به گزارش قدس خراسان، تجربه سرمای زمستان ۱۴۰۱ و قطعی برق و گاز صنایع براساس اولویت تأمین گاز و برق بخش خانگی، این سؤال را مطرح می‌کند که بخش خانگی چه میزان از مصرف گاز استان را به خود اختصاص می‌دهد و آیا این میزان به صورت بهینه مصرف می‌شود؟

در این زمینه حمیدرضا افشون اظهار کرد: در خراسان رضوی ترکیب مصرف گاز به صورتی است که مشترکان خانگی و تجاری حدود ۴۲درصد مصرف گاز سالیانه دارند. در بعضی از استان‌ها مصرف گاز در بخش صنعت غالب است؛ اما در استان ما مصرف خانگی بر مصارف دیگر غلبه دارد. پس از مصرف خانگی و تجاری، بیشترین استفاده مربوط به نیروگاه‌های استان با عدد ۳۰درصد و پس از آن مربوط به صنایعی مانند فولاد است. این در حالی است که شاخص سهم مصرف گاز خانگی در استان‌های دیگر زیر ۳۰ درصد قرار دارد.

رئیس امور پژوهش و فناوری شرکت گاز استان خراسان رضوی ادامه داد: یک سری گزارش‌ها از کشورهای اروپایی وجود دارد که به ازای یک واحد معمولی ۱۰۰متر مربعی در سال حدود هزار و ۲۰۰مترمکعب گاز مصرف می‌شود؛ اما در استان خراسان رضوی این عدد در طول سال حدود ۲ هزار و ۴۰۰مترمکعب است. یک آپارتمان در مشهد در مقایسه با یک آپارتمان در کشور اروپایی تقریباً در سال دو برابر انرژی مصرف می‌کند که این به نحوه ساخت و ساز، رعایت نشدن استانداردها و راندمان تجهیزات گرمایشی برمی‌گردد.

وی یادآور شد: در حال حاضر همه بخاری‌هایی که مشترکان ما استفاده می‌کنند، رده انرژی فوق‌العاده پایینی دارند و راندمانشان بین ۵ تا ۶۰درصد است، در صورتی که بخاری‌های رده Aو Bراندمانی بالای ۸۰ درصد دارند و یک بخاری بدون کیفیت در همین مقایسه در بهترین حالت ۲۰درصد بیشتر مصرف انرژی دارد.

افشون عنوان کرد: در سال ۱۳۹۳شورای اقتصاد، طرحی با عنوان بهینه‌سازی مصرف انرژی در ساختمان‌ها شامل خانگی، تجاری و اداری مصوب کرد. بخشی از این مصوبه، بهینه‌سازی موتورخانه‌ها و جایگزینی بخاری‌ها را شامل می‌شد. از سال ۹۳ اتفاقی نیفتاد تا اینکه در سال ۹۹ نخستین طرح بهینه‌سازی موتورخانه‌ها توسط شرکت ملی گاز با هزینه این شرکت شروع شد. بند جایگزینی بخاری‌ها در سال‌های ۹۶ و ۹۹ اصلاحیه داشت و همچنان بدون آیین‌نامه اجرایی است. هر چند این طرح‌ها هزینه زیادی دارند؛ اما با توجه به مصرف بالای انرژی در بخش خانگی می‌توانند در استان ما کمک‌کننده باشند.

رئیس امور پژوهش و فناوری شرکت گاز استان خراسان رضوی با تشریح انواع مصرف گاز گفت: گاز می‌تواند به سه حالت گرمایشی، احتراقی و خوراکی استفاده شود. گرمایشی یعنی گاز برای گرم کردن محیط استفاده شود، احتراقی یعنی مصرف گاز در بخش صنعت مانند گرم کردن کوره‌ها، خوراک یعنی با استفاده از گاز، ماده دیگری مانند صنایع پتروشیمی را تولید کردن. هر چقدر سهم خوراک بیشتر باشد؛ یعنی ما با گاز، ارزش افزوده ایجاد می‌کنیم. برای همین در کشورهای دیگر گاز برای گرمایش استفاده نمی‌شود.

وی تصریح کرد: در حال حاضر مصرف گاز در بخش خوراک بیشترین قیمت را دارد و حدود ۵ هزار تومان در بخش پتروشیمی است و کمترین قیمت در بخش خانگی لحاظ می‌شود. میزان مصرف گاز در سال ۱۴۰۰در استان حدود ۵/۱۳ میلیارد مترمکعب بود که ۴۲ درصد برای گرمایش سوزانده شده است.

اتلاف انرژی در ساختمان، زیر سایه ضعف نظارت

محمدرضا مظفریان مقدم، درباره اتلاف انرژی در ساختمان‌ها اظهارکرد: مصرف انرژی کشور در بخش ساختمان حدود۴۰ درصد است که اتلاف انرژی بالایی داریم. مبحثی به نام مقررات ملی ساختمان وجود دارد که ویرایش جدید آن چند سال است آمده و لازم‌الاجراست. چند گرید در ساختمان‌سازی داریم که (ای‌سی) مبحث ۱۹، صرفه‌جویی حداقلی در ساختمان‌ها را تعریف می‌کند؛ اما با وجود اینکه هیئت وزیران بخشنامه کرده از اول فروردین ۱۴۰۲بدون گرید انرژی مبحث ۱۹ برای هیچ ساختمانی پروانه صادر نشود، متأسفانه هنوز شهرداری‌ها منتظر دستورالعمل‌های اجرایی هیئت دولت هستند.

عضو هیئت مدیره انجمن مدیریت مصرف انرژی ایران و نایب رئیس کمیسیون انرژی نظام مهندسی ساختمان خراسان رضوی ادامه داد: کیفیت ساختمان‌سازی تابع چند عامل است؛ مالک، سازنده و مهندس. مقررات و استانداردهایی وجود دارد که لازم است اجرا شوند، اما بنا به دلایل مختلفی از جمله نبود تعامل مناسب بین مالک، سازنده و مهندس اتفاقاتی می‌افتد که نتیجه آن اتلاف انرژی در ساختمان است. مصالح استاندارد و خوبی داریم؛ ولی معمولاً سازندگان دنبال ارزان‌ترین قیمت هستند، حتی در نصب و اجرای مصالح مشکلاتی داریم که به طور کلی سبب اتلاف انرژی تا ۵۰ درصد در ساختمان‌ها می‌شود.

وی یادآور شد: اتلاف انرژی در ساختمان‌های بدون پایانکار و قولنامه‌ای بسیار بالاست و ساختمان‌های دارای قوانین نظام مهندسی هم تلفاتی دارند که بستگی به نوع ساخت از ۱۰ درصد تا ۴۰درصد است. متوسط مصرف انرژی بر اساس شاخص مصرف انرژی ویژه ساختمان در ایران بالای ۴۰۰کیلو وات ساعت در هر متر مربع در سال برای گاز و برق است که در جهان این عدد به زیر ۱۰۰ رسیده و آرزو داریم این عدد در ایران به ۲۰۰ برسد. بهترین راهکار، فرهنگ‌سازی و ایجاد مشوق‌هایی توسط سازمان‌های دولتی مثل شرکت گاز و برق است.

خبرنگار: طاهره فجر داودلی