با حذف این آثار انتظار میرفت فیلمهایی مرتبط با حال و هوای محرم روی پرده بروند ولی فقدان تولید آثار باکیفیت عاشورایی سبب شده از نظر اکران محرم، بسته ویژهای نداشته باشد.
البته برخی زیرمجموعههای دولتی سینما کوشیدهاند با اکران ۱۰باره فیلمهایی مانند «روز واقعه» و «پرواز در شب»، بیلانی مؤثر برای خود بتراشند ولی ای کاش به جای این بیلانسازی، دستکم به سمت پالایش تصویری فیلمهای عاشورایی برگزیده میرفتند و مثلاً نسخه فول اچدی و حتی فیلمهایی مثل «سفیر»، «روز واقعه» و «به خاطر هانیه» را استخراج کرده و شرایط اکران آنها را فراهم میکردند.
مزیتهای تراکم اکران
با ورود به ماه محرم، اکران تابستانی به لحاظ تعداد فیلم روی پرده به یکی از متراکمترین دورههای اکران بدل شده چون تقریباً همزمان حدود ۲۰ فیلم روی پردهاند که هر چند برخی از آنها فقط دارای سانسهای محدود در شهرستانها هستند ولی به هر حال از نظر کمی، ایام پرترافیکی برای اکران ساختهاند.
اگر بخواهیم براساس آمار فروش فیلمها ارزیابی کنیم باید بگوییم این تراکم اکران چندان سودی برای همه آثار ندارد چون به غیر از معدودی از آثار تازه اکران، مابقی نمیتوانند به فروش مطلوبی دست یابند و برای همین است که جدول فروش سینماها مواجه است با دهها فیلم که حتی یک میلیارد هم نفروختهاند!
تراکم اکران یک مزیت دارد و آن هم روی پرده بودن گونه متنوعی از آثار است از ملودرام گرفته تا فیلم دلهرهآور، جنایی و کودک و نوجوان. در حال حاضر گونههای متنوع ملودرام «تیتی»، فیلمهای جنایی «علفزار» و «طلاخون»، فیلم دلهرهآور «زالاوا»، فیلمهای کودک مثل «بازیوو»، «والدین امانتی» و «مجبوریم» با رگههای تند و تیز اجتماعی، آثار زندگینامهای استراتژیک مانند «هناس» و فیلم معناگرای «بدون قرار قبلی» روی پرده سینما هستند .
این گوناگونی اکران بیش از هر چیز مرهون همان تراکم اکران است و اگر برنامهریزی مناسبی توسط سینماداران صورت بگیرد مطمئناً میتواند عاملی برای رونق گیشه باشد ولی از آنجا که در ساختار پخش فیلم بیش از هر چیز قابلیت پخشکننده برای ارتقای اثر است که اهمیت دارد برخی از این آثار خوب دیده شده و برخی نیز فروش متوسط داشته و اکران شدن یا نشدن بسیاری از فیلمها فرقی نداشته است.
اکرانهای قابل قبول
مثلاً فیلمهایی مثل «علفزار» یا «زالاوا» در دو گونه مختلف با پخش مؤسسه خانهفیلم به مدیریت سعید خانی توانستهاند اکران قابل قبولی داشته باشند. این دو فیلم که هر دو در دورههای مختلف جشنواره فجر تحسین شدند، شاید در نگاه نخست ظرفیت مخاطب چندانی نداشتند ولی مؤسسه خانه فیلم توانست با طراحی راهبردی مناسب برای معرفی آنها به بدنه مخاطب، شرایطی را فراهم کند که هر یک به اندازه کافی مخاطب داشته باشند.
فیلمهایی مثل «هناس» و «بدون قرار قبلی» در گونه آثاری جای میگیرند که دیریاب هستند ولی این دو فیلم که یکی روایتی دارد از زندگی شهید رضایینژاد و دیگری روایت زندگی مهاجری است بازگشته به وطن با نوعی همراهی با مخاطب در ارائه بلیتهای با قیمت شناور، سهم خود را از اکران برداشتند. «هناس» در کنار طراحی تبلیغات متمرکز بر رگههای عاشقانه و زندگینامهای به جلب مخاطب پرداخت.
«بدون قرار قبلی» با تمرکز بر ویژگیهای غربی- شرقی و وجه امام رضایی فیلم توانست آن دسته از مخاطبانی را همراه کند که سالهاست چنین فیلمهایی برای آنان تولید نمیشود.
فیلم «تیتی» ملودرامی با خط داستانی نه چندان تازه بوده ولی فیلمیران به مدیریت علی سرتیپی با تخصیص سانسهای متنوع و در عین حال اکرانهای مردمی متعدد به فیلم شرایط فروش مناسب آن را رقم زد.
فیلم «مجبوریم» با نگاه رئالیستی و خاص به پدیده حاشیهنشینی از دیگر فیلمهایی بود که با پخش فیلمیران روی پرده رفت و برنامهریزی رضا درمیشیان سازنده اثر برای معرفی پله به پله فیلمش به مخاطب سبب شد فیلمش حتی تا اکران برخط در بورس توجهات باشد.
فیلم کودک «والدین امانتی» که ترکیبی است از فانتزی و ماجراجویی با پخش مؤسسه رسانه فیلمسازان به مدیریت حبیب اسماعیلی از باسابقههای حیطه پخش توانست شمایل فیلمی را به خود بگیرد که هم میتواند مورد توجه خانوادهها و هم کودکان واقع شود و به این طریق بخشی از جامعه کودکان را به سینماها آورد.
فیلمهایی که در اکران شکست خوردند
ولی همه فیلمهای روی پرده چنین اکرانهای نسبتاً موفقی نداشتند و کم نبوده و نیستند فیلمهایی مثل «پیتوک»، «طلاخون»، «روز ششم»، «پدر و دختر»، «سلفی با دموکراسی» و... که به دلایل مختلف و از همه مهمتر کمبود پخشکنندگانی که بتوانند به معنای واقعی برای آنها سالن بگیرند و امکانات تبلیغی فراهم کنند، دیده نشدند.
البته بحث درباره ربط شکست با کیفیت آثار، بحثی دیگر است و آنچه اینجا محل بحث است تراکم اکران است که به نفع برخی آثار و به ضرر برخی دیگر شده است. شکست یا پیروزی در اکران فقط تابعی از تراکم نیست چون در همان عید نوروز که فقط معدودی فیلم روی پرده بودند باز هم آثاری بودند که فروششان به نیم میلیارد
نرسید. تراکم اکران میتواند عنصری باشد برای رقابت و فروش بهتر، منوط به اینکه صاحبان اثر، هوشمندی لازم در پیدا کردن پخشکننده و معرفی درست محصول را داشته باشند.
خبرنگار: حامد مظفری
نظر شما