ماه گذشته در خلال نخستین مأموریت گشت‌زنی دریایی مشترک نیروهای جمهوری خلق چین و فدراسیون روسیه، ناوگانی متشکل از ۱۰ ناو جنگی این دو کشور اطراف جزیره هونشوی ژاپن مستقر شدند. این استقرار به دنبال رزمایش دریایی مشترک این دو قدرت شرقی در آب‌های نزدیک خلیج پتر کبیر روی داد. در همین راستا بود که نوبوا کیشی، وزیر دفاع ژاپن اظهار کرد: این اولین باری است که توکیو با اقدامی در چنین سطحی و در این دوره زمانی طولانی روبه‌رو بوده است. به عقیده ما، این اقدام نمایش قدرتی در مقابل ژاپن بوده است.

این در حالی است که هم تنگه تسوگارو و هم تنگه اوسومی که ناوهای جنگی چین و روسیه از آن‌ها عبور کرده‌اند، مسیرها و دالان‌های بین‌المللی محسوب می‌شوند و از همین رو، کشتی‌های خارجی می‌توانند آزادانه در آن‌ها عبور و مرور داشته باشند.

اما اهمیت این اقدام را می‌توان در چند مورد مشاهده کرد. نخست به نظر می‌رسد در زمانی که ایالات متحده آمریکا و متحدان منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای‌اش در حال افزایش همکاری‌های امنیتی و نظامی خود در غرب اقیانوس آرام هستند، پکن و مسکو هم در سمت مقابل مصمم به نمایش قدرت و اعمال همکاری‌های بیشتر در این منطقه حساس‌اند. استرالیا، بریتانیا و ایالات متحده آمریکا به‌تازگی اقدام به اعلام پیمان امنیتی اوکوس کردند که به آن‌ها اجازه انتقال فناوری پیشرانه‌های هسته‌ای و کمک به استرالیا در زمینه توسعه زیردریایی‌های هسته‌ای را می‌دهد.

این یعنی ملبورن می‌تواند با استفاده از ظرفیت اتمی، تهدیدی جدید برای چین در حال خیزش باشد. علاوه بر آن، گروه ضربت ناو هواپیمابر بریتانیا که توسط ناو هواپیمابر کوئین الیزابت هدایت می‌شود، به‌تازگی به مدت سه ماه در منطقه غرب اقیانوس آرام مستقر بوده که با عبور یکی از ناوهای این گروه از تنگه تایوان نیز همراه بود. مسئله بعدی اینکه چین و روسیه مشخصاً به دنبال محک زدن پاسخ دولت جدید ایالات متحده هستند.

جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا که این روزها نقل محافل طنز رسانه‌ها شده، تاکنون نه تنها از تعرفه‌های تجاری که توسط دونالد ترامپ، سلف پیشین او بر چین تحمیل شد پا پس نکشیده بلکه به تداوم اتخاذ موضعی محکم در مقابل پکن نیز پرداخته است. روسیه اما این رزمایش‌های دریایی را به عنوان فرصتی به‌منظور اثبات و اعلام حضور خود در منطقه می‌بیند. حوزه‌ای که پیش از این کمتر در آن تحرک داشت. مسئله سوم هم ذیل این موضوع قرار می‌گیرد که واضح است تنش‌ها بین پکن و واشنگتن افزایش پیدا کرده است.

ژنرال مارک میلی، رئیس ستاد مشترک نیروهای مسلح ایالات متحده، به‌تازگی آزمایش موشک مافوق صوت از سوی چین را بسیار نگران‌کننده خواند؛ هر چند چینی‌ها انجام چنین آزمایشی را تکذیب کردند و آن را آزمایش موشک ماهواره‌بر خواندند. همچنین وعده جو بایدن مبنی بر حمایت و دفاع از تایوان و از سویی دیگر تأیید تایوان مبنی بر حضور ارتش آمریکا در این جزیره، خشم و نگرانی چینی‌ها را به دنبال داشته است. همه این موارد، در مجموع از محیط به‌شدت امنیتی شده در منطقه پررونق اقتصادی شرق آسیا خبر می‌دهد.