۲۴ مرداد وزارت نیروهای مسلح فرانسه بهطور رسمی خروج آخرین دسته از سربازان این کشور پس از ۹سال حضور در کشور مالی را اعلام کرد. الیزه پس از این اقدام با صدور بیانیهای بلند بالا تلاش کرد اینگونه وانمود کند که حضور نظامی فرانکها در این منطقه عامل صلح و ثبات بوده و با رفتن آنها احتمال گسترش ناامنی وجود دارد. در پی آن، دولت مالی در بیانیهای اعلام کرد با خروج نظامیان فرانسوی، امنیت مردم به طور قابل توجهی بهبود خواهد یافت.
اما تنها یک هفته پس از اعلام خروج نیروهای فرانسوی از این کشور آفریقایی، حال منابع رسانهای از سفر برنامهریزی شده امانوئل مکرون به الجزایر خبر میدهند. رئیسجمهور فرانسه قرار است ۲۵ آگوست به این کشور سفر کند. ولی اینکه در پس پرده این اقدام، آن هم در این مقطع چه اهدافی نهفته پرسشی مهم است. سفیر پیشین کشورمان در لیبی در این باره به قدس میگوید: به نظر، مکرون سه هدف کلی را دنبال میکند. نخست بعد دوجانبه داشته و در راستای ترمیم روابط با الجزایر است. جعفر قنادباشی در این باره افزود: اگر به یاد داشته باشید مکرون چند ماه پیش و در آستانه انتخابات ریاست جمهوری، اظهارات تند و گستاخانهای علیه این کشور شمال آفریقا به زبان راند.
او به جای اعلام برائت از جنایاتی که این دولت استعمارگر در حق مردم الجزایر انجام داده بود، این کشور را بدون تاریخ خواند. این در حالی است که آنها در حق مردم الجزایر از هیچ جنایتی فروگذار نکردند تا جایی که حتی پیش از اینکه گروههای تروریستی مانند داعش سر از تن شهروندان بیگناه جدا کنند، فرانسویها این کار را در الجزایر انجام دادند و یک میلیون شهروند این کشور را قتلعام کردند. وی افزود: با این پیشینه، پس از اظهارات رئیسجمهور فرانسه روابط طرفین متشنج شده بنابراین مکرون در این مقطع به دنبال ترمیم این مناسبات است.
این تحلیلگر ادامه داد: هدف دوم به نوع رویکرد پاریس در قبال قاره سیاه بازمیگردد. در چند سال اخیر رقابت تنگاتنگی میان ابرقدرتها بر سر نفوذ در آفریقا درگرفته است. انگلیس و فرانسه به عنوان دو استعمار پیر در این حوزه جغرافیایی دارای نفوذ هستند. با وجود این، اکنون در کنار آمریکا، روسیه و چین هم به صورت چراغ خاموش تلاش خود را برای حضور در این پهنه آغاز کردهاند تا جایی که پس از خروج نظامیان فرانسه از مالی، راهپیمایی در حمایت از پوتین برگزار شد.
در نیجر و بورکینافاسو هم مخالفتهایی مشابه این ماجرا در برابر پاریس وجود دارد. جعفرقنادباشی با بیان اینکه این کشور در اوج دوران قدرت خود ۲۰ مستعمره در این قاره داشت، تصریح کرد: حتی ۱۴ کشور آفریقایی هم اکنون فرانک که پول رسمی گذشته فرانسه بود را همچنان پول ملی خود میدانند. مشهور است آفریقا آشپزخانه فرانسه است. یعنی اگر دنیا را یک خانه بدانیم آفریقا آشپزخانه و محل تولید غذاست از این رو برای الیزه بسیار مهم است. بر اساس این شواهد، پاریس در این مقطع نگران عقبه نفوذ خود در این جغرافیاست. پس مکرون با حضور در الجزایر که یک کشور مهم آفریقایی است به دنبال تبدیل آن به الگویی برای توسعه روابط با این کشورها و ترمیم روابط آسیب دیده است.
سفیر پیشین کشورمان مسئله سوم که زمینهساز حضور مکرون در الجزایر با وجود همه اختلافات شده را در موضوع انرژی میداند. قنادباشی میگوید: واقعیت این است اروپاییها به واسطه جنگ اوکراین با بحران شدید انرژی روبهرو هستند. در این بین، الجزایر به عنوان یک کشور مهم در زمینه نفت و گاز که اطز نظر جغرافیایی هم فاصله چندانی با اتحادیه ندارد بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است. اکنون که بحث زمستان سرد اروپا داغ شده مکرون سراسیمه به آفریقا شتافته تا چارهای برای آن بیابد.
خبرنگار: مهدی خالدی
نظر شما