محمود طباطبایی در گفت‌وگو با خبرنگار قدس خراسان آنلاین اظهار کرد: فاضلاب خاکستری، قسمتی از فاضلاب شهری است که بار آلودگی کمتری دارد، اگر کل فاضلاب خاکستری در یک خانه را بررسی کنیم، فاضلاب مربوط به توالت‌ها و بخشی از فاضلاب آشپزخانه را فاضلاب سیاه یا غلیظ می‌گویند و باقی فاضلاب‌های تولیدی را خاکستری می‌نامند که میکروب بیماری‌زا و غلظت مواد آلی این فاضلاب‌ها کمتر است بنابراین اگر بخواهیم تناسب بدهیم ۸۰ درصد فاضلاب تولید شده در خانه خاکستری و ۲۰ درصد آن فاضلاب سیاه است.

پژوهشگر کیفیت آب مشهد در توضیح چگونگی استفاده از فاضلاب خاکستری گفت: اگر بخواهیم از پتانسیل فاضلاب خاکستری استفاده کنیم، نیازمند تفکیک لوله‌های فاضلاب در منازل هستیم و این تفکیک باید به این صورت باشد که یک لوله فاضلاب غلیظ‌تر را در شبکه فاضلاب تخلیه کند و یک لوله هم انتقال‌دهنده فاضلاب خاکستری به داخل سیستم پکیج تصفیه باشد تا امکان استفاده مجدد از آن را به ما بدهد که متاسفانه در ساخت منازل ما به این موارد توجه نمی‌شود.

وی درباره خروجی تصفیه‌خانه‌های شهری عنوان کرد: تصفیه‌خانه‌ها یک خروجی دارند به نام پسآب که بسیار شبیه آب است و با تصفیه‌های تکمیلی قابلیت تبدیل به انواع آب را دارد. در دنیای مدرن امروز، کشورهایی مثل سنگاپور، آمریکا و آفریقای‌جنوبی بخشی از آب شرب خود را از همین پسآب ها تأمین می‌کنند ما در شهر مشهد ۵ تصفیه‌خانه داریم که ۲ تصفیه‌خانه مدرن التیمور و خین عرب خروجی پسآبی با کیفیت نسبتا مطلوب دارد که مقدار آلودگی و باکتری‌ها در آن کاهش پیدا کرده است، سه تصفیه‌خانه اولنگ و پرکندآباد 1 و 2 با همان تکنولوژی قدیمی کار می‌کنند و خروجی مطلوبی ندارند.

طباطبایی در ادامه افزود: فرآیند تصفیه در مشهد به این صورت است که تصفیه ثانویه انجام می‌شود، به طور مثال اگر آلودگی بر حسب COD که یک مبنای آلودگی است، صورت بگیرد و میزان مواد آلی آب را نشان می‌دهد، اگر فاضلاب حدوداً COD آن ۸۰۰ باشد تصفیه‌خانه آن را به عدد ۲۰ می‌رساند این آب باید در مراحل بعدی تصفیه تکمیلی شود که به عنوان یک آب بهداشتی، آب غیر شرب یا حتی آب شرب با COD5 قابل استفاده برای شرب باشد که بخش عمده خروجی تصفیه‌خانه‌ها در مشهد برای کشاورزی و مقداری برای فضای سبز استفاده می‌شود.

پژوهشگر کیفیت آب مشهد و فاضلاب خاکستری تشریح کرد: در سال 90 شهرداری مشهد طرحی داشت که متولی ساخت 14 تصفیه‌خانه محلی می‌شد که در هر منطقه تصفیه‌خانه محلی وجود داشته باشد و یک مورد از آن‌ها در چهل بازه اجرا شد و در مورد بقیه شاید به دلیل محدودیت‌های بودجه‌ای اتفاق خاصی نیفتاد. در هر حال شهرداری تعهد دارد که استفاده از منابع آب شرب را حذف کند اما هنوز بخشی از آب شهرداری متکی به آب شرب است، به همین سبب ما با نقطه استفاده از آب خاکستری هنوز خیلی فاصله داریم مثلاً بخشی از فاضلاب خام اصلا جمع‌آوری نمی‌شود یا اصلا تصفیه نمی‌شود.

طباطبایی عنوان کرد: توجه به بحث استفاده مجدد از آب، راهکار اصولی کاهش بحران آب است چون نسبت به روش انتقال آب از دریای عمان ارزان‌ترین روش به حساب می‌آید اما از آنجایی که آب قدرت است خیلی از مسئولان حاضر نیستند در دوره مدیریتی از آن‌ها اینگونه یاد شود که از فاضلاب تصفیه شده استفاده می‌کردند. هزینه پروژه انتقال آب از دریای عمان حدود ۶ میلیارد دلار برآورد شده اما هزینه احداث و راه‌اندازی چهارتصفیه‌خانه در مشهد که می‌تواند تمام فاضلاب مشهد را تصفیه کند نهایت ۵۰۰ میلیون دلار است.

وی در تشریح هزینه ساخت یک تصفیه‌خانه در شرایط حاضر بیان کرد: هزینه سرانه احداث یک تصفیه خانه ۷۰۰ دلار در متر مکعب است و کل ظرفیت آب تصفیه شده مورد نیاز برای مشهد چیزی حدود ۶۰۰ هزار متر مکعب برآورد می‌شود که براساس یک حاصلضرب ساده ۴۲۰ میلیون دلار برای ساخت چهار تصفیه‌خانه فاضلاب مشهد نیاز داریم و در مقایسه با عدد سرمایه مورد نیاز انتقال آب از دریای عمان به مشهد بسیار کم هزینه‌تر است. به طور کلی اگر در مشهد چهار یا پنج تصفیه‌خانه بزرگ احداث کنیم نیازی به سرمایه چند میلیارد دلاری برای انتقال آب از دریای عمان نخواهد بود و با هزینه کمتر از یک چهارم هزینه انتقال آب دریای عمان می‌توانیم در مشهد تصفیه‌خانه بسازیم و مشکل آب را حل کنیم.

گفت‌وگو از طاهره فجرداودلی

انتهای پیام