راستی و صداقت یکی از فضائل اخلاقی است که فارغ از دین و مذهب و نژاد و سرزمین، جایگاهی والا در جوامع انسانی دارد و فضیلتی والا در نفس آدمی است که نشان از باطن او دارد.
این کتاب با اشاره به روند بیان روایات معصومان(ع) درباره صدق و کذب به بررسی گفتار و رفتار ایشان درباره دروغ‌های مجاز پرداخته است که عبارت‌اند از: حفظ جان انسان بی‌گناه، ایجاد صلح و آشتی، فریب دشمن در جنگ، گفت‌وگوی محبت‌آمیز زوجین با واژه‌های هرچند غیرحقیقی. با وجود این، روایت‌هایی در سیره عملی خود آن بزرگواران جز مواردی از خُدعه و تاکتیک در جنگ گزارشی در دست نیست.
هدف این تحقیق، دستیابی به دیدگاهی صحیح از سیره معصومان درباره مستثنیات کذب و تلاش برای نشان دادن یکپارچگی گفتار و رفتار آنان است.
ضرورت آن مقابله با رواج روزافزون دروغ در جامعه اسلامی به شیوه علمی و نیاز جامعه به صداقت و ضرورت بهره‌گیری از رفتار معصومان(ع) به عنوان الگوهای جامعه شیعه است.
در این نوشتار -فارغ از تعریف‌های تخصصی - دروغ را به معنای گفتار و رفتاری که مطابق باطن نیست و سریع در آن نقش مهمی ایفا می‌کند، در نظر گرفته‌ایم.
این اثر در دو بخش و ۶ فصل تألیف شده است. بخش اول این اثر با عنوان «سیر تاریخی روایات صدق و کذب» در چهار فصل روند تاریخی صدور روایات به تفکیک معصوم، آمار صدور روایات به تفکیک عنوان صدق و کذب، روند تاریخی اهتمام راویان و محدثان و زمینه‌های صدور تدوین شده است.
نویسنده در بخش دوم این اثر به مبحث «مواجهه معصومان و دروغ‌های روا» در دو فصل پرداخته است. در فصل اول به سخن معصومان و در فصل دوم به بررسی سیره عملی معصومان در زمینه‌های آشتی، دروغ به همسر، خدعه در جنگ، حفظ جان و مال، توریه و مباهته می‌پردازد.