به گزارش قدس آنلاین، بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی با حضور در برنامه گفتگوی ویژه خبری صداوسیما در خصوص نمایشگاه دستاوردهای هسته‌ای  و دیدار رهبر معظم انقلاب اسلامی با دانشمندان و متخصصان فناوری هسته‌ای، به پرسش‌ها پاسخ داد.

در نمایشگاه شما حضور داشتید، در بازدیدی که رهبر انقلاب از دستاوردهای هسته‌ای داشتند و بعد از آن دیدار. در دیدار رهبر انقلاب اولین جمله‌ای که ایراد کردند گفتند که نمایشگاه عالی‌ای بود و این نمایشگاه خشنودکننده و بشارت بخش بود، ابتدا در این خصوص صحبت می‌کنید؟ در خصوص دستاوردها این کلمات را رهبر انقلاب ایراد کردند.

 فکر می‌کنم شما از مقطع و مطلع بسیار خوبی شروع کردید،  یک انرژی مضاعفی همه ما را گرفته که من به‌نمایندگی از هزاران متخصص و دانشمند در حوزه هسته‌ای این را عرض می‌کنم که بیانات مقام معظم رهبری  یک انرژی مضاعفی داد به همه ما که ان شاء الله شتابان حرکت کنیم. فرمایش ایشان را من دقیقاً اگر بخواهم اشاره کنم؛ فرمودند من ممنونم از دانشمندان و مسئولان فعال هسته‌ای، امروز این دیدار خوب و این نمایشگاه عالی را برای ما تدارک دیدند. بسیار نمایشگاه خوبی بود، خشنودکننده، دلگرم کننده و بشارت دهنده. به نظرم به نحو بسیار زیبایی آن چه را که باید گفته بشود ایشان فرمودند با توجه به این که دستچینی از دستاوردها را امروز داشتیم و ایشان حدود یک ساعت و نیم وقت گذاشتند و هر کدام از این محصولات را سؤالاتی مطرح کردند و مطالبی توضیح می‌دادند خدمتشان و مشخص بود. بحمدلله این صنعت دارد شتابان حرکت می‌کند به سمت جلو و به خصوص تأکیدشان به این که این صنعت با توجه به این که در زندگی مردم نقش مؤثر دارد، امروز یک بخشی از این صنایع کاملاً مشخص است صنعت هسته‌ای ما که در زندگی مردم تأثیر دارد و در تأکیداتشان هم اشاره کردند در توصیه‌ای که داشتند این بود که هم برای ما به عنوان مسئول سازمان انرژی اتمی، هم برای شما به عنوان صدا و سیما که بیشتر در این زمینه کار کنید و معرفی کنید به مردم این حوزه‌هایی که خدمات رسانی به مردم می‌کند و در زندگی مردم نقش دارد.

همان طور که اشاره کردید رهبر معظم انقلاب اشاره کردند به کاربردهایی که دستاوردهای هسته‌ای می‌توانند در زندگی مردم داشته باشند و بیشتر آن‌ها شناخته و معرفی شوند. می‌توانید الان چند محصولی که در زندگی مردم کاربرد دارند و الآن هستند را بیشتر معرفی کنید، کاربردش را بگویید که مردم بیشتر آشنا شوند؛ در حوزه رادیوداروها یا دوتره‌ها اگر وجود دارد، در حوزه کشاورزی.

همین ابتدای برنامه شما یک کلیپ خوبی داشتید از ایزوتوپ پایدار؛ جداسازی ایزوتوپ. اشاره کردید خود شما به این که کاربرد این برای ترولیوم ۱۳۰ است که خود این ماده اولیه برای یُد ۱۳۱ است که برای سرطان‌های تیروئید استفاده دارد. یک نمونه‌ای از صدها نمونه موردی است که اخیراً در همین دو سال گذشته تکامل پیدا کرده و برای اولین بار این کار صورت می‌گیرد. تفاوتی که با سانتریفیوژهای اورانیوم دارد این است که آن جا ما دو ایزوتوپ داریم، بر اساس حرکت گریز از مرکز، سنگین‌تر جدا می‌شود از سبک. ولی این جا با هشت ایزوتوپ مواجه هستیم که این‌ها سبک هم هستند و جداسازی این‌ها کار بسیار سخت تری است. دانش خیلی بیشتری می‌خواهد از سانتریفیوژ، یعنی ما می‌توانیم بگوییم که یک جهش داشتیم از استفاده از سانتریفیوژ؛ این یک نمونه است. الکترواستاتیک است که حتماً از نزدیک دیدید که شتابگر الکترون و یون است که می‌تواند در زندگی مردم مؤثر باشد؛ هم در بحث بهداشت و سلامت، هم در محیط زیست و در حوزه‌های مختلف دیگر. رادیودارو همان طور که اشاره کردید حدود یک میلیون بیمار ما دارند مدام استفاده می‌کنند هم برای مسائل تشخیصی، هم درمانی دارد انواع رادیوداروها استفاده می‌شود، حداقل ۵۰ نوع رادیودارو تولید شده، مردم دارند استفاده می‌کنند. متأسفانه تحریم‌ها باعث شده بود که هیچ رادیودارویی از کشورها وارد نشود، حتی مواد اولیه وارد نشود و این باعث شد که سازمان به فکر این بیفتد که حرکت و جهشی داشته باشد که خدای ناخواسته مردم با مشکل مواجه نشوند کما این که مردم هم حس نکردند این تحریم را، علیرغم این که این تحریم واقعاً تحریم جدی‌ای بود. یک نمونه اش عرض کردم رادیو دارو در حوزه‌های سرطانی با توجه به این که آمار سرطان در کشور ما افزایش پیدا می‌کند، حدود پنج سال گذشته حدود ۳۰۰ هزار نفر ما بیمار سرطانی داشتیم، این‌ها نیاز دارند به داروهای مختلف و این کاری است که دارد انجام می‌شود در صنعت هسته‌ای ما.

 در حوزه پزشکی اگر بخواهیم اشاره کنیم، این دستاورد در حوزه پلاسما و حتی پودر بندآورنده خون هم داشتیم.

بله، پودر هموستاز یا بندآورنده خون است که یک کلینیک زخم هم داریم درست می‌کنیم، در حوزه‌های مختلف کاربرد دارد. در حوزه کاربرد پرتوهاست. انواع محصولات را چه در حوزه کشاورزی، چه سلامت استفاده می‌شود با پرتودهی که می‌شود. به طور مثال همان الکترواستاتیک که اولین بار در داخل کشور ما ساخته شده در همین دو سال گذشته می‌تواند در قوت دادن به لاستیک‌ها یعنی شما وقتی این را تابش می‌دهید باعث می‌شود که مولکول‌های لاستیک به هم نزدیک شوند. یعنی شما با یک مقدار کمتری لاستیک، استحکام بیشتری دارید. در محیط زیست است؛ پساب‌ها را شما می‌توانید تصفیه کنید با روش پرتودهی و.... حوزه‌های مختلفی است که شما همه این‌ها را دیدید. به نظرم می‌رسد که ما باید برنامه‌های مختلفی را داشته باشیم که هر کدام از این‌ها را بتوانیم معرفی کنیم به مردم. تأکید مقام معظم رهبری هم همین بود که مردم آشنا شوند، فکر نکنند صنعت هسته‌ای فقط سانتریفیوژ و غنی سازی است. اگرچه غنی سازی خیلی مهم است، ولی ما باید از این مرحله عبور کنیم. بدانیم که این در زندگی مان مؤثر است. در صنعت مؤثر است. به طور مثال در صنعت نفت که در سر چاهی چه در داخل چاه، پالایشگاهی حدود ۷۰ درصد از این تجهیزات نیاز به تجهیزات هسته‌ای دارد. شما اگر این‌ها را نداشته باشید عملاً می‌توانید مشکل پیدا کنید در حوزه‌های مختلف نفتی یا به طور مثال در صنعت سیمان. صنایع هم نیاز دارند. یا به طور مثال در اصلاح بذر؛ نیوتِیشن یا جهش نسلی. به طور مثال دنیا دارد با مشکل کم آبی مواجه می‌شود، کشور ما هم از آن حوزه‌هایی است که مواجه با کم آبی می‌شود. این نسل گیاه‌ها که شاید ۲۰۰ تا ۳۰۰ سال طول می‌کشد خود را تطبیق دهد با کم آبی؛ ما می‌توانیم با روش‌های پرتودهی، نیوتیشن یا جهش نسلی در آن‌ها ایجاد کنیم که خودش را تطبیق دهد با آب کمتر یا آب شور، جایی که آب شیرین به اندازه کافی نیست و حوزه‌های مختلف زیادی که به نظرم ده‌ها برنامه ما می‌توانیم داشته باشیم با توجه به اینها.

در حوزه کشاورزی هم همان طور که شما اشاره کردید محصولات مختلفی ارائه شده و محصولات جدیدی که بسیار می‌تواند کمک کند؛ مثل آن بذرهایی که شما گفتید یا پرتودهی به غلاتی که اشاره کردید و حتی محصولاتی که می‌تواند آفت زدایی کند محصولات کشاورزی را بالا ببرد. اشاره کردید در صحبت هایتان به داشتن برنامه برای این که بتوانید این‌ها را بیشتر به زندگی مردم وارد کنید تا مردم از این محصولات بیشتر استفاده کنند و همه این محصولات سرریز دانش هسته‌ای هستند. حضرت آقا هم در صحبت هایشان اشاره کردند باید به سمت تجاری سازی حرکت کنیم، چه برنامه‌ای می‌توانیم تدوین کنیم تا به این هدف برسیم؟

 چشم‌انداز سازمان این است که بتواند یک سازمان قوی داشته باشد که تحقیقات را به مرحله صنعتی برساند و صنعت را به تجارت برساند. در حقیقت این چرخه؛ چرخه‌ای است که شما از تحقیقات شروع می‌کنید، نمی‌توانید متوقف شوید. بعد از این که تحقیقات تمام شد شما یک نیمه صنعتی را تولید می‌کنید به صورت پایلوت. بعد از آن صنعتی و بعد از آن تجاری. تجاری وقتی که ما می‌گوییم یعنی عملاًَ به بازار؛ چه بازارهای داخلی چه بین المللی عرضه می‌شود، کما این که الآن ما در آب سنگین بازار خوبی داریم یعنی مشتریان ما پشت صف هستند. چه آب سنگین، چه مشتقات آب سنگین. یک زمانی در مرحله تحقیقات بودیم، بعد این‌ها نیمه صنعتی شدند، الآن به صورت صنعتی. اما نکته مهم این است که، فرمایش حضرت آقا هم این که این‌ها باید تجاری سازی شود. تجاری سازی مستلزم این است که بخش خصوصی وارد شود. به هر حال یک مسئولیتی سازمان دارد که این با صنعتی سازی این تمام می‌شود، حتی نیمه صنعتی کردن. یعنی مسئولیت صنعتی کردن هم باید محول شود به بخش خصوصی، سرمایه گذاری کند، معرفی و بازاریابی کند، ببیند بازار چه می‌خواهد و آن چرا که بازار نیاز دارد تأمین کند؛ در حوزه‌های مختلف مثلاً لیزر هم کاربرد پزشکی دارد، هم کاربرد صنعتی دارد. در زمینه‌های مختلف به خصوص صنایع ما در یک شرایطی هستند که نیاز دارند به سرریز صنعت هسته‌ای که کمک می‌کند. به طور مثال جوش هسته ای؛ جوشی هست که با جوش معمولی خیلی فرق دارد، یعنی شما می‌توانید حتی بدون این که از الکترود استفاده کنید دو فلز حتی دو فلز ناهمگون را به هم متصل کنید با لیزر و.... این‌ها الان مراحل تحقیقاتی شان پشت سر گذاشته شده. ما الان لیزرهایمان به سمتی می‌رود و به لحاظ کیلووات قوی و قویتر می‌شود، اما بعد از این که تحقیق و کارهای اولیه انجام شد نیاز است که این‌ها تجاری سازی شود. بخش خصوصی باید بیاید سرمایه گذاری کند و من همین جا دعوت می‌کنم از بخش خصوصی، کما این که الآن هم وارد شدند. با شرکت‌های دانش بنیان ما شروع کردیم، الآن حضور خیلی خوبی دارند. سه برنامه خود شما از این شرکت‌های دانش بنیان ارائه کردید. بخش خصوصی الآن وارد شده. صنعت هسته ای؛ صنعت غنی سازی به تنهایی نیست. غنی سازی جداسازی ایزوتوپ بود که آن جا دو ایزوتوپ بود. نمونه اش امروز دیدید ایزوتوپ‌های سبک؛ هشت ایزوتوپ بود، جدا کردن کار بسیار سختی است، ضمن این که همان طور که اشاره کردند ارزش افزوده آن صدها بلکه هزاران بار بیشتر می‌شود و ما مزیت نسبی اقتصادی مان در کشور؛ نیروی انسانی است.