تحولات منطقه

 قرارگیری در کمربند خشک جهانی، تغییرات اقلیمی، خشکسالی و بحران آب موجب شده تا کشورمان برای تأمین بخشی از تقاضای مواد غذایی و تأمین ذخایر راهبردی به کشت فراسرزمینی به‌عنوان یکی از راهکارهای پشتیبان بیندیشد.

امنیت غذایی  با کشت فراسرزمینی
زمان مطالعه: ۴ دقیقه

به‌تازگی نیز آیین‌نامه اجرایی مربوط به اولویت خرید نهاده‌های کشاورزی وارداتی از محل کشت فراسرزمینی ابلاغ شد. هدف از تصویب این آیین‌نامه که معاون اول رئیس‌جمهور آن را ابلاغ کرد، حفظ امنیت غذایی به‌ویژه در محصولات اساسی و راهبردی، تشویق هرچه بیشتر سرمایه‌گذاری در حوزه محصولات کشاورزی و دامی، بهبود الگوی کشت، تولید آب مجازی (مدیریت بحران آب در کشور) و ارتقای فناوری و دانش در فرایند تولید محصولات کشاورزی با به‌کارگیری تجارب موفق کشورهای همسایه است.

تأمین نیاز نهاده‌های دامی از محل کشت فراسرزمینی

سلیمی، کارشناس کشاورزی در گفت‌وگو با خبرنگار ما درباره موضوع کشت فراسرزمینی می‌گوید: ما در کشور به ۲۱ میلیون تن نهاده دامی نیاز داریم که هر سال به‌طور میانگین ۱۶ میلیون تن آن از محل واردات تأمین ‌می‌شود اگر بتوان این نیاز را از طریق کشورهای مجاور و به صورت کشت فراسرزمینی تأمین کرد از لحاظ اقتصادی خیلی به‌صرفه خواهد بود.

وی فراهم آمدن بازار مناسب برای صدور برخی ماشین‌آلات و ادوات و ارتقای فناوری تجهیزات کشاورزی در کشور را از مزایای کشت فراسرزمینی می‌داند و می‌گوید: در یک دوره در دهه ۸۰، دولت کشت فراسرزمینی را در دستور کار قرار داده بود در آن زمان هم نهاده‌های کشاورزی با قیمت مناسب وارد کشور می‌شد هم برای انجام زراعت از پتروشیمی کشور اوره و از کارخانه‌های ماشین‌سازی کشاورزی، ماشین‌آلات لازم مثل تراکتور به آن کشورها صادر می‌کردیم.

راهکار پشتیبان برای تأمین امنیت غذایی کشور

سلیمی می‌گوید: ما در کشور با بی‌توجهی به مدیریت منابع آبی و غفلت از آبخیزداری که می‌تواند راهکاری نجات‌بخش برای بحران آب باشد، کشاورزی را با چالش زیادی همراه کرده‌ایم و به نظر می‌رسد تا زمانی که رفتار متولیان بخش کشاورزی اصلاح نشود کشت فراسرزمینی به‌عنوان یک راهکار پشتیبان برای تأمین امنیت غذایی کشور مؤثر است.

این کارشناس بخش کشاورزی می‌افزاید: کشت فراسرزمینی ما می‌تواند بیشتر حول محور محصولاتی همچون ذرت و دانه‌های روغنی بگردد که در داخل تقاضای بالایی برای آن وجود دارد ولی حتماً نباید این محصولات کشاورزی وارد ایران شود و می‌تواند از همان‌جا صادر شود.

وی می‌افزاید: هلند یکی از کشورهایی است که تولیدات آن در خارج از محدوده جغرافیایی‌اش کشت می‌شود. هلند با تعریف استانداردهای لازم و آموزش نیروی تخصصی برای کاشت گل و صادرات یک سری نهاده‌های کشت در کشورهای هدف، اقدام به تولید گل با استاندارد هلند در این کشورها کرده و از همان‌جا نیز صادرات را کلید می‌زند.

فرصتی مناسب برای دور زدن تحریم‌ها

سلیمی با یادآوری اینکه کشت فراسرزمینی یک سازوکار مناسب برای دور زدن تحریم‌هاست که دولت گذشته به آن توجهی نداشت، می‌افزاید: هرچند ماهیت کار کشت فراسرزمینی خصوصی است ولی دولت‌ها نیز می‌توانند در پروژه‌های بزرگ و با سرمایه‌گذاری بالا به حمایت و پشتیبانی از فعالان بخش خصوصی پرداخته و در این حوزه با آن‌ها مشارکت کنند.

به گفته وی، دولت می‌تواند ضمن تأمین نیاز داخل با استانداردهای بالا از طریق کشت فراسرزمینی، بازارهای مناسبی برای مازاد صادرات ایجاد کند و ارز حاصل از صادرات را نیز بدون رهیابی وارد کشور کند.

بی‌توجهی به استفاده از ظرفیت فعالان کشت فراسرزمینی

دکتر محمدمهدی میرزایی، رئیس هیئت‌مدیره انجمن کشت فراسرزمینی ایران در گفت‌وگو با خبرنگار ما با تأکید بر اینکه حفظ امنیت غذایی کشورمان نیازمند توسعه کشت فراسرزمینی است، می‌گوید: کشت فراسرزمینی فرصت مغتنمی است که توسط فعالان بخش خصوصی قدر دانسته شده و مدتی است در برخی کشورها انجام می‌شود ولی متأسفانه دولت باوجود اثبات ضرورت این امر، توجه‌ای به این کار ندارد.

این استاد دانشگاه با یادآوری اینکه دولت هیچ‌گونه حمایتی از فعالان این حوزه ندارد، می‌گوید: دولت نه یارانه‌ای برای این حوزه در نظر گرفته، نه اجازه عبور ماشین‌آلات، بذر و نهاده‌های کشاورزی به کشورهای هدف را به ما می‌دهد، نه در گمرکات با ما همکاری می‌کند و نه برای خرید محصولات گامی برمی‌دارد، می‌توان گفت هرکسی در این حوزه فعال است متکی به توانایی‌های خودش بوده است.

میرزایی با اشاره به اینکه اعضای انجمن 

کشت فراسرزمینی در کشورهای دیگر برنج، گندم، جو، ذرت، دانه‌های روغنی و نهاده‌های دامی با استانداردهای جهانی تولید می‌کنند، می‌افزاید: متأسفانه دولت حاضر نیست محصولات ما را که با نگاه به نیاز داخل تولیدشده خریداری کند در عوض این محصولات از طریق دلالانی که شریک مدیریتی در داخل دارند، تأمین می‌شود.

وی می‌افزاید: از دولتمردان بپرسید برای کشت محصولاتی که امکان آن در خارج از مرزها مهیاست؛ چه کرده‌اند، اگر دولت منتظر است ما وارد میدان شویم، اعلام می‌کنیم که اکنون ما با زمین و تدارکات و تجهیزات خودمان در میدان هستیم و در آفریقا، آسیای مرکزی، شبه‌قاره، اروپا و کانادا و سایر کشورها کشت می‌کنیم و حاضریم محصولات با استانداردهای بالا را با قیمت پیشنهادی خیلی ارزان‌تر از قیمت جهانی به کشورمان بفرستیم.

درخواست خرید تضمینی محصولات

رئیس انجمن کشت فراسرزمینی بابیان اینکه جای مشوق‌ها برای حمایت از نیروی کار ایرانی در راستای افزایش پروژه‌های فراسرزمینی با نگاه تولید برای داخل به‌شدت خالی است، تأکید می‌کند: در مقطعی دولت گذشته از ما خواست در این حوزه آن‌ها را یاری کنیم ولی این مسئله به‌سرعت فراموش شد، دولت سیزدهم نیز هنوز وارد این مباحث نشده ولی ما اعلام می‌کنیم ۱۰۰ هزار هکتار محصولات کیفی که در قزاقستان، قرقیزستان، ازبکستان، قفقاز، اوکراین، اوگاندا، آمریکا، کانادا و استرالیا کشت‌شده را با کمترین قیمت به کشور صادر می‌کنیم و دولت می‌تواند اطمینان داشته باشد تأمین نیاز کالاهای راهبردی کشور توسط سرمایه‌گذاران داخلی انجام می‌شود، کافی است یک گام برای حمایت فعالان در این عرصه برداشته و محصولات کشاورزان ما را به شکل تضمینی خریداری کند.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.