«قبولی در رشته مورد علاقه خودتان با انتخاب رشته در مرکز... زیر نظر استادان مجرب»، «انتخاب رشته هوشمند آزمون سراسری ۱۴۰۱ توسط رتبه یک کنکور با تضمین قبولی»، «مصاحبه و مشاوره انتخاب رشته را از دکتر... دانش‌آموخته صنعتی شریف بگیرید» و «اولویت‌بندی و انتخاب رشته آزمون ۱۴۰۱ در مؤسسه... زیر نظر سازمان سنجش».
این‌ها بخشی از آگهی‌هایی است که این روزها و همزمان با انتخاب رشته آزمون سراسری ۱۴۰۱ فضای مجازی، در و دیوار شهر، سر چهارراه‌ها و البته روزنامه‌ها را پر کرده است؛ به گونه‌ای که در تبلیغات محیطی برخی از این مؤسسات حتی نام مدیران بخش‌های مختلفی از مجموعه سازمان سنجش و آموزش و پرورش هم دیده می‌شود.
پس از برگزاری کنکور و پایان موقت جولان مافیای کلاس‌های کنکور، گردش مالی بخش دیگری از این مافیا آغاز شده و همه نگاه‌ها و برنامه‌ریزی‌ها برای خالی کردن جیب والدین این بارمعطوف به موضوع انتخاب رشته شده است.

در این ایام دفاتر، مؤسسات و مراکز انتخاب رشته، قارچ‌گونه یکی پس از دیگری پدیدار می‌شوند و با وعده‌های پوچ و بی‌منطقی مانند تضمین قبولی در رشته یا دانشگاه خاص، از داوطلبان هزینه‌های هنگفت میلیونی دریافت می‌کنند تا به اصطلاح، متقاضی در رشته دلخواه خود پذیرفته شود.
هرچند سازمان سنجش نسبت به کلاه‌برداری مؤسسات انتخاب رشته و اینکه با این‌گونه مؤسسات برخورد می‌کند و با اینکه این سازمان تحت هیچ عنوانی با هیچ مؤسسه‌ انتخاب رشته‌ای همکاری نمی‌کند و همکاران سازمان سنجش حق هیچ‌گونه همکاری با این مؤسسات را ندارند، به متقاضیان انتخاب رشته هشدارهایی می‌دهد؛ اما به نظر می‌رسد نظارت‌ها به جز چند تهدید توخالی به مؤسسان این مراکز چیز دیگری ندارد و سودجویان هر سال با خیال راحت ماهی خود را از این آب گل‌آلود صید می‌کنند.

انتخاب رشته در ۲ جلسه ۴۰۰ هزار تومان
با یک مجتمع مشاوره و خدمات روان‌شناختی که ادعا می‌کند زیر نظر آموزش و پرورش ناحیه ۷ در زمینه انتخاب رشته فعالیت می‌کند، تماس می‌گیرم. خانمی پشت خط، هزینه انتخاب رشته و دو جلسه مشاوره ۲۰ دقیقه‌ای را ۴۰۰ هزار تومان عنوان می‌کند و می‌گوید: کل فرایند انتخاب رشته را برای شما به جز ثبت در این دو جلسه انجام می‌دهیم که البته برای ثبت هم در صورت موافقت شما ۵۰هزار تومان دیگر دریافت می‌شود. وی افزود: همه همکاران ما در این مرکز از مشاوران و شاغلان رسمی آموزش و پرورش استان هستند که سال‌ها در این زمینه تجربه دارند.
مسئول پاسخگویی یکی دیگر از همین مؤسسات که مدعی است با مجوز آموزش و پرورش فعالیت می‌کند، در تماس تلفنی خبرنگار ما در مورد هزینه‌های انتخاب رشته با اشاره به اینکه هزینه‌های ما به دو بخش مشاوره فردی و گروهی تقسیم می‌شود، عنوان کرد: هزینه‌های مشاوره گروهی ما که در یک سالن به متقاضیان انتخاب رشته توضیحات لازم داده می‌شود ۳۹۰ هزار تومان خواهد بود؛ اما مشاوره فردی ۵۵۰هزار تومان برای شما هزینه خواهد داشت. وی با بیان اینکه مشاوران و متخصصان ما در سه نوبت برای متقاضیان خدمات ارائه می‌کنند، افزود: جلسه نخست مشاوره برگزار می‌شود و در جلسه دوم انتخاب رشته توسط مشاوران ما انجام می‌شود و در مرحله آخر، ثبت انتخاب‌ها هم توسط خود ما با دقت کامل انجام خواهد شد.

نرخ‌های متفاوت برای هر رشته !
اما تماس با یکی دیگر ازهمین آگهی‌دهنده‌های خصوصی برای انتخاب رشته، نکات جالب و البته تأمل برانگیز دیگری را نشان می‌دهد. فردی که خود را دانشجوی سال ششم پزشکی و مشاور در زمینه انتخاب رشته معرفی می‌کند، در مورد هزینه‌های انتخاب رشته برای متقاضیان گفت: هزینه انتخاب رشته براساس رشته تحصیلی متفاوت است و بیشترین هزینه مربوط به انتخاب رشته متقاضیان علوم تجربی است.
وی افزود: هزینه انتخاب رشته برای داوطلبان رشته علوم انسانی ۷۵۰ هزار تومان، برای رشته علوم ریاضی یک میلیون و ۴۰۰ هزار تومان و برای داوطلبان رشته علوم تجربی با توجه به اینکه متقاضیان بیشتری دارد و زمان بیشتری را باید صرف کرد، ۲میلیون تومان خواهد بود. وی در مورد اینکه آیا با مشاوره و انتخاب‌های شما تضمینی هم برای قبولی داوطلبان وجود دارد یا خیر، ادامه داد: انتخاب رشته ما برای داوطلبان در سه مرحله خوشبینانه، احتمالاً و قطعاً بر اساس علاقه‌مندی‌ها و دانشگاه‌های مورد نظر افراد انجام می‌شود که ما به متقاضیان اعلام می‌کنیم بر اساس رتبه بدست آمده در چه رشته‌هایی با اطمینان پذیرفته خواهند شد.
وی افزود: البته برای ثبت کد رشته‌ها مبلغ ۱۰۰ هزار تومان به قیمت‌های بالا افزوده می‌شود که داوطلبان در صورت لزوم باید بپردازند.

به هیچ مؤسسه‌ای مجوز نداده‌ایم
رئیس اداره مشاوره آموزش و پرورش خراسان رضوی در این مورد با اشاره به اینکه هیچ مؤسسه‌ای در زمینه انتخاب رشته با آموزش و پرورش همکاری نمی‌کند، گفت: ما تنها یک سری مرکز برای مشاوره انتخاب رشته در نواحی مختلف آموزش و پرورش شهر مشهد داریم که به عنوان پایگاه‌های مجاز در سطح شهر فعالیت می‌کنند. مرتضی سبزی‌کاران در گفت‌وگو با خبرنگار ما با بیان اینکه در خراسان رضوی ۴۷ منطقه داریم که در مشهد هشت ناحیه واقع شده است که هر ناحیه آموزش و پرورش یک مرکز مشاوره در زمینه انتخاب رشته دارد که زیر نظرمشاوران خود آموزش و پرورش فعالیت می‌کند، افزود: ما مؤسساتی را که به اسم آموزش و پرورش و یا به اسم داشتن مجوز از آموزش و پرورش فعالیت می‌کنند، قبول نداریم؛ چون هیچ مجوزی به هیچ مؤسسه‌ای در این زمینه داده نشده است.
وی بیان کرد: مشاوران آموزش و پرورش، سرد و گرم کار را چشیده‌اند و با مسیر انتخاب رشته و مسائلی که برای دانش‌آموزان اتفاق می‌افتد، آشنایی کامل دارند. انتخاب رشته در این مرکز با هزینه حداقلی و در برخی موارد به صورت رایگان انجام می‌شود.
وی با اشاره به اینکه ما در بیرون از مراکز مجاز، شاهد هستیم بسیاری از افرادی که به هیچ وجه تخصصی در این زمینه ندارند و در رشته‌های غیرمرتبط هستند، ورود کرده‌اند، افزود: ضرر این گونه مسائل به طور مستقیم به متقاضیان انتخاب رشته و والدین آن‌ها برمی‌گردد که غیرقابل جبران است.
وی با اشاره به هزینه‌های غیرمتعارف در بسیاری از این مراکز غیرمجاز عنوان کرد: هزینه انتخاب رشته در مراکز مشاوره مجاز زیر نظر آموزش و پرورش که مصوبه وزارتی و بخشنامه است برای کل فرایند انتخاب رشته ۴۰۰ هزار تومان در کلانشهرها خواهد بود که این هزینه در شهرهای کوچک‌تر ۲۰۰ هزار تومان است.
وی افزود: البته این سقف هزینه است و در بسیاری از موارد، مرکزهای ما به افراد کم‌برخوردار، معرفی شده‌ها از کمیته امداد، بنیاد شهید و... تخفیف‌های زیاد می‌دهند و حتی در برخی موارد به طور رایگان انتخاب رشته این عزیزان انجام می‌شود.
وی در مورد برخورد با مؤسسات غیرمجاز انتخاب رشته، افزود: ما مکاتبه کردیم و نامه زدیم به دادگستری، استانداری و مراجع ذی‌ربط که نهادهای نظارتی و امنیتی به این موضوع ورود داشته باشند و مانع از فعالیت مراکز غیرمجاز در این زمینه شوند.

خبرنگار: مهدی توحیدی