مالیات مهمترین منبع درآمدی دولت ها به شمار می رود و برخورداری از یک نظام مالیات گیری صحیح یکی از اصول اقتصاد پویا است. با عنایت به اهمیت این موضوع، سیاست گذاران این عرصه با تأکید بر ضرورت مالیات ستانی مبتنی بر اطلاعات شفاف و قابل استناد و بهره گیری از ابزارهای ثبت معاملات و سامانه های اطلاعاتی، به دنبال جلوگیری از فرار مالیاتی مودیان هستند.

تلاش آنان در این راستاست که به تشخیص صحیح اطلاعات فعالان اقتصادی بپردازند و زمینه را برای مالیات گیری عادلانه فراهم کنند. در همین ارتباط، در دو دهه ی اخیر در قوانین متعددی، مودیان مالیاتی ابتدا مکلف به استفاده از صندوق مکانیزه فروش شدند که سیر این قوانین از اصلاحیه قانون نظام صنفی مصوب سال 1382 شروع شد.

در ادامه وظیفه ی استقرار سامانه صندوق مکانیزه فروش به اتاق اصناف واگذار شد. پس از ناکامی نظام صنفی در اجرای این پروژه، وزارت بازرگانی وقت به موجب ماده 121 قانون برنامه پنجم توسعه، تکلیف یافت تا با هماهنگی سازمان امور مالیاتی و شورای اصناف کشور تا پایان سال دوم برنامه، سامانه صندوق مکانیزه ی فروش را پیاده سازی نماید که این امر نیز محقق نشد.

مجلس یازدهم قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه ی مودیان را مصوب و دولت سیزدهم نیز عزمش را برای اجرای آن جزم کرد. ساماندهی کارت خوان ها طی سال گذشته توانست ساماندهی نسبی در زمینه ی مالیات ستانی دقیق تر در کشور ایجاد کند. اما آمارها نشان می دهد که هنوز برخی اصناف و مشاغل پردرآمد فرار مالیاتی بالایی دارند.

سیده فاطمه مقیمی، رئیس اتاق مشترک ایران و گرجستان در خصوص مقاومت برخی از اصناف از جمله طلافروشان در پیوستن به سامانه مودیان و شفاف سازی عملکردشان تصریح کرد: برخی از اصناف از قدرت و نفوذ بیشتری برخوردارند. به طور مثال، طلا فاسدشدنی نیست و حتی اگر کسی خرید نکند، اصل سرمایه از بین نمی رود. بنابراین، طلافروشان از قدرت مانور زیادی در این زمینه برخوردار هستند.

وی ادامه داد: دولت راهکارهای متفاوتی برای برخورد با مقاومت طلافروشان و دیگر اصناف برای پیوستن به سامانه مودیان دارد.

مقیمی گفت: دولت باید در زمینه ی اخذ مالیات از طلافروشان و دیگر اصناف از روش روشنگری بهره ببرد. مردم باید بدانند که چرا دولت در صدد اخذ مالیات حقه از همگان است و چرا در مورد پیوستن تمامی کسب و کارها به سامانه مودیان اصرار وجود دارد. سامانه مودیان و شفافیت در صورتحساب های مالی و ایجاد زیرساخت فاکتور الکترونیک به اخذ مالیات واقعی از اشخاص و تحقق عدالت مالیاتی منجر خواهد شد

وی ادامه داد: باید متولیان بخش های مختلف مثلاً اعضای اتحادیه ی طلا در تصمیم گیری ها در مورد مالیات ستانی از این صنف دخیل باشند. در مرحله ی بعد، مردم باید بدانند که شفاف سازی و اخذ مالیات حقه از طلافروشان به نفع مشتریان است.

رئیس اتاق مشترک ایران و گرجستان خاطرنشان کرد: متاسفانه مردم هنوز در مورد سامانه مودیان و لزوم پیوستن تمامی کسب و کارها به این سامانه اطلاعات کافی ندارند. باید بتوانیم مردم را با مزیت های شفاف سازی درآمدهای تمامی کسب و کارها آشنا کنیم.

مقیمی گفت: بعد از اینکه روشنگری ها صورت گرفت و اطلاع رسانی های دقیق از طریق رسانه ها انجام شد، اگر واحد صنفی طلا و غیر از آن در مقابل اجرای قانون مقاومت کرد، باید با آن برخورد کنیم. جلوی سودجویی افراد باید گرفته شود.

وی ادامه داد: از نگاه مطلق به یک صنف باید پرهیز کنیم. در صنف طلافروشان نیز افرادی هستند که سالم کار می کنند و مالیات می پردازند. اما کسانی هم هستند که قصد سودجویی و طفره رفتن از مالیات دهی را دارند. باید در برخورد با مودیان به این موضوعات دقت داشته باشیم.