اخیرا بانک مرکزی ایران و مرکز آمار رشد اقتصادی شش ماهه ی اول سال را منتشر کردند که طی آن رشد اقتصادی با احتساب نفت ۷.۱ درصد و بدون احتساب نفت ۴.۲ درصد اعلام شده است. این آمار و ارقام بیانگر این است که ایران در زمینه حوزه تجارت انرژی و توسعه ظرفیت برداشت و استخراج نفت و گاز نسبت به دیگر بخش‌های کشور، عملکرد بهتری داشته است. بخش تولید و تجارت نفت، گاز و فرآورده‌های صنعت نفت و گاز ایران حدود ۲۰ درصد رشد اقتصادی را تجربه کرده و بیشترین تاثیر مثبت بر تولید ناخالص داخلی کشور را به خود اختصاص داده است. این در حالی است که تولید و استخراج نفت سهمی ۹۶ درصدی از رشد اقتصادی صنایع و معادن ایران را داشته است.
بخش تولید و تجارت نفت، گاز و فرآورده‌های صنعت نفت و گاز ایران در حالی پیشران اقتصاد کشور است که تاکنون نه تنها تحریم‌ها علیه تجارت انرژی لغو نشده است بلکه طبق اذعان خزانه‌داری آمریکا، بر میزان این تحریم‌ها نیز در یک سال اخیر افزوده شده است.
ایران با پیگیری سیاست خنثی‌سازی حداکثری تحریم‌های حوزه تجارت نفت و گاز توانسته است با رویکرد نوین و بازطراحی اساسی در سیاست‌های تجارت انرژی خود به بازارهای جدید و غیرقابل تحریمی برسد و از طرف دیگر در زمینه استخراج نفت و گاز از میادین مشترک نیز پیشرفت‌های چشم‌گیری داشته است که همه این عوامل نشان از تحول بزرگ صنعت نفت و گاز ایران در دولت سیزدهم دارد.
رشد اقتصادی ملازم با فروش نفت خام و گشایش اقتصادی است
در خصوص رشد صنعت نفت و گاز کشور و اینکه چه طور توانستیم در شرایط تحریمی به رشد اقتصادی دست پیدا کنیم، نظرات ایمان زنگنه، عضو انجمن اقتصاددانان ایران را در ادامه می خوانید.
زنگنه با اشاره به این موضوع که نفت سهم زیادی در بهبود رشد اقتصادی کشور ایفا می کند، تصریح کرد: هر وقت توانسته ایم نفت خود را به فروش برسانیم، نرخ رشد اقتصادی نیز در کشور مثبت شده است. بنابراین، رشد اقتصادی ملازم با فروش نفت خام و گشایش اقتصادی است.
وی ادامه داد: همواره دوره های رونق پس از دوره های رکود را در کشور داشته ایم. افزایش حجم صادرات نفت خام کشور و بالا رفتن سطح دسترسی به منابع توانست گشایش خوبی را به لحاظ اقتصادی برایمان به وجود بیاورد و رشد اقتصادی مطلوبی را رقم بزند.
عضو انجمن اقتصاددانان ایران خاطرنشان کرد: ما طی سال های گذشته ظرفیت خالی برای رشد داشتیم. رکود بیانگر این است که از ظرفیت های اقتصادی کم استفاده کرده ایم. در شرایط فعلی از حداکثر ظرفیت استفاده می کنیم. استفاده از ظرفیت های مغفول باعث رشد اقتصادی شده است. واقعیت انکارناپذیر این است که رشد اقتصادی کشور متاثر از بخش نفت و صادرات مرتبط با این حوزه است. اقداماتی مانند استفاده ی حداکثری از تولیدات بار اول، همکاری در پالایشگاه های فراسرزمینی و صدور کاتالیست ها نیز اقدامات مثبت و رو به جلویی بوده است.
استفاده از ظرفیت های خالی و رسیدن به رشد اقتصادی، خوب است اما کافی نیست
زنگنه گفت: این موضوع مهم است که بتوانیم رشد را در فصول ممتدی تکرار کنیم. حالا که ظرفیت به اشباع رسید، باید بتوانیم رشد را ادامه دهیم. استفاده از ظرفیت های خالی و رسیدن به رشد اقتصادی، خوب است اما کافی نیست.
وی ادامه داد: مهم است که دولت بتواند از طریق اعمال سیاست های صحیحی به ایجاد توسعه و رونق بپردازد و عرصه ی جدیدی برای فعالیت اقتصادی در کشور ایجاد کند و بازارهای بکر را در اختیار بگیرد.
عضو انجمن اقتصاددانان ایران خاطرنشان کرد: بالا بودن نرخ رشد اقتصادی کشور خبر خوبی است. اما نرخ رشد میانی که در فصول پیاپی تکرار شود، اهمیت بیشتری دارد.
عضو انجمن اقتصاددانان ایران خاطرنشان کرد: هر چقدر حجم استفاده از تولیدات بار اول در صنایع افزایش یابد و دستاوردهای دانش بنیانی سهم بیشتری در اقتصاد کشور برعهده بگیرند، به نفع کشور است. گام های نخست را در این زمینه برداشته ایم، استمرار این روندها بسیار کمک کننده خواهد بود.
استفاده از دستاوردهای دانش بنیانی تکیه به نفت در رشد اقتصادی را کاهش می دهد
زنگنه گفت: استمرار استفاده از دستاوردهای دانش بنیانی کمک می کند که تکیه ی صرف به نفت در رشد اقتصادی کشور کاهش یابد و به حوزه های دانش بنیان و فناور محور روی بیاوریم که خالق ارزش افزوده ی زیادی هستند.
وی تأکید کرد: طی سال های گذشته بنا به ضرورت از تکیه بر نفت به اجبار تحریم ها کاسته شد. از سوی دیگر، بنا بر تأکیدات مقام معظم رهبری مبنی بر اجرای سیاست های اقتصاد مقاومتی به سمت اتکا بر تولیدات بار اول و استفاده از ظرفیت های دانش بنیانی کشور رفتیم که کمک کننده بود.
عضو انجمن اقتصاددانان ایران خاطرنشان کرد: برخی سیاست های دولت مانند اعمال دیپلماسی ارزی بانک مرکزی، کاهش تنش با کشورهای همسایه و حضور در معاهدات بین المللی مانند بریکس و شانگهای در بهبود شرایط اقتصادی کشور اثرگذار بود.
نظر شما