به گزارش قدس آنلاین بنا بر اعلام سازمان امور مالیاتی، درآمدهای این حوزه در سال گذشته بیش از ۴۷۰ هزار میلیارد تومان اعلام بوده و رشدی ۵۴ درصدی به خود دیده است و این افزایش با شناسایی بیش از ۶ میلیون مودی جدید در سالهای ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱، برخورد قاطع با فرارهای مالیاتی دانه درشتها و شناسایی ۱۰ هزار میلیارد تومان درآمد از همین محل و پیاده سازی نظام پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان رقم خورده است.
علیرغم ارائه آمار و ارقام رو به رشد در حوزه عدالت مالیاتی، یک کارشناس اقتصادی در گفتگو با خبرنگار ما دستاوردها و شعارهای دولت و مجلس مبنی بر افزایش عدالت مالیاتی و بالا رفتن سهم مالیات در اداره کشور را ناشی از کپی برداری قوانین مالیاتی دیگر کشورها و بدون در نظر گرفتن طبع و شرایط اقتصادی می داند و معتقد است این شیوه افزایش فرار مالیاتی و نارضایتی مودیان و عامه مردم را در پی دارد. عزت الله یوسفیان ملا بر این باور است که هم چنان در حوزه وصول مالیات، شناسایی مودیان و نحوه هزینه کرد درآمدهای مالیاتی بی عدالتی و برخوردهای سلیقه ای و رفاقتی وجود دارد.
درآمدهای مالیاتی در خدمت مرفهان است
به گفته عضو سابق ستاد مبارزه با مفاسد اقتصادی مهم ترین ویژگی یک نظام مالیاتی عادلانه، متناسب بودن درآمد وصولی دولت با درآمد مردم است. یوسفیان ملا اضافه می کند: وقتی تناسب بین این دو وجود ندارد و حتی آنهایی که درآمد بیشتری دارند، مالیات کمتری می پردازند، قطعا عدالتی در نظام مالیاتی چه در مالیات مستقیم ( حاصل از درآمد و دارایی اشخاص) و چه غیرمستقیم ( حاصل از قیمت کالاها و خدمات) وجود ندارد و به نوعی رفاقت، جایگزین عدالت شده است.
کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس دهم اضافه می کند: در حال حاضر فشار مالیاتی روی طبقات ضعیف بیشتر است و با رصد دقیق شرایط متوجه می شویم هم در ایجاد درآمدهای مالیاتی و وصول و هم در هزینه کرد ابهامات زیادی وجود دارد و محل آن مشخص نیست و تابع سلیقه مدیران و دولتهاست. در موارد زیادی از محل درآمدهای مالیاتی، سوبسیدهایی می دهیم که اقشار ضعیف از آن بی بهره اند. کشاورزان، کارگران و ایرانیان کم برخوردار، بهره آن چنانی از این مالیات وصولی نمی برند و فقط صدای هواپیماهایی که بالای سرشان تردد می کنند را می شنوند. آنها نمی دانند چه ارقام کلانی از خزانه کشور برای خرید، سوبسید سوختی و دیگر ملزومات این هواپیما و یا امکانات مربوط به ساخت و نگهداشت فرودگاهها، جاده ها، آزادراهها و خطوط ریلی صرف شده است.
یوسفیان می گوید: عدالت این است که مالیات به عنوان یک هزینه اجتماعی که از سوی شهروندان پرداخت می شود، صرف امور عام المنفعه شود و افراد طبقات ضعیف که اصولا از چنین امکاناتی استفاده نمی کنند، سهم خود از مالیات وصولی را به شیوه ای دیگر بگیرند اما متاسفانه آنهایی که رفاه بیشتری دارند از این مالیات و سوبسیدهای دولتی بهره بیشتری می برند.
این کارشناس اقتصادی خاطر نشان می سازد: اگر فلان کشور اروپایی یا آمریکایی فقط با درآمد مالیاتی اداره می شود در ازای این وصولی ها امکاناتی در جهت رفاه و حمایت از حوزه های درمان، معیشت اقشاری هم چون بازنشستگان و تقویت تولید و سرمایه گذاری در این بخش ارائه می شود. در چنین کشورهایی مردم مطالبه گر هستند تا مالیات پرداختی شان در جاهایی هزینه شود که بیشترین بهره را عامه مردم ببرند و چه بسا به دلیل نارضایتی در مواردی، دولت و حاکمیت را به چالش می کشند اما در ایران اولا مردم نمی دانند مالیاتشان دقیقا صرف چه حوزه هایی می شود و ثانیا اگر بین مجلس، دولت و مردم اختلاف دیدگاهی در این زمینه ها شکل گیرد، حتی یک مدیر کل هم استعفا نمی دهد چرا که عدالت اداری و مالیاتی در سطح نازلی است.
وی ادامه می دهد: متاسفانه پرونده های مربوط به فرار مالیاتی به درستی افشا نمی شوند چرا که دنیایی از تخلف در این حوزه وجود دارد و اینکه سازمان مالیاتی با افتخار ارقام شناسایی و وصول شده فرار مالیاتی را اعلام می کند نشان می دهد که در اقتصاد ما این فرار، رایج و مرسوم است و ارقامی نظیر ۱۰۰ هزار میلیارد تومان فرار مالیاتی در سال هم صرفا موارد شناخته شده و قابل محاسبه را در بر می گیرد.
فشار مالیاتی، نارضایتی اصناف و مردم را در پی دارد
عضو سابق ستاد مبارزه با مفاسد اقتصادی همچنین اجرای قوانینی همچون مالیات بر عائدی سرمایه را بدون وجود زیرساخت اطلاعاتی دقیق، عاملی در جهت تشدید فرارهای مالیاتی و افزایش معاملات قولنامه ای و غیررسمی می داند. او می گوید: در نظام مالیاتی ما فقط اعلام رقم وصولی مالیات را اعلام می کنند اما اینکه به چه قیمتی از مردم و اصناف این درآمد را گرفته اند اشاره نمی کنند.
وی در خصوص تاثیر وارد آوردن فشارهای مالیاتی ناعادلانه بر مردم و اصناف بر سرمایه اجتماعی حاکمیت و اقتصاد خاطر نشان می سازد: وقتی مودی قادر به پرداخت مالیات نباشد، گزینه فرار را انتخاب می کند لذا تنها کسانی که مالیات را قبل از دریافت درآمد، پرداخت می کنند، کارمندان هستند حال آنکه اگر به طور تصادفی پرونده یک مودی بزرگ مالیاتی را برای بررسی صحت و سقم خوداظهاری، بررسی کنیم به ندرت به اطلاعات صادقانه می رسیم.
یوسفیان اضافه می کند: مردم و اصناف امروز تحت فشار تورم و تحریم هستند و بی شک افزایش فشار مالیاتی نارضایتی را بیشتر می کند. دولت باید به هر طریقی فشار تورمی بر معیشت مردم و کسب و کارها را کم کند اما شاهدیم که از تورم، مالیات می گیرد! برخی کالاها از نقظه شروع تولید تا رسیدن به دست مصرف کننده دهها بار مالیات می دهند. شایسته نیست کورکورانه بگوییم فلان کشور با مالیات اداره می شود پس ما هم باید این کار را بکنیم. اگر کشوری فقط با مالیات اداره می شود، درآمدهای مالیاتی و نحوه هزینه کرد کاملا حساب شده است و فرار مالیاتی در این کشورها تا حدودی بی معناست.
به گفته وی امروز اغلب اصناف برای فرار از مالیات، از کارتخوان استفاده نمی کنند و در حال مقابله با سیاستهای مالیاتی دولت هستند اما مردم ناگزیر هستند در زمان خرید، پول را به کارت فروشنده منتقل کنند و در همان نقطه هم هزینه انتقال متحمل می شوند!
یوسفیان تاکید می کند: نباید چند قانون اروپایی و آمریکایی را ترجمه کنیم و بگوییم باید در ایران اجرا شود. در ایران باید مطابق طبع اقتصاد و واقعیتها قانون مالیاتی وضع و درآمد وصول کرد. اگر قرار است معافیت مالیاتی به برخی کارمندان داده شود باید به صنوف کم درآمد و یا دارندگان درآمد ثابت که کارمند نیستند، هم چنین معافیتهایی داده شود و واقعیتهایی هم چون تحریم و تورم را در نظام مالیاتی اعمال کرد.
نظر شما