل می کند و خود را در یک محدوده جغرافیایی تعریف نکرده است، اما طالبان بر عکس داعش خود را به گستره جغرافیای افغانستان محدود کرده و در قلمرو همین کشور به فعالیت ادامه می دهند. داعش خراسان، هم متشکل از آن نیروهای طالبان است که با این طالبان «درانی ها و ورسایی ها) فعلی حاکم بر افغانستان مشکل دارد و همچنین عناصر آن از کشورهای آسیای مرکزی، چچن، ایغورهای چین و مناطق دیگر از جمله کشورهای عربی هستند. متاسفانه بر اساس اخبار دریافتی عناصر داعش به موازات طالبان در افغانستان اثر گذاری می کنند که البته داعش در ظاهر عامل این حملات تروریستی است و نقش اصلی را همان آمریکا و انگلیس بازی می کنند و این عناصر بر اساس تئوری ناامن سازی منطقه هدایت می شوند.

عصمت اللهی اضافه کرد: به اعتقاد من طالبان در اجرای توافق نامه هایی که با آمریکا داشتند، سخت دچار مشکل شده اند و فاقد مؤلفه های لازم و موثر برای تشکیل حکومت و اداره کشور هستند. بنابراین باید بگویم که در مدیریت تحولات افغانستان، فقط طالبان نقش ندارند و همه بازیگرانی که از آنها نام بردیم به سرکردگی آمریکا ایفای نقش می کنند.

مشاور حامد کرزای در پاسخ به این سوال که چرا بیشتر این حملات علیه شیعیان انجام می شود، گفت: شما می دانید که آمریکا، بالاترین ضربات را پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران به رهبری امام راحل در منطقه دریافت کرده و ضربه سخت و مهلکی که داعش از گروه های شییعه به ویژه به فرماندهی سردار شهید «قاسم سلیمانی» خورده است و در وهله بعد نیز به این دلیل که شیعیان افغانستان، ایران را مرکز و کانون جهان اسلام می دانند و همان طور که همه می دانیم آمریکا دشمن ایران است، بنابر همه این دلایل، داعش شیعیان افغانستان را هدف قرار می دهد که البته برادران در جمهوری اسلامی ایران به این حوادث عکس العمل نشان دادند.  اکنون نیز من فکر میکنم رهنمودهای مقام معظم رهبری در ایران و اشرافی که ایشان به قضایا دارند، سرانجام آمریکا را در توطئه هایش برای هدایت داعش و امثال آن ناکام می گذارد.

عصمت اللهی در پایان با پیش بینی در مورد اینکه با توجه به اوضاع کنونی افغانستان دامنه نفوذ داعش خراسان در این کشور تا کجا پیش خواهد رفت توضیح داد: این موضوع به مؤلفه های قدرت در افغانستان بستگی دارد. من فکر می کنم که داعش به اقتضای جغرافیای پیچیده افغانستان بستر لازم را در بین مردم این کشور ندارد. مردم افغانستان غالبا هم شیعه و هم حنفی مذهب به شدت از داعش متنفر هستند و بنابراین داعش پایگاهی اجتماعی در افغانستان ندارد. البته مختصات جغرافیایی افغانستان از جمله کوهستانی بودن و اتصال به جمهوری اسلامی ایران و آسیای مرکزی برای داعش جاذبه دارد. من فکر می کنم که داعش در بسیاری از مناطق در تقابل با طالبان قرار دارد اما از اقبال عمومی برخوردار نیست. البته داعش به عنوان یک پدیده ای که منطقه را ناامن کند، هدایت می شود ولی من فکر نمی کنم اهداف شوم آمریکا به نتیجه برسد به ویژه اینکه مسکو میزبان هیئتی از طالبان، جمهوری اسلامی ایران، چین و پاکستان بود و همه این امور کمک می کند تا لبه تیز تجاوزهای داعش به افغانستان کند شود. به اعتقاد من آمریکا به اهداف خود در افغانستان نمی رسد هر چند ممکن است ما کشته ها و قربانیان زیادی بدهیم اما اگر این تحولات در مسیر مقاومت اسلامی هدایت شود، ان شاء الله که هیچ آسیبی نخواهد رسید.