تحولات منطقه

تغییر ساختار جمعیتی فلسطین راهبرد اصلی اسرائیل در هفتاد سال گذشته بوده است. رژیم صهیونیستی معتقد است که حفظ این رویکرد تداوم استقرار و توسعه این رژیم را تضمین می‌کند و این ایده اصلی را در تئوری امنیتی خود حفظ می‌کند.

صهیونیسم، هویت فلسطین را نشانه گرفته است
زمان مطالعه: ۹ دقیقه

در این راستا اشغال هزاران هکتار از سرزمین‌های فلسطین و سرعت بخشیدن به ساخت شهرک‌های صهیونیست نشین در کرانه باختری طی پنج سال گذشته با حمایت آمریکا به طرز چشمگیری افزایش یافته است. طی پنج سال گذشته حدود ۲۱ هزار هکتار از اراضی کرانه باختری توسط صهیونیست‌ها اشغال و مصادره شده است و در طول این مدت، شهرک نشینان صهیونیست چهار پاسگاه در کرانه باختری احداث کردند و موفق به تصرف منطقه‌ای به وسعت ۲۰ هزار و ۸۶۶ هکتار شدند که مساحت آن با منطقه «حولون» یا «بنی براک» یا «اللد» برابری می‌کند. شهرک نشینان صهیونیست با توسل به خشونت و ارعاب و با کمک ارتش رژیم صهیونیستی موفق به این کار علیه فلسطینی‌ها که صاحبان این اراضی هستند، شدند.

ایجاد پاسگاه‌های متعدد برای تصرف سرزمین‌های فلسطین جهت ایجاد شهرک‌های، از جمله تأسیس «مزرعه اوری» در شمال دره اردن در سال ۲۰۱۶ که مانع دسترسی فلسطینی‌ها به زمین‌های خود به مساحت بیش از ۱۴ هزار هکتار شد و همچنین «تسفی بار یوسف» در نزدیکی شهرک یهودی‌نشین «حلمیش» که ۳ سال پیش ایجاد شد و کشاورزان فلسطینی را از رسیدن به زمین‌های خود که مساحت آن به حدود ۲ هزار  و ۵۰۰ هکتار می‌رسد را محروم کرد،  از شیوه‌های رژیم صهیونیستی برای تصرف سرزمین‌های فلسطین است.

منطقه «شیخ جراح» در بیت المقدس یکی از مناطقی است که رژیم صهیونیستی طی ماه‌های اخیر فشارها را برای اخراج ساکنین فلسطینی ان افزایش داده است؛ شیخ جراح این روزها شاهد درگیری شدید بین نظامیان صهیونیست و شهروندان فلسطینی ساکن در این منطقه است. صهیونیست‌ها در روزهای اخیر اقدامات سرکوبگرانه خود را علیه فلسطینی‌های ساکن این منطقه تشدید کرده‌اند. تداوم تجاوزات رژیم صهیونیستی علیه مردم فلسطین در روزهای گذشته منجر به تشکیل جلسه شورای امنیت سازمان ملل و تصویب ۶ قطعنامه ضد اسرائیلی توسط کمیته چهارم مجمع عمومی شد.

قدس در گفتگویی با دکتر «یوست.آر.هیلترمن»(Joost.R.Hiltermann) استاد دانشکده مطالعات بین‌المللی بروکسل و مدیر برنامه خاورمیانه و شمال آفریقا در «گروه بین المللی بحران»(the International Crisis Group) آخرین تحولات درکرانه باختری را مورد بررسی قرار داده است که در ادامه می‌خوانید.

 هیلترمن دکترای خود را در رشته جامعه شناسی (۱۹۸۸) با رساله‌ای تحت عنوان «پشت سر انتفاضه» (Behind the Intifada) در مورد فعالیت سیاسی کارگران و زنان تحت اشغال نظامی اسرائیل در کرانه باختری و غزه در دانشگاه کالیفرنیا، سانتا کروز دریافت کرد.در کارنامه وی مدیریت اجرایی بخش تسلیحات «دیده بان حقوق بشر»(Human Rights Watch) و تدریس به عنوان استاد معین در دانشگاه جورج تاون (۱۹۹۰-۲۰۰۲) و استاد مدعو در دانشکده مطالعات بین‌المللی پیشرفته جان هاپکینز (۲۰۰۱)  دیده می‌شود. هیلترمن کتابی دارد تحت عنوان «رابطه زهرآگین؛ آمریکا، عراق و بمباران شیمیایی حلبچه» (A Poisonous Affair) که به استفاده از سلاح‌های شیمیایی در طول جنگ ایران و عراق پرداخته است. آیین رونمایی از این کتاب در سال ۱۳۹۲ با حضور این نویسنده هلندی و سردار حسین اردستانی رئیس وقت مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس در موزه صلح ایران برگزار شد.

چند روزی از هفدهمین سالگرد درگذشت یاسر عرفات می‌گذرد. عرفات نماد مذاکره مردم فلسطین با اسرائیل بوده است. امروز هم محمود عباس همان شیوه عرفات را ادامه می‌دهد. به نظر شما طی سال‌های اخیر مذاکره با اسرائیل برای فلسطینی‌ها دستاوردی داشته است؟ با توجه به شناختی که از رویکرد این رژیم در قبال مردم فلسطین داریم، اساسا مذاکره با رژیم اسرائیل چقدر منطقی است؟

در واقع وقتی نزاعی در می‌گیرد برای پایان بخشیدن به آن درگیری ۲ راهکار می‌توان متصور بود؛ نخست پیروزی و برتری یکی از طرفین درگیری و دوم رسیدن به یک روند ترک مخاصمه یا صلح که از طریق مذاکره بین طرفین مسئله را حل و فصل کرد. درست است که مبارزات گروه‌های فلسطینی در قالب انتفاضه همچنان ادامه دارد اما باید واقع بین باشیم؛ با توجه به حمایت‌های تسلیحاتی و استراتژیکی که ایالات متحده و غرب از اسرائیل انجام می دهند و رویکردی که برخی کشورهای عربی در قبال مسئله فلسطین اتخاذ کرده‌اند و سیاست نزدیکی به تلاویو را در پیش گرفته‌اند به نظر می‌رسد فلسطینی‌ها در مساله مبارزه فیزیکی و نظامی رودررو دچار عدم توازن تسلیحاتی و نظامی هستند و این کار را برای برتری نظامی دشوار می‌کند.  

با توجه به این موضوع به نظر می رسد هردو طرف مایل به کاهش تنش‌ها از راه گفت وگو هستند اما این گفت‌و گوها نباید به دلیل اختلافات داخلی بین گروه‌های فلسطینی باعث تضعیف آنها در مذاکره شود.در بحث راهکار مذاکره نیز مشکل عدم تعادل در قدرت مطرح است، که دست گروه‌های فلسطینی به طور خاص تشکیلات خودگردان را در توان مذاکره بسته است و ممکن است قدرت مانور آنها را در مذاکره کاهش دهد بنابراین عملا  در صورت انجام مذاکره تشکیلات خودگردان نمی تواند به پیروزی جدی دست پیدا کند. چنانکه نتایج مذاکرات پیش از این نیز نشان از این واقعیت تلخ دارد. به نظر بنده در حال حاضر و با توجه به شرایط کنونی، اولویت اصلی فلسطینیان باید تقویت کردن دست خود در مذاکره از طریق اتحاد مجدد نیروهای سیاسی داخلی و تجدید قوا در ارگان‌ها و نهادهای سیاسی از طرق مختلف باشد.

طی روزهای اخیر منطقه «شیخ جراح» در قدس اشغالی شاهد درگیری شدید بین نظامیان صهیونیست و شهروندان فلسطینی ساکن در این منطقه است. صهیونیست ها در روزهای اخیر اقدامات سرکوبگرانه خود را علیه فلسطینی های ساکن شیخ جراح تشدید کرده اند.در این میان، جامعه جهانی و رسانه های غربی همچنان در مورد شیخ جراح سکوت می کنند. هدف اسرائیل از شیخ جراح چیست؟

باید توجه داشته باشیم که شیخ جراح هویت تاریخی فلسطینیان و شهر قدس است.درواقع  هدفی که اسرائیل در شیخ جراح دنبال می‌کند همان هدفی است که این رژیم طی سالیان اخیر در تمام فلسطین دنبال کرده است؛ یعنی بیرون راندن فلسطینی‌ها یا دستکم قرار دادن آنها در موقعیت ضعف و وابستگی.

یکی از اهداف اصلی مقامات اسرائیلی در منطقه شیخ جراح، تغییر ساختار جمعیتی و یهودی سازی کامل بیت المقدس (قدس) است. در واقع دولت اسرائیل سیاست مهاجرت اجباری فلسطینیان را در دستور کار خود قرار داده و این بار شیخ جراح را برای اجرای این سیاست شوم انتخاب کرده است. از این رو خانه‌های فلسطینی‌ها را در شیخ جراح مصادره می‌کنند. دیده بان حقوق بشر (HRW) در گزارش اخیر خود تصمیم اسرائیل را نمونه‌ای از "رفتار شبه آپارتاید" خوانده است.

 بیت المقدس و قدس همانطور که برای فلسطینی‌ها بسیار مهم و مقدس است برای اسرائیل هم اهمیت ویژه‌ای دارد، و از این رو شاهد درگیری‌ها و کشمکش‌های بسیاری در قدس هستیم.

در روزهای اخیر رسانه‌ها از اقدامات گسترده مصر برای پایان دادن به اختلافات داخلی فلسطین و آشتی ملی خبر دادند. تحقق آشتی ملی تا چه اندازه می‌تواند خواسته‌های مردم فلسطین را برآورده کند؟

آشتی ملی برای تشکیل یک جبهه یکپارچه فلسطینی در برابر اسرائیل از نان شب هم واجب‌تر است؛ چه برای ادامه مبارزات و چه برای مذاکره از موضع قدرت. جدا از اینها آشتی ملی برای گروه‌ متحد فلسطینی از منظر  اقتدار و مشروعیت بیشتر ضروری است. البته فراموش نکنیم در کنار آشتی ملی برگزاری انتخابات فلسطین نیز می‌تواند کمک بسیار مهمی در رسیدن به این اهداف به حساب بیاید.

نزدیکی اعراب، اسرائیل را گستاخ‌تر کرد

آیا نزدیکی برخی اعراب منطقه و اسرائیل و مانورهای نظامی مشترک، اسرائیل را در افزایش فشار بر مردم فلسطین گستاختر نکرده است؟ ما شاهد افزایش بدرفتاری با اسرای فلسطینی هستیم و اسرائیل همچنان به محاصره غزه ادامه می‌دهد.

صادقانه بگویم، واقعیت این است که شرایط برای فلسطینی‌ها وخیم‌تر شده است؛ از زمان تحولات بهار گذشته تاکنون اسرائیل به پیشبرد اهداف خود در راستای الحاق اراضی ادامه می‌دهد.از طرفی غزه همچنان در محاصره و رنج مضاعف است. جامعه بین المللی همچون گذشته تا حد زیادی سکوت اختیار کرده است و فلسطینیان تحت ستم و سرکوب هستند و از هر فرصتی به دنبال راهی برای عقب راندن رژیم صهیونیستی استفاده می‌کنند. درواقع کشورهایی که امروز سیاست نزدیکی به تلاویو را در پیش گرفته‌اند پیش از این نیز برای مردم فلسطین و رهایی آنها از فشار و ستم اسرائیل قدمی برنداشتند. البته برقراری روابط دیپلماتیک این کشورها با تلاویو می‌تواند از بعد روحی گروه‌های مبارز فلسطینی را تحلیل ببرد یا آنطور که شما گفتید اسرائیل را در رسیدن به اهدافش جری تر سازد. درواقع اقدام برخی اعراب منطقه حاوی این پیام برای اسرائیل بود که برای آنها مسائل مالی مهمتر از مسئله فلسطین است و مسئله فلسطین دیگر برای آنها اولویت نخست محسوب نمی‌شود.

مردم نسبت به جنایات اسرائیل آگاه تر شده‌اند

در سال های اخیر شاهد افزایش انتقادات از اسرائیل بوده ایم. در سراسر جهان حتی در کشوری مانند انگلیس شاهد اعتراضات گسترده، کمپین‌های مختلف مانند تحریم اسرائیل هستیم. در سازمان ملل نیز شاهد افزایش قطعنامه ها علیه اسرائیل هستیم. چی اتفاقی طی این سالها رخ داده است؟

من فکر می‌کنم مردم از تأثیر شکست تلاش‌هایی که برای مذاکره در حل مناقشه فلسطین رخ داده ، آگاه‌تر شده‌اند. آنها می‌توانند الحاق فزاینده و روزافزون سرزمین‌های فلسطین اشغالی توسط اسرائیل و خشونت‌هایی که از این جهت علیه مردم فلسطین به کار گرفته می‌شود را به وضوح ببینند. البته در این بین نقش رسانه‌ها به خصوص رسانه‌های اجتماعی به روشن شدن این موضوع کمک کرده است چرا که پیش از این رسانه‌های جریان اصلی از انعکاس اتفاقاتی که بر مردم فلسطین می‌گذشت خودداری می‌کردند. بعلاوه، اقدامات بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر سابق رژیم صهیونیستی در دولت قبلی، حاکی از همسویی سیاسی او با سیاست مداران خودکامه‌ای بود که حتی به یهودی‌ها رحم نمی‌کرد در عین حال او تمام انتقاداتی از اسرائیل چه در داخل و چه در خارج از سرزمین‌های اشغالی را به عنوان یهودستیزی قلمداد و محکوم می‌کرد!

تصور می‌کنم حتی در افکار عمومی حامیان اصلی رژیم صهیونیستی یعنی آمریکا و اروپا هم در سال‌های اخیر تغییرات بسیار زیادی در نگاه به این رژیم بوجود آمده است؛ این تغییرات را می‌توان از این جهت که ممکن است به فشار داخلی شهروندان این کشورها به دولت‌هایشان برای ایجاد تغییر در سیاست‌های این کشورها نسبت به اسرائیل منتج شود مهم توصیف کرد. امروز ما شاهد ایجاد کمپین‌هایی در اروپا آمریکا و سراسر جهان علیه اسرائیل هستیم. کمپین‌هایی همچون بایکوت اسرائیل که فشار اقتصادی به این رژیم را در کنار فشار افکار عمومی افزایش داده‌اند.

از طرفی تداوم تجاوزات رژیم صهیونیستی علیه مردم فلسطین سازمان ملل متحد را بر آن داشت تا با وجود مخالف هیئت‌های آمریکا، کانادا و رژیم صهیونیستی، در کمیته چهارم مجمع عمومی ۶ قطعنامه ضد اسرائیلی تصویب کند. تصویب این قطعنامه‌ها نشان می‌دهد اقدامات رژیم صهیونیستی نقض سیستماتیک حقوق مردم فلسطین به شمار می‌رود و اسرائیل علیه شهروندان فلسطینی به‌ویژه ساکنان نوار غزه از ابزار زور استفاده می‌کند که به کشته و زخمی شدن غیرنظامیان منجر شده است.

نقض حقوق بشر در سرزمین‌های اشغالی یک مورد حاد است

اسرائیل مدعی است که تنها دموکراسی در خاورمیانه است.آیا می‌توان نظام حکومتی سرزمین‌های اشغالی را دموکراسی نامید؟

اسرائیل حتی در مرزهایی که برای خودش تعریف کرده است یک نظام دموکراتیک محسوب نمی‌شود؛  ما با یک مورد حاد نقض حقوق بشر در سرزمین‌های اشغالی روبرو هستیم، این تبعیض نژادی را می‌توان در قانون مهم «آزادی و کرامت انسانی» خلاصه کرد که بر اساس آن اسرائیل یک کشور یهودی است . قانونی نابرابر که علیه فلسطینیان در سراسر جهان تبعیض قائل می شود. بر اساس گزارش حقوق بشر سازمان ملل، طیف وسیعی از تبعیض های اجتماعی و قانونی علیه مسیحیان، مسلمانان و دیگر شهروندان اسرائیلی وجود دارد که به اعراب حقوق مساوی با یهودیان در زمینه آموزش، مسکن، اشتغال و خدمات اجتماعی اعطا نمی شود.  البته این نکته هم مهم است که همین دیدگاه تبعیض آمیز در میان یهودیان مهاجر نیز مشاهده می شود، با تفاوت‌های فاحش بین اقوام مختلف در ابعاد مختلف اجتماعی و فرصت‌های سیاسی و اداری. آنها حتی در میان یهودیان مهاجر از غرب یا شرق هم دارای تبعیض‌های شدید هستند و به آنها به چشم شهروندان درجه دوم و سوم و چهارم و حتی پنجم نگاه می‌شود.

با توجه به تنش‌های اخیر در رابطه با تسریع شهرک سازی توسط صهیونیست‌ها، احتمال درگیری مجدد در کرانه باختری تا چه حد محتمل است؟

در حال حاضر احتمال درگیری نظامی به آن شکل که در گذشته شاهد بودیم وجود ندارد؛ تنش‌های کنونی به دلیل خشونت شهرک نشینان صهیونیست و نظامیان علیه غیرنظامیان فلسطینی مرتکب می‌شوند و پاسخ‌هایی که مقاومت فلسطین به این خشونت‌ها می‌دهد است

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.