تعیین تکلیف نوع بهره‌برداری و مالکیت بر دو میدان گازی «قانا» و «کاریش» موضوعی بود که طرفین بر سر آن جدال داشتند. در همین زمینه، میشل عون، رئیس‌جمهور لبنان پنجشنبه گذشته خبر داد این کشور با نسخه نهایی توافق مرزبندی دریایی با فلسطین اشغالی موافقت کرده است؛ چرا که این توافق، با مطالبات لبنان همخوانی دارد. روز گذشته نیز ابراهیم أمین السید، رئیس شورای سیاسی جنش حزب‌الله با تکرار این مسئله، تأکید کرد: بیروت به فضل مقاومت و موضع ملی یکپارچه خود، در پرونده منابع دریایی، بدون هیچ جنگی پیروز شد.

پیروزی، بدون جنگ
جالب آن است باوجود ابراز خوشبینانه اولیه برخی مقامات صهیونیست، روز گذشته «آیلت شاکد» وزیر امور داخلی صهیونیست‌ها اذعان کرد تهدیدات دبیرکل حزب‌الله لبنان سبب شد تل‌آویو توافق ترسیم مرزهای دریایی را بپذیرد. اما اصل ماجرا چیست و تفاهم ایجاد شده حاوی چه نکاتی است؟
محمدعلی حسن‌نیا، کارشناس مسائل بین‌الملل در این باره می‌گوید: پس از ۱۰سال مذاکرات، طرحی موسوم به S از سوی «عاموس هوکشتاین» میانجیگر آمریکایی روی میز مذاکره قرار گرفت. بر اساس این ایده قرار شد میدان گازی قانا که در بلوک۹ است در اختیار لبنان و کاریش که بیرون۲۳ است در اختیار رژیم صهیونیستی قرار گیرد. وی افزود: همچنین به لبنان امتیازی داده می‌شود مبنی بر اینکه شرکت توتال و شرکت‌های اروپایی و آمریکایی به‌سرعت استخراج گاز و نفت را شروع کنند. در این مذاکرات همچنین صحبت درباره غرامتی که از سوی اسرائیل باید به لبنان پرداخت شود به سرانجام نرسید و به بعد موکول شد. در حال حاضر ترسیم خطوط دریایی انجام شده و اسرائیل که تا پیش از این مدعی بود کاریش و قانا هر دو متعلق به او است، پس از موضع صریح مقاومت در این موضوع عقب‌نشینی کرد.
حسن‌نیا با اشاره به مواضع حزب‌الله بر سر این تنش گفت: سیدحسن نصرالله در این مسئله به عنوان پشتیبان دولت وارد عمل شد. حزب‌الله این توافق را قبول دارد چون لبنان به استخراج گاز و نفت نیاز دارد و همچنین نیازمند سوخت است که شرکت توتال هم پیش‌نویس قراردادش را با میقاتی امضا کرده است. این تحلیلگر مسائل بین‌الملل با طرح این پرسش که چرا معتقدیم حزب‌الله در این عرصه پیروز شد، ادامه داد: نخست اینکه تهدیدات موشکی و پهپادی علیه اسرائیل از سوی حزب‌الله انجام می‌شد که اسرائیل اعلام می‌کرد برایش بی‌اهمیت است. اکنون اندیشکده‌هایشان و حتی نتانیاهو اعلام کردند این توافق زیر ترس ناشی از تهدید حزب‌الله انجام شده، دوم اینکه لبنان پس از ۱۰سال به حق خود برای دستیابی به منابع گازی و نفتی در دریای مدیترانه با خط ترسیمی رسیده است. سوم؛ این مسئله پیروزی سیاسی برای حزب‌الله محسوب می‌شود، چرا که خیلی‌ها در لبنان می‌گویند احتمال درگیری نظامی با حزب‌الله بالا بود که سبب شد اسرائیل این موضوع را بپذیرد. صهیونیست‌ها حتی خط ۲۳(خط هوف) را هم حاضر نبودند بپذیرند. برای لبنان هم این توافق لازم بود و درزمینه سوخت پمپ بنزین‌ها و میعانات گازی مشکلات برطرف می‌شود. حتی لبنان می‌تواند به صادرکننده هم تبدیل شود.

نحوه اجرای توافق مهم است
دیگر تحلیلگر مسائل بین‌الملل هم در این باره می‌گوید: برای پی بردن به جزئیات و زیر و بم توافق حاصل شده بهتر است کمی به پیشینه این قضیه و ماجرای سال ۲۰۰۸ پس از کشف نفت و گاز در محدوده مرزی دریایی لبنان نگاه کنیم. پس از این اتفاق تلاش رژیم صهیونیستی برای سلطه بر سفره گازی و نفتی شروع شد و تل آویو نمی پذیرفت برای دیگران حقی قائل شود. مصیب نعیمی ادامه داد: صهیونیست‌ها با ترفندی سعی کردند با قبرس خط ممتدی بکشند و آن را در کنار لبنان امتداد دهند تا لبنان از این نفت و گاز اکتشافی محروم شود. اما اکنون مقاومت با جدیت پیام داد و سید حسن نصرالله اعلام کرد هرگونه اقدام یک‌طرفه رژیم صهیونیستی با واکنش نظامی حزب‌الله مواجه خواهد شد. ابتدا رژیم صهیونیستی مخالفت کرد ولی درنهایت پذیرفت. وی با بیان اینکه این به معنای پذیرش حق طبیعی لبنان است و مسئله عجیبی نیست، تصریح کرد: اکنون رسماً حق لبنان را پذیرفتند. البته باید در خاطر داشت مرحله اجرایی باقی مانده و باید دید در عمل چه اتفاقی می‌افتد.
تاکنون سلطه رژیم صهیونیستی حاکم بوده و حتی به بهانه‌های امنیتی به ماهیگیرها هم اجازه ماهیگیری نمی‌دادند. در حال حاضر و در این شرایط بحرانی،این اتفاق برای لبنان پیروزی محسوب می‌شود چون سال‌ها بود صهیونیست‌ها اجازه ورود به این منطقه را نمی دادند. اگر تهدیدات مقاومت نبود، این پیروزی بدست نمی‌آمد. مرز فعلی در امتداد ناقوره است ولی مسیر پیشنهادی رژیم صهیونیستی به سمت شمال و قبرس قرار گرفته. اکنون تقریباً خط مناصفه نسبی اعمال شده ، البته احتمالاً در اجرا مشکلاتی پیش خواهد آمد اما تا این مرحله قطعاً لبنان پیروز بوده است.

خبرنگار: زینب اصغریان