به گزارش قدس آنلاین، وزارت خارجه عربستان سعودی امروز چهارشنبه(۱۳ آوریل) در بیانیه‌ای با تکرار ادعاهای خود درباره میدان گازی آرش، تأکید کرد که ریاض و کویت، جمهوری اسلامی ایران را به مذاکره درباره تعیین مرز شرقی منطقه مورد مناقشه دعوت کرده و پاسخی دریافت نکرده‌اند.
بنابر گزارش خبرگزاری عربستان سعودی(واس)، در این بیانیه آمده است: عربستان و کویت به موجب یادداشت تفاهم امضا شده در شهر کویت در تاریخ ۲۴ دسامبر ۲۰۱۹، درباره تسریع در توسعه و بهره‌برداری میدان گازی آرش/ الدره توافق کردند و وزیر انرژی عربستان با وزیر نفت، برق و آب و کویت با امضای این یادداشت تفاهم درباره بهره‌برداری از میدان آرش/الدره واقع در منطقه بی‌طرف بین دو کشور، توافق کردند.
گفتنی است؛در سال ۱۹۶۲ در میانه خلیج فارس ذخایر عظیم گازی کشف شد که حجم آن ۳۵ تا ۶۰ تریلیون فوت مکعب(۶۰ هزار میلیارد فوت مکعب) تخمین زده شده بود. این میدان بین دو کشور ایران و کویت مشترک شناخته شد، که در سمت ایران با نام «آرش» و در سمت کویت با نام «الدوره» شناخته می‌شود. این میدان گازی از میادین مشترک ایران، با کشورهای کویت و عربستان است. ذخیره در جای گاز میدان آرش ۲۰ تریلیون فوت مکعب و ذخیره نفت در جای این میدان نیز نزدیک به ۳۱۰ میلیون بشکه برآورد می‌شود.
از همان ابتدای کشف این میدان گازی اختلاف میان ایران و کویت بر سر مرز آبی دو کشور، در منطقه قرارگیری این میدان مشترک آغاز شد، اما اختلافات به صورت اظهارنظرهایی در جلسات باقی ماند تا این که به گزارش تسنیم در سال ۲۰۰۱ ایران به استقرار تجهیزات برای آغاز حفاری اکتشافی در این میدان اقدام کرد.
کویت با اطلاع از آغاز حفاری‌های اکتشافی توسط ایران، بحث شکایت در مراجع بین المللی را پیش کشید و در نهایت ایران نیز با هدف حسن همجواری تا تعیین تکلیف این موضوع و تعیین مرزهای آبی فعالیت‌های اکتشافی و توسعه‌ای خود روی میدان آرش را متوقف کرد. این اقدام کویت و همکاری ایران در توقف فعالیت هایش، در حالی بود که عربستان و کویت در طرحی مشترک از سال ۲۰۰۰ فعالیت‌های اکتشافی و توسعه‌ای را روی این میدان گازی بدون اطلاع ایران آغاز کرده بودند.
دلایل اهمیت این میدان مشترک
اهمیت میدان آرش علاوه بر حضور لایه‌های نفتی و گازی با مقدار زیاد میعانات گازی، حفظ حاکمیت کشورمان بر آب‌های این منطقه و مناقشه مرزی است که طی حدود ۱۰ سال اخیر توسط کشور کویت به وجود آمده است. بر اساس اطلاعات موجود و قوانین بین المللی، نظیر عمق آب و فاصله تا سرزمین خشکی، مرز دریایی در سال‌های قبل از انقلاب اسلامی تعیین شده که همین مرز مورد قبول و تاکید کشورمان است.
طبق این مرز، حدود ۴۰ درصد ساختمان نفتی و گازی موجود میدان آرش در آب‌های ایران قرار دارد. سال‌ها پیش شرکت ملی نفت ایران به منظور تعیین میزان ذخایر درجای این میدان، یک حلقه چاه اکتشافی(چاه شماره یک آرش) حفر کرد که موقعیت این چاه نزدیک به خط مرزی مورد قبول کشورمان است. طی ۱۰سال گذشته کشور کویت با مستمسک قرار دادن نتایج لرزه نگاری انجام شده توسط شرکت شل برای این کشور، به تعریف خط مرزی جدید اقدام کرد که بر اساس این مرز، کل ساختمان میدان آرش در بخش عربی میدان قرار دارد، اما این مرز هیچ گاه مورد پذیرش کشورمان قرار نگرفته است.
واکنش ایران چه بود؟
اما آیا دست ایران درباره احقاق حقوقش بسته است؟ سعید خطیب زاده، سخنگوی وزارت خارجه ایران روز شنبه، ششم فروردین، توافق جدید عربستان سعودی و کویت با هدف توسعه میدان مشترک گازی آرش/الدوره را «غیرقانونی» خواند و گفت حق ایران برای بهره‌برداری از این میدان همچنان محفوظ است. به گزارش تجارت نیوز او این را هم گفت که بر اساس مذاکرات پیشین، هرگونه اقدام در بهره‌برداری و توسعه این میدان باید با هماهنگی و همکاری هر سه کشور انجام شود. کمی بعد، جواد اوجی، وزیر نفت ایران در صفحه توئیتر شخصی خود در واکنش به توافق عربستان و کویت برای توسعه میدان آرش نوشت: «مطالعات جامع میدان مشترک آرش با حفاری چاه اکتشافی و انجام لرزه‌نگاری تکمیل شده و به زودی با نصب جکت (پایه)، عملیات حفاری در این میدان آغاز می‌شود. اگرچه ما مایل به مذاکره و همکاری برای توسعه میادین مشترک هستیم، اما اقدامات یک‌جانبه، مانع اجرای طرح مذکور نخواهد شد.» بلافاصله، احمد اسدزاده معاون امور بین‌الملل و بازرگانی وزارت نفت هم به شانا گفت: «وزارت نفت تمهیدات و مطالعات برای توسعه و بهره‌برداری از میدان مشترک آرش را انجام داده است.» او ادامه داد: «دلیل تأخیر در بهره‌برداری از این میدان مشترک، تصمیم‌گیری راجع به تحدید حدود و تعیین مرز با کویت بوده است، اما در شرایطی که طرف مقابل بدون توجه به مذاکرات پیشین و به‌صورت یک‌جانبه به توسعه این میدان اقدام کند، دلیلی برای تأخیر وجود ندارد.»
تغییر موضع سوال برانگیز کویت
در این میان البته موضع کویت درباره دور جدید اختلاف نظرها در خصوص میدان آرش حاکی از غلبه دلایل سیاسی بر این مناقشه گازی است. در حالی که «احمد ناصر الاحمد الصباح» وزیر خارجه کویت ۹ فروردین در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با «ژان ایو لودریان» همتای فرانسوی‌اش گفت میدان گازی الدوره (آرش) یک موضع سه جانبه میان این کشور، عربستان و ایران است. ساعاتی پس از این اظهارات، خبرگزاری دولتی کویت(کونا) به نقل از وزیر خارجه این کشور اعلام کرد: میدان گازی الدوره صرفا کویتی - سعودی است و دخلی به ایران ندارد! برخی کارشناسان معتقدند پس از حمله نیروهای یمنی به تاسیسات نفتی عربستان سعودی و نشست بی‌سابقه کشورهای عربی و رژیم اسرائیل برای حصول نوعی اتحاد نظامی علیه ایران، اعلام توافق عربستان و کویت بدون حضور ایران برای برداشت گاز از میدان آرش را باید در این فضا ارزیابی کرد.
منبع: فارس
نظر شما