حدود ۹ ماه از انتخابات پارلمانی عراق در اکتبر سال گذشته میلادی می‌گذرد و مثل همیشه، انتخاب افرادی برای پست‌های ریاست جمهوری و نخست‌وزیری این کشور طول کشیده است. با این حال، چارچوب هماهنگی شیعیان با داشتن اکثریت کرسی‌های پارلمان در چند روز گذشته محمدشیاع السودانی را به عنوان گزینه مورد نظر برای پست نخست‌وزیری معرفی کرد و بعد از آن مذاکرات برای تشکیل کابینه شروع شد. این اتفاق می‌تواند به بحران سیاسی طولانی‌مدت برای تشکیل دولت جدید عراق خاتمه بدهد، اما به نظر می‌رسد که یورش هواداران مقتدی صدر به منطقه سبز بغداد و اشغال پارلمان نه تنها تشکیل دولت جدید عراق را با چالش جدی روبه‌رو کرده بلکه از پیام رهبر این جریان به نظر می‌رسد که چالش موجود بسیار عمیق‌تر از چیزی است که به نظر می‌آید و همین نیز باعث شده بحث‌هایی در مورد به راه افتادن فتنه‌ای جدید مثل فتنه ۲۰۱۹ مطرح شود.
هرچند که یورش هواداران صدر روز چهار شنبه اتفاق افتاد، اما انتظار وقوع چنین حادثه‌ای از دو ماه قبل شروع شد، وقتی که صدر از نمایندگان طرفدار خود خواست از نمایندگی در پارلمان استعفا دهند و کرسی‌های پارلمان را ترک کنند. شاید این حرکت در آن زمان به عنوان عقب‌نشینی صدر و هوادارانش از منازعات برای خروج از بن‌بست سیاسی ارزیابی می‌شد تا اینکه راه برای تعیین نخست‌وزیر هموار شود. این تصوری بود که افرادی نظیر خمیس خنجر و محمد الحلبوسی داشتند و در بیانیه‌های خود از «فداکاری بزرگ از سوی جریان صدر» می‌گفتند تا اینکه بن‌بست سیاسی در عراق ادامه نیابد. اما کسانی در آن موقع بودند که با شک و تردید به این اقدام صدر نگاه می‌کردند و افرادی مثل بشار السبتی، فعال سیاسی و مدنی عراق، و صلاح العرباوی، رئیس جنبش وعی، معتقد بودند هدف صدر نه فداکاری و چیزی از این دست، بلکه در جهت تخریب پارلمان است تا اینکه نمایندگان قادر به تشکیل دولت جدید بدون سلطه مقتدی صدر بر آن نباشند.
حالا معلوم شده پیش‌بینی السبتی و العرباوی درست بوده و صدر با خارج کردن نمایندگانش از پارلمان به دنبال فداکاری و برون رفت عراق از بن‌بست تعیین نخست‌وزیر نبوده بلکه می‌خواست معادله را به طور کلی تغییر دهد. به عبارت دیگر، صدر در ابتدا حاضر شد تن به معادله انتخابات و رفتاری دموکراتیک بدهد تا اینکه بتواند حرف خود را در پارلمان به کرسی بنشاند و قدرت را در عراق قبضه کند، اما خلق و خوی اقتدارگرایانه او تاب تحمل تکثرگرایی پارلمانی را نداشت و با کنار گذاشتن روش دموکراتیک پارلمانی، رو به روش خشن قلدری و اردوکشی خیابانی آورده است. به نظر می‌رسد مقتدی صدر می‌خواهد همان نتیجه فتنه ۲۰۱۹ را بار دیگر تکرار کند و دو هدف را دنبال می‌کند؛ اول، پارلمان را به زانو در بیاورد تا اینکه گزینه مورد نظرش را به برای نخست‌وزیری عراق قبول کند. دوم، اعتراضات تا آنجایی پیش برود که چاره‌ای جز انحلال پارلمان و برگزاری انتخابات زودهنگام باقی نماند به این امید که هواداران صدر در آن پارلمان اکثر کرسی‌ها را به دست بیاورند. صدر در پیام خود به یورش روز چهار شنبه به پارلمان از عبارت «قیام محرم الحرام، قیام اصلاح» استفاده کرده که نشان می‌دهد این تازه شروع فتنه است و قصد دارد تا رسیدن به این دو هدف، آشوب‌ها را ادامه بدهد. شکی نیست که این روش صدر برای تحمیل خواسته‌های سیاسی‌اش خطر بزرگی نه تنها در مقطع فعلی بلکه برای اصل حیات سیاسی عراق است. در واقع، اگر دولت و نمایندگان پارلمان در مقابل این روش صدر کوتاه بیایند و او بتواند به خواسته‌هایش برسد، این آینده سیاسی عراق است که به خطر می‌افتد و هرکس به خود اجازه خواهد داد تا با اردوکشی خیابانی و شورش و فتنه‌گری در این کشور به خواست خود برسد؛ بنابراین و برای صیانت از موجودیت سیاسی عراق است که دولت، نمایندگان پارلمان، ارتش و نیروهای امنیتی و انتظامی عراق باید در مقابل آشوب‌طلبی این روزها در عراق بایستند و اجازه ندهند آینده سیاسی عراق به جای پارلمان، در خیابان‌ها و با شورش‌های پیاپی رقم بخورد.

سید رحیم نعمتی

منبع: روزنامه جوان