کشور ایران در حال حاضر با حجم ذخیره قابل استحصال نفت و گاز معادل حدود ۳۴۰ میلیارد بشکه، رتبه نخست را در دنیا دارد. طبق آمار وزارت نفت، باقی‌مانده ذخایر هیدروکربور مایع قابل استحصال، ۱۵۸ میلیارد بشکه و باقی‌مانده گاز قابل استحصال نیز ۳۲.۶ تریلیون متر مکعب برآورد شده که این حجم ذخیره در ۱۸۹ میدان و ۴۱۰ مخزن نفت و گازی ( ۱۷۸ مخزن تولیدی) انباشته شده است.

از مجموع میادین نفتی و گازی یاد شده ۸۹ میدان نفتی و گازی مشتمل بر ۲۳۲ مخزن توسعه نیافته بوده و از حدود ۵۵۰۰ افق اکتشافی شناسایی شده حدود ۱۰۰۰ افق اولویت‌دار تاکنون حفاری نشده و گمانه‌زنی‌ها درباره پتانسیل تولید حداقل ۶.۵ میلیون بشکه‌ای نفت خام و ۱.۵ میلیارد مترمکعبی گاز در کشور هنوز پیشرفتی نداشته است.

بررسی ذخایر و تولید منابع هیدروکربوری ایران نشان می‌دهد که نیاز به توسعه همچنان امری ضروری است و پتانسیل بسیار خوبی برای حضور بخش خصوصی و متنوع‌سازی الگوهای واگذاری میادین وجود دارد.

مجلس در برنامه هفتم توسعه مصوبه ای را در خصوص حضور بخش خصوصی داخلی و خارجی در بهره برداری از میادین مشترک گازی کشور داشت. به این ترتیب، انحصار بزرگ شرکت ملی نفت در این زمینه شکسته شد و زمینه برای جذب سرمایه گذاران خصوصی به وجود آمده است.

در ادامه نظرات فریدون عباسی، عضو کمیسیون انرژی مجلس را در خصوص بهره برداری از میادین گازی مشترک کشور توسط بخش خصوصی داخلی و خارجی می خوانید.

عباسی با اشاره به این موضوع که ما ناترازی ای در حوزه ی گاز داریم و در مقاطعی در ارتباط با بنزین نیز دچار ناترازی می شویم، تصریح کرد: در این حامل های انرژی که در کشور زیاد مورد استفاده قرار می گیرند، با مشکل مواجه هستیم. بخشی از این مشکل به تولید برمی گردد. از طریق سازوکار حضور بخش خصوصی در بهره برداری از میادین گازی مشترک می توانیم تا حدی این ناترازی با جبران کنیم.

عباسی گفت: نباید تصور کنیم که با افزایش تولید به تنهایی می توانیم مشکل ناترازی گاز را حل کنیم. باید همزمان افزایش تولید و بهینه سازی مصرف را در دستور کار داشته باشیم.

وی ادامه داد: در قانون پیش بینی شده است که بخش خصوصی خارجی نیز بتواند در بهره برداری از میادین گازی مشترک نقش داشته باشد. به این ترتیب، به صورت غیرمستقیم برای نفت کشور بازار فروش پیدا می کنیم. زیرا احتمالاً کسانی که در برداشت از میادین مشترک گازی کشور مشارکت می کنند، تبدیل به خریداران ما خواهند شد.

به گفته ی این عضو کمیسیون انرژی مجلس، این سازوکار را هم می توانیم دنبال کنیم که سرمایه گذاران خصوصی خارجی در مقابل مشارکتی که در تولید از میادین مشترک گازی کشورمان داشته اند، نفت دریافت کنند.

عباسی در ارتباط با این موضوع که آیا برداشت از میادین مشترک گازی با مشارکت بخش خصوصی داخلی و خارجی می تواند به تقویت نقش ایران در بازارهای جهانی انرژی منجر شود یا خیر، تصریح کرد: هر کشوری که مقدار کافی از حامل های انرژی را در اختیار داشته باشد، کیفیت و تنوع نیز داشته باشد، می تواند از این موضوع به عنوان یک عامل قدرت و تأثیرگذاری در مناسبات جهانی استفاده کند.

وی ادامه داد: حضور بخش خصوصی در بهره برداری از میادین گازی مشترک مزیت های زیادی برایمان دارد. تا امروز بهره برداری از این میادین تنها در انحصار شرکت ملی نفت بوده است، اما حالا بر اساس قانون بخش خصوصی داخلی و خارجی می تواند به بهره برداری از میادین گازی مشترک ورود کند. تا الان ما از این موضوع غافل بوده ایم که این اقدام تا چه اندازه می تواند فضای رقابتی ایجاد کند. در این ارتباط، تا حدی زمان را از دست داده ایم.

عضو کمیسیون انرژی مجلس خاطرنشان کرد: می توانیم به فکر جبران باشیم و با استفاده از ظرفیت های داخلی و خارجی بخش خصوصی به گسترش بهره برداری از میادین گازی مشترک بپردازیم و زمینه ی رقابت، نوآوری و بهره وری بیشتر را فراهم کنیم.

عباسی تأکید کرد: ورود بخش خصوصی به حوزه ی بهره برداری از میادین گازی مشترک باعث می شود که هزینه های تمام شده کاهش یابد. از طرف دیگر، بخش خصوصی نسبت به بخش دولتی سرعت عمل بیشتری خواهد داشت.