معلی سال گذشته در دو فصل برای ماه‌های محرم و صفر پخش شد و فصل سوم آن ویژه اعیاد شعبانیه، اسفند پارسال روی آنتن رفت.

برنامه‌ای که با شمایلی متفاوت از برنامه‌های مناسبتی پخش شده بود در آغاز فصل اول، ظن برنامه استعدادیابی در حوزه مداحی را قوت بخشید اما سعید ستودگان، تهیه‌کننده آن در گفت‌وگو با «قدس» تأکید کرد «حسینیه معلی» جنبه رقابتی ندارد و صرفاً فرصتی برای انتقال توانایی‌های جوانان و عاشقان حسینی در حوزه مداحی است و عرض ارادتی به ساحت مقدس اباعبدالله الحسین(ع). به گفته او، مردم ایران دوستدار امام ‌حسین(ع) هستند و با هر عقیده و اختلاف نظر سیاسی بر عشق و ارادت به اباعبدالله(ع) با هم اشتراک دارند.

سازندگان برنامه «حسینیه معلی» ضعف برنامه‌های معارفی در صداوسیما که عموماً به تولید برنامه‌هایی کلیشه‌ای و ارزان‌قیمت ختم می‌شود را یافتند و به فکر تولید برنامه‌ای سنگین‌تر و قوی‌تر افتادند، جسارت کردند و محرم پارسال با همفکری عده‌ای از بزرگان حوزه فرهنگ و دین به این نتیجه رسیدند که می‌توان برنامه‌ای با تولید سنگین ساخت از این رو گروهی از بهترین‌ها در حوزه دکور، فیلم‌برداری، صدا و دیگر حوزه فنی و محتوایی را پای کار آوردند و «حسینیه معلی» را راه انداختند.

* توجه به تنوع آیین‌های عزاداری

«حسینیه معلی» که در بین محبان اهل بیت(ع) طرفدار پیدا کرده است، تصورات درباره یک برنامه مذهبی را دگرگون کرد. دکور زیبا و چشمنواز، تداعی‌گر حسینیه‌ای است که به میهمانانش حس آرامش و صمیمیت می‌دهد. حضور مردم از سراسر کشور به عنوان مستمع نیز تکثر و شکوه برنامه را بیشتر کرده است. سازندگان برنامه در این فصل با تغییراتی که در دکور، دعوت از میهمانان، گروه مداحان و مجری داشتند سعی کرده‌اند با موضوعی کردن هر قسمت، علاوه بر توجه به فرم، محتوای به‌روز و منسجم‌تری را به مخاطبان عرضه کنند.

امسال در حسینیه معلی شاهد حضور مردم و هیئت‌هایی با سنت‌های عزاداری اصیل و پرمحتوا هستیم. عزاداری‌های سنتی علاوه بر محتوای غنی و شور حسینی، یادآور راه و رسمی‌ برای زندگی باعزت همچون حسین بن علی(ع) است. مداحی، تعزیه‌خوانی، دمام‌زنی و دیگر آیین‌ها و مناسک به زیبایی و با نمایش جزئیات در معلی به تصویر کشیده می‌شود تا گذر زمان، این آیین‌های باشکوه را زیر گرد فراموشی پنهان نکند. حس و حال مداحی و روضه‌های برنامه را هم از اشک‌های جاری تماشاچیان، از بغض میان صدای ذاکران و از حزن سایه افکنده بر فضای حسینیه معلی می‌توان دید.

میثم مطیعی، سیدمجید بنی‌فاطمه، مهدی رسولی و رضا هلالی چهار ذاکری هستند که در این فصل از حسینیه معلی در کنار نجم‌الدین شریعتی (مجری) حضور دارند.

* هر شب به نام یکی از شهیدان کربلا

یکی از تغییراتی که این برنامه نسبت به پارسال پیدا کرده، موضوعی‌ کردن شب‌های آن است مثلاً شب دوم برنامه مربوط به شیعیان خارج از ایران بود و همخوانی مجید بنی‌فاطمه با مداح پاکستانی چنان دیدنی بود که فیلم آن در شبکه‌های اجتماعی وایرال شد. از آنجا که نام‌گذاری شب‌های محرم به نام شهدای کربلا از گذشته وجود داشته این نام‌گذاری محور موضوعی برنامه امسال قرار گرفته است مثلاً شب سوم به نام حضرت رقیه(س) است و شب پنجم به نام حضرت عبدالله(ع) یا شب ششم به نام حضرت قاسم(ع). توجه به نام‌گذاری شب‌های محرم در برنامه سال گذشته «حسینیه معلی» هم وجود داشت یعنی شرکت‌کنندگان شب تاسوعا، روضه حضرت ابوالفضل(ع) را می‌خواندند ولی امسال، شکل موضوعی پیدا کرده است و مستمعان روضه متناسب با نام‌گذاری محتوای آن شب انتخاب می‌شوند مثلاً در شب سوم پدرها همراه دختران 4- 3 ساله خود در حسینیه شرکت کردند، شب‌های پنجم و ششم چون شب حضرت قاسم(ع) و حضرت عبدالله(ع) است، کودکان و نوجوانان می‌آیند و به عزاداری می‌پردازند. در شب تاسوعا هم مستمعان روضه برنامه، جانبازان هستند و در شب هشتم خانواده شهدا تشریف می‌آورند. این اتفاق یک نقطه مثبت و نوآوری در فصل چهارم برنامه است که می‌تواند به انتقال پیام و مفهوم کمک کند. 

* خادمی افتخاری یک زن دانمارکی

 از آنجا که رویکرد برنامه، نگاه وحدت‌آفرین جهان تشیع زیر پرچم ظلم‌ستیزی اباعبدالله الحسین(ع) است و سال گذشته هم میهمانانی از سراسر جهان را میزبانی کرده بود، در شب دوم برنامه مستمعانی از ملیت‌های مختلف به حسینیه دعوت شدند، نه فقط مستمعان که برخی میهمانان برنامه هم از کشورهای دیگر هستند. مثلاً برنامه شنبه شب «حسینیه معلی» میزبان یک زوج ساکن دانمارک بود که قصه راه انداختن حسینیه‌ای در دانمارک را روایت کردند. ازدواج مرد ایرانی با زن دانمارکی منجر به مسلمان و مجحبه شدن همسرش شد که روایتی شنیدنی برای مخاطبان داشت. این زن تازه مسلمان نخستین بار که به حرم امام رضا(ع) تشرف پیدا کرد، شاهد اعجاز امام هشتم(ع) بود که منقلبش کرد. به اداره بین‌الملل حرم رفت تا چند کتاب به او معرفی کنند، همان جا از او خواستند مترجم آستان قدس رضوی شود و پیشنهاد خادمی افتخاری به او شد. این زن، نامه خادمی‌اش را خطاب به امام رضا(ع) نوشت و پس از مدتی با درخواست خادمی او موافقت شد.

* درِ این حسینیه به روی همه باز است

«حسینیه معلی» قرار است سالی دو بار، درهایش را به روی مردم باز کند؛ یک ‌بار در ماه‌های محرم و صفر و بار دیگر در ماه شعبان با رویکرد جشن و شادی تا نشان دهد دین اسلام و مذهب تشیع علاوه بر برگزاری عزاداری‌های باشکوه، در برپایی جشن اهل بیت(ع) هم پیشقدم است. آنچه مخاطبان روی آنتن می‌بینند نشان از کار گروهی طولانی‌مدت در شناسایی آیین‌های عزاداری اقوام مختلف کشور دارد، اینکه بومیان مناطق مختلف ایران در ایام عزاداری و شادی چطور به محضر اهل بیت(ع) عرض ادب و ارادت می‌کنند. این برنامه تلاش دارد نشان‌دهنده بخشی از گنجینه‌ غنی و عظیم مداحی با گویش‌ها و رسوم مختلف باشد. از سوی دیگر، سلیقه مخاطبان را در انتخاب مداحی و روضه بالا ببرد و نوجوانان و جوانان علاقه‌مند به مداحی را راهنمایی کند.

تا پیش از ساخته شدن «حسینیه معلی» تنها نوآوری در پخش برنامه‌های مداحی و مولودی‌خوانی، تغییراتی جزئی در قالب مرسوم این مراسم‌ با تصاویر و تدوین‌های متفاوت بود اما «معلی» از معدود برنامه‌های معارفی تلویزیون است که با شمایلی متفاوت و دکوری چشمنواز نشان داد ساخت برنامه‌های بزرگ و پرهزینه برای زنده نگه داشتن آیین‌های مذهبی و دینی از ضرورت‌های فراموش شده رسانه ملی بوده است. تلویزیونی که تا پیش از این نگاه آنتن پرکنی به مناسبت‌های دینی داشت و برنامه‌های معارفی را با حداقل هزینه، امکانات و سلیقه هنری می‌ساخت، حالا با فرمول «حسینیه معلی»، «محفل» را هم در ماه رمضان روی آنتن برد.

حسینیه معلی، مجلس روضه‌ای را برای همه مردم ایران و عاشقان اهل بیت(ع) در سراسر جهان برپا کرده و درش را به روی همه گشوده است؛ از هیئت پاکستانی‌ها گرفته تا هیئت‌های اردبیلی‌ها و بختیاری‌ها که با پوشش، گویش و عزای خاص خودشان به این برنامه دعوت شدند تا نشان دهند رهرو راه کربلا بودن، عشق می‌خواهد و باور.