نام‌نویسی متقاضیان از روز چهارشنبه ۲۸ مهر آغاز شد و به گفته دولت آن‌ها یک ماه فرصت ثبت درخواست داشتند، با این حال در ۱۷ روز ابتدایی فقط ۸۵۰ هزار نفر ثبت‌نام کرده‌اند.
با توجه به تعدد طرح‌های مسکنی دولت‌ها که یکی پس از دیگری اجرا و کنار گذاشته می‌شود یا تغییر کرده یا در دیگری ادغام می‌شود، وضعیت به گونه‌ای شده که بسیاری از مردم درباره جزئیات طرح مسکنی دولت بی‌اطلاع هستند. شاید یکی از دلایل تمدید مهلت ثبت‌نام در طرح نهضت ملی مسکن همین باشد. مهلت نام‌نویسی در طرح جهش تولید و تأمین مسکن که پیشتر تا۲۸ آبان اعلام شده بود تا ۱۵ آذرماه تمدید شده است. بر اساس تازه‌ترین آمار ارائه شده از سوی وزارت راه و شهرسازی پس از ۴۰ روز از آغاز ثبت‌نام، بیش از یک‌میلیون و ۷۱۳ هزار نفر در سامانه نهضت ملی مسکن ثبت‌نام کردند و احتمالاً در پنج روز آینده نیز تفاوت زیادی نکند.
البته این میزان از ثبت‌نام به معنی قطعی بودن نیست؛ چراکه افراد باید واجد شرایط باشند. در نام‌نویسی طرح اقدام ملی مسکن دولت قبل نیز ثبت‌نام‌ها در پنج مرحله به بیش از ۲ میلیون متقاضی رسید، اما در نهایت ۵۳۰ هزار متقاضی واجد شرایط شدند. در گزارش پیش رو با مراجعه به اظهارات مسئولان تلاش کردیم به ۶ سؤال کلیدی مهم در این حوزه پاسخ دهیم. پرسش‌هایی که در صورت اطلاع‌رسانی شفاف و گسترده سبب افزایش اقبال عمومی مردم به این طرح خواهد شد. البته برخی پاسخ‌ها مسئله اثرگذار بودن طرح نهضت ملی مسکن در خانه‌دار کردن مردم را بیشتر روشن می‌کند.
پرسش اول: آورده متقاضی در این طرح چقدر است؟
آورده اولیه متقاضیان در طرح نهضت ملی مسکن برای دهک‌های اول تا سوم ۲۰ میلیون تومان و برای سایر دهک‌ها ۴۰ میلیون تومان تعیین شده که البته در طول دوره ساخت، در چهار تا پنج مرحله از متقاضیان دریافت خواهد شد. متقاضیان این مبلغ را وقتی واریز می‌کنند که تأیید شده باشند و این موضوع از طریق پیامک به آن‌ها اعلام خواهد شد. این پیامک برای دریافت آورده اولیه از طریق سرشماره مشخص به شماره تلفن سرپرستان خانوار ارسال خواهد شد و باید دقت کنید به هر پیامکی در این زمینه پاسخ ندهید.
پرسش دوم: قیمت تمام شده هر مسکن چه قدر است؟
بر پایه اعلام دولت قیمت تمام شده هر مترمربع در این طرح از ۲ میلیون و ۸۰۰ تا ۳ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان برآورد شده ولی تا زمان تحویل، قیمت نهایی ممکن است تا ۴ میلیون تومان تغییر کند. این تغییرات در حالی است که دولت و وزارت راه و شهرسازی تلاش دارد در کارگروه مشترکی شیوه‌نامه قیمتی تهیه کنند که هم انبوه‌ساز بتواند کار خود را انجام دهد و هم فشار کمتری به مردم وارد شود. ارائه زمین رایگان یا کاهش هزینه پروانه ساخت و سایر خدمات شهری مانند آب، گاز، برق و... ازجمله راهکارها برای کاهش هزینه ساخت است.
پرسش سوم: میزان اقساط و سود تسهیلات چطور تعیین می‌شود؟
بر اساس آنچه در طرح نهضت ملی مسکن آمده، متقاضیان مسکن در تهران ۴۵۰ میلیون تومان، در شهرهای بالای یک‌میلیون نفر جمعیت (کلانشهرها) ۴۰۰ میلیون تومان و در مراکز استان‌ها ۳۵۰ میلیون تومان تسهیلات ساخت دریافت خواهند کرد. رقم این تسهیلات در سایر شهرها ۳۵۰ میلیون تومان و برای مسکن روستایی ۲۵۰ میلیون تومان است.
بر اساس مصوبه شورای پول و اعتبار، سود تسهیلات حوزه مسکن ۱۸ درصد است که به طور نمونه قسط وام ۴۵۰ میلیون تومانی نهضت ملی مسکن در تهران نزدیک به ماهی ۷ میلیون تومان طی ۲۴۰ ماه یعنی ۲۰ سال خواهد شد، در حالی که درآمد ماهانه ۵ دهک اول کمتر از این قسط است. البته مسئولان وزارت و راه شهرسازی گفته‌اند در این طرح سود تسهیلات بر اساس دهک‌های درآمدی تنظیم شده و بستگی دارد به اینکه متقاضی در چه دهک درآمدی قرار گرفته باشد. در این صورت این نرخ سودها احتمالاً بین ۵، ۷، ۹ و ۱۲ درصد متغیر خواهد بود. علاوه بر این دولت تلاش دارد با راه‌اندازی صندوق ملی مسکن، بخشی از سود تسهیلات بانکی را که بر اساس دهک‌های درآمدی تنظیم شده تقبل کند. به طور نمونه بازپرداخت وام ۳۵۰ میلیون تومانی با نرخ سود ۹ درصد، حدود ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان ماهانه طی ۲۰ سال باید پرداخت شود.
پرسش چهارم: واحدهای مسکونی کجا و چه زمانی ساخته می‌شود؟
دولت اعلام کرده در ۵۲۰ شهر، زمین به اندازه کافی تأمین شده و به مرور تعداد شهرهای مورد تقاضا افزایش خواهد یافت تا همه متقاضیان دریافت مسکن در شهرهای مورد دلخواه نام‌نویسی کنند.
آن طور که مشخص است، زمین‌های نهضت ملی مسکن در جاهایی تأمین شده و خواهد شد که دست‌کم خدمات زیربنایی در آن وجود داشته باشد؛ به طور نمونه بافت فرسوده و محل فعلی مسکن مهرها. بر پایه اعلام اولیه در سال اول ۴۰۰ هزار واحد مسکونی برای دهک‌های اول تا سوم درآمدی ساخته می‌شود. برای سایر دهک‌ها نیز به تناسب سهمیه در نظر گرفته شده است. همچنین ۳۰۰ هزار واحد مسکونی در بافت فرسوده و ۴۰۰ هزار واحد در بافت موجود شهری ساخته خواهد شد.
پرسش پنجم: مدت تحویل واحدها چند ساله است؟
دوره زمانی ساخت این واحدها دست‌کم ۲۴ ماه است. ولی برنامه‌ریزی بدین گونه است که در دو سال اول، ۲میلیون واحد مسکونی آغاز می‌شود ولی همه آن‌ها طی چهار سال به واحد مسکونی تبدیل و تحویل متقاضیان خواهد شد.
پرسش ششم: مجردها چطور خانه‌دار می‌شوند؟
به صورت کلی داوطلب مسکن باید متأهل بوده یا سرپرست خانوار باشد. پس براساس قانون زنان و مردان سرپرست خانوار که به دلیل متارکه به صورت مجردی زندگی می‌کنند و سرپرست فرزندان خود هستند خانوار تلقی شده و بدون ملاک سن می‌توانند ثبت‌نام کنند.
پنج گروه دیگر از افراد نیز فارغ از اینکه متأهل یا سرپرست خانوار باشند می‌توانند در نهضت ملی مسکن ثبت‌نام کنند. زنان خودسرپرست با حداقل سن ۳۵ سال، برخی افراد مانند نخبگان مورد تأیید بنیاد ملی نخبگان و افراد معلول جسمی که حداقل ۲۰ سال سن دارند نیز می‌توانند بدون شرایط تأهل و سرپرست خانوار از مزایای این طرح برخوردار باشند. مردان مجرد ۴۵ سال چه قصد ازدواج داشته یا نداشته باشند و بیماران خاص هم دو گروه دیگری هستند که برای داشتن مسکن در اولویت هستند؛ اما ثبت‌نام سایر مجردها در نهضت ملی مسکن مشروط است به اینکه موقع تحویل واحد مسکونی متأهل باشند.
نظر شما