این انتخابات که میتواند چهره سیاسی فرانسه را تغییر دهد، از ساعت ۸ صبح به وقت محلی آغاز شد. حدود ۴۸.۷میلیون شهروند فرانسوی واجد شرایط رأی دادن در انتخابات بودند. نظرسنجیها پیشبینی میکنند ائتلاف رئیسجمهور بیشترین تعداد کرسیها را به خود اختصاص خواهد داد، اما درباره کسب ۲۸۹ رأی لازم برای داشتن اکثریت مطلق چندان خوشبین نیستند. به نظر میرسد کار امانوئل مکرون که ۴ اردیبهشت در انتخابات ریاستجمهوری توانست راست افراطی را شکست دهد، این بار در برابر چپ رادیکال چالشیتر است.
رقابت شانه به شانه دو ائتلاف
به طور سنتی، رأیدهندگان فرانسوی پس از انتخاب رئیسجمهور از فرصت انتخابات پارلمانی که چند هفته پس از آن برگزار میشود استفاده میکنند تا به رئیسجمهور جدید، اکثریت پارلمانی برای پیشبرد برنامهاش را بدهند که این اتفاق در یک مورد استثنا درباره «فرانسوا میتران» در سال ۱۹۸۸ رخ نداد. حالا هم در فرانسه ظهور و موفقیت ائتلاف تازهای از احزاب چپ، موقعیت مکرون و حزب او را برای حفظ اکثریت پارلمان به خطر انداخته است. دور اول انتخابات پارلمانی فرانسه ۲۲ خرداد و دور دوم و پایانی آن روز گذشته برگزار شد. از انتخابات یکشنبه گذشته استقبال کمی شد و براساس نظرسنجیها ۵۲.۴۹درصد فرانسویها ترجیح دادند در این انتخابات شرکت نکنند که در نوع خود یک رکورد محسوب میشود. در انتخابات سراسری امسال دو ائتلاف اصلی
(چپ میانه به رهبری امانوئل مکرون و چپ افراطی به رهبری ژان لوک ملانشون) رقابت میکنند. با ابتکار ملانشون، رهبر حزب چپ افراطی «فرانسه تسلیمناپذیر» در دور اول انتخابات ریاستجمهوری فرانسه در آوریل، آنها با حزب سبز، سوسیالیست و حزب کمونیست، ائتلاف نوپس Nupes (مخفف اتحادیه مردمی جدید زیست محیطی و اجتماعی) را تشکیل دادند. این ائتلاف به دنبال کسب اکثریت مطلق (۲۸۹ از ۵۵۷ کرسی) و تعیین ملانشون به عنوان نخستوزیر است. از طرف دیگر ائتلافی به نام Ensemble نیز به رهبری امانوئل مکرون رئیسجمهور فرانسه تشکیل شده که حزب وی با عنوان «جمهوری به پیش» در این ائتلاف توانسته با احزاب سیاسی راست میانه متحد شود. در کوران تورم فزاینده و افزایش هزینههای زندگی در فرانسه، ائتلاف ملانشون علاوه بر کاهش سن بازنشستگی، وعده داده افزایش قیمت ۱۰۰کالای ضروری را متوقف و یک میلیون شغل ایجاد کند. در دوران ریاستجمهوری مکرون، ملانشون از منتقدان سیاستهای او بوده و از اعتراضات «جلیقه زردها» به نابرابری اقتصادی حمایت کرده است. این مارکسیست پیشین مدتهاست میخواهد فرانسه از ناتو خارج شود، اما گفته اکنون این اولویتش نیست. «الیزابت بورن» نخستوزیر مکرون که بهتازگی منصوب شده، سیاستهای ملانشون را خطرناک و مخالف ارزشهای فرانسه توصیف کرده است. مکرون ولی هشدار داده «ارزشهای فرانسه در خطر» است و گفته: «تنها ما پروژه یا راهکاری مسئولانه و منسجم داریم».
ملانشون در انتخابات اخیر ریاستجمهوری با فاصلهای اندک در جایگاه سوم ایستاد و ائتلافش چند روز پیش با کسب ۲۵.۶۶ درصد آرای مردمی در دور اول انتخابات پارلمانی فرانسه شانه به شانه با ائتلاف مکرون که ۲۵.۷۵درصد آرا را کسب کرد، به رقابت پرداخت. براساس پیشبینیها، اتحاد گسترده چپ-سبز ملانشون میتواند به بزرگترین گروه مخالف تبدیل شود و محافظهکاران احتمالاً بیشترین نفوذ را خواهند یافت. نظرسنجیها همچنین نشان میدهد راست افراطی احتمالاً بزرگترین موفقیت پارلمانی خود را در دهههای اخیر کسب خواهد کرد. «مارین لوپن» رهبر راست افراطی به دنبال دستاوردهای مهم برای حزب «جبهه ملی» خود است که تنها هشت کرسی در پارلمان گذشته داشت.
سناریوهای آینده
بدون اکثریت مطلق ۲۸۹ کرسی، مکرون برای پیشبرد اصلاحات مهم خود مانند افزایش سن بازنشستگی، کاهش مالیاتها و اصلاح مزایا به حمایت سایر احزاب نیاز خواهد داشت. نظرسنجیها نشان میدهد در انتخابات، ائتلاف مکرون ۳۰۵-۲۵۵ کرسی و ائتلاف ملانشون
۱۴۰-۲۰۰ کرسی را بدست خواهند آورد. به تحلیل رویترز، اگر اردوگاه مکرون به اکثریت مطلق دست پیدا نکند، دورهای از عدم اطمینان ایجاد میشود که میتواند با میزانی از تقسیم قدرت در میان احزاب که در دهههای گذشته در فرانسه سابقه نداشته همراه یا منجر به فلج طولانیمدت و تکرار انتخابات پارلمانی در آینده شود.
براساس این تحلیل، گرچه مکرون و متحدانش هنوز هم میتوانند به اکثریت دست یابند، اما چپ احیا شده چالش سختی را برای رئیسجمهور فرانسه که متهم به کمکاری شده، در میان تورم افسارگسیخته در این کشور به وجود آورده است. به گفته سیاستمداران فرانسوی، اگر مکرون و متحدانش اکثریت مطلق را تنها با چند کرسی از دست بدهند، ممکن است وسوسه شوند نمایندگانی از راست میانه یا محافظهکاران را شکار کنند. اما اگر با اختلاف بیشتری اکثریت را از دست بدهند، میتوانند یا به دنبال اتحاد با محافظهکاران باشند یا یک دولت اقلیت را اداره کنند که باید قوانین را مورد به مورد با احزاب دیگر مذاکره کند. بنابراین، پس از پنج سال کنترل بلامنازع، مکرون که به رویکرد از بالا به پایین به قدرت شناخته شده، باید مصالحههای بیشتری را انجام دهد، سناریویی که میتواند دومین اقتصاد بزرگ منطقه یورو را در یک دوره بیثباتی از همزیستی بین رئیسجمهور و نخستوزیر از گروههای سیاسی مختلف فرو برد.
نظر شما