به گزارش قدس آنلاین، داده‌های مرکز آمار نشان می‌دهد، بیش از ۴ درصد از روستاییان دارای شغل در سه سال گذشته، شغل خود را از دست داده‌اند. براساس گزارش مرکز آمار ایران این شاخص که نسبت اشتغال نام دارد در بهار سال ۱۳۹۸، ۴۴،۸ درصد بوده که پس از سه سال این میزان با کاهش ۴،۱ درصدی در بهار سال ۱۴۰۱ به ۴۰،۷ درصد رسیده است. معاونت کارآفرینی و اشتغال وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی نیز این داده‌ها را تأیید می‌کند و علت ناکامی و افزایش نرخ بیکاری روستایی را در این بازه زمانی اشاره‌شده عدم بازپرداخت منابع مالی در نظر گرفته برای اشتغال این مناطق می‌داند.

منابعی که به گفته محمود کریمی بیرانوند از سال ۹۷ آغاز شد، اما این روند ادامه پیدا نکرد و کرونا نیز بر شدت روند نزولی اشتغال روستایی افزود. البته این روند در سال ۱۴۰۱ تا حدودی بهبود پیدا کرده است که نشان می‌دهد اقدامات دولت سیزدهم در قالب زیست بوم ملی اشتغال در این زمینه بی‌تأثیر نبوده است.

حالا خبر می‌رسد که اعتبار ۴ هزار میلیارد تومانی که برای اشتغال روستایی در نظر گرفته شده، روند اجرایی آن آغاز شده است. این موضوع را محمود کریمی بیرانوند به روزنامه ایران گفته است.

بنابر آنچه که این مقام مسئول گفته در دو سه ماهه اخیر با همراهی بانک مرکزی و تفاهمنامه‌های صورت‌گرفته با چهار بانک عامل روند فرایند پرداخت تسهیلات منابع اشتغالزایی روستایی که حدود ۴ هزار میلیارد تومان است شروع شده و امیدواریم که در نیمه دوم سال شاهد رشد اشتغال و همچنین نسبت اشتغال روستایی باشیم.

معاون کارآفرینی و اشتغال وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، همچنین از تغییر رویکرد دولت سیزدهم نسبت به مقوله اشتغال روستایی خبر داده و آن‌طور که به روزنامه ایران توضیح داده، شیوه جدید منابع بازپرداخت تسهیلات روستایی بر پایه ظرفیت‌های اساسی روستا و در قالب زیست بوم ملی اشتغال تعریف خواهد شد.

کریمی، اولویت دولت سیزدهم در ابتدای کار را تکمیل کسب و کارهای روستایی که در دولت گذشته ۴۰ تا ۷۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته و به‌دلیل نبود تأمین مالی و شیوع بیماری کرونا متوقف شده‌اند اعلام کرده است.

عملکرد دولت گذشته

از سه سالی که داده‌های آماری گزارش داده‌اند تنها ۶ ماه از آن به دولت رئیسی ارتباط دارد و این نشان می‌دهد که عملکرد دولت روحانی در حوزه اشتغال روستایی ناموفق بوده است. مروری بر نسبت اشتغال روستایی از بهار سال ۹۸ تا بهار سال ۱۴۰۱ این موضوع را به اثبات می‌رساند. براساس گزارش مرکز آمار، نرخ بیکاری روستایی در سه ماهه ابتدای سال ۱۴۰۱، ۶،۴ درصد بوده که نسبت به بهار سال گذشته تغییر چندانی نکرده است.

نکته جالب توجه آنکه براساس داده‌های مرکز آمار ایران، کل جمعیت شاغل در مناطق روستایی کشور در بهار امسال ۵ میلیون و ۸۹۷ هزار نفر برآورد شده که نسبت به بهار سال قبل حدود ۱۱۰ هزار کاهش داشته است. این امر نیز نشان دهنده شرایط به نسبت نامساعد اشتغال روستاییان در بهار ۱۴۰۱ است.

بر پایه گزارش مرکز آمار در بهار سال ۱۴۰۱، نسبت کسانی که از جمعیت شاغل در مناطق روستایی فعال بودند در ۱۳ فصل اخیر یعنی از بهار سال ۹۸ تا بهار سال ۱۴۰۱ به میزان ۴،۱ درصد کاهش پیدا کرده است. در سه ماهه سال ۱۴۰۱، پنج میلیون و ۸۹۷ هزار روستایی دارای شغل بودند که این آمار نسبت به بهارسال ۱۴۰۰، حدود ۱۰۰ هزار نفر کاهش یافته است.

اقدامات دولت سیزدهم برای افزایش اشتغال روستایی

حالا بنابر اظهارات نقل شده از معاونت کارآفرینی و اشتغال وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در همین مطلب، پیش‌بینی می‌شود که اعتبار ۴ هزار میلیارد تومانی اشتغالزایی روستایی در نیمه دوم به روستاییان تخصیص داده شود.

به‌نظر می‌رسد آن‌طور که محمود کریمی بیرانوند گفته، با بهبود نسبی شاخص‌های اقتصادی کشور و رشد شاخص فضای کسب و کار در کنار الگوی زیست بوم ملی اشتغال، جمعیت فعال روستایی کشور در شش‌ماهه دوم امسال افزایش یابد.

معاون وزیر کار، این را براساس الگوی زیست بوم ملی اشتغال مطرح می‌کند؛ چراکه به گفته کریمی، در این زیست بوم ملی اشتغال تقسیم کار بین دستگاه‌های اجرایی کشور در قالب سامانه ملی رصد اشتغال صورت گرفته و از طرفی تولید به‌عنوان محرک اصلی اشتغال در نظر گرفته شده و برای رونق تولید همه متغیرهای اثرگذار بر این مؤلفه را رصد و در راستای بهبود یا اثربخشی آنها اقدام اساسی انجام خواهد گرفت.

متغیرهایی مثل تأمین مالی، بازاریابی محصولات، هزینه‌های تولید، آموزش، ارائه فناوری‌های جدید و غیره که همگی در تولید و رشد اقتصادی و بهبود فضای کسب و کار تأثیرگذار هستند. به عبارتی اشتغال از این مسیر محقق می‌شود، موضوعی که دولت گذشته نسبت به آن بی‌اعتنا بود.

البته یکی از مهم‌ترین بخش‌های اشتغال روستایی، کشاورزی است که دولت در این راستا اقدامات خود را در قالب همان زیست بوم ملی اشتغال انجام داده است. ازجمله کشت‌های قراردادی در برخی از محصولات و افزایش خرید تضمینی بعضی از محصولات مهم و از همه مهم‌تر ایجاد زنجیره تولید تا مصرف. همه اینها مسائلی است که باعث ایجاد افزایش نسبت اشتغال روستایی خواهد شد.

منبع: ایران