تولید داخل بیشتر از آنکه از تحریم‌ها و رقیبان خارجی ضربه بخورند؛ از موانع تعبیه شده بر سر راه و پیش‌روی تولید داخل ضربه بیشتری خوردند. برای بررسی تولید باید بین تولیدات داخل از حیث تولید درون سرزمینی با بومی‌سازی و تولید برای اولین بار یک محصول در داخل تفاوت ایجاد کرد زیرا مسائل تولید درون سرزمینی با بومی‌سازی که بسیار نیازمند فناوری است؛ کاملا متفاوت است.
بخشی از نیاز داخل کشور که فناورانه نیست و به نوعی بومی‌سازی محسوب نمی‌شود و فناوری تولید آن در داخل پیدا می‌شود و راه‌اندازی تولید است تا بومی‌سازی؛ در حال حاضر درگیر مسائلی نظیر مالیات، مجوز شروع کسب‌وکار، بیمه تامین اجتماعی و تسهیلات است و مشاهده می‌شود که این موانع پیش‌روی تولید در شرایط تحریمی و رکودی جامعه، خود مبدل به یک تحریم داخلی جدید شده‌اند.
در مسئله مالیات، باید به سمت کاهش مالیات تولید برویم که اقداماتی در دست انجام است ولی از یک طرف دیگر با تهدید مصرف از طریق اعمال مالیات بر مصرف نظیر افزایش مالیات بر ارزش افزوده، شاهد کاهش تقاضا در جامعه خواهیم بود که اثرات کاهش مالیات تولید را نیز از بین خواهد برد.
در مسئله بیمه، انحصار موجود در این حوزه و ناکارآمدی سرمایه‌گذاری‌ها باعث شده است که تولید و کارگر هزینه‌اش را بدهند و سن بازنشستگی نیز اخیرا افزایش پیدا کرد که به ضرر کارگران به عنوان عاملین اصلی و ستون فقرات تولید است.
در زمینه تسهیلات نیز با سیاست اخیر کنترل ترازنامه بخش اعظمی از تسهیلات بخش تولید اقتصاد حذف شده است که البته باز شدن مسیر بورس به روی شرکت‌های بزرگ صنعتی به جای اخذ تسهیلات بانکی مسیر مناسبی است که نیاز به بسترسازی دارد.
مجوزهای راه‌اندازی کسب‌وکار نیز وضعیتش مشخص است و مانعی اساسی پیش‌روی مردم در جهت تقویت تولید داخل است.
دید رهبری نسبت به تولید داخل همیشه حمایت از تولید داخل و تقویت آن بوده است و نامگذاری شعار سال در چند سال اخیر در حمایت از تولید، نظیر شعارهای سال، تولید؛ پشتیبانی‌ها، مانع‌زدایی‌ها - تولید دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین - جهش تولید - رشد تولید بیانگر این است که رهبری از مسئولین داخلی انتظار دارد که شرایط را برای تولید داخل مهیا کنند.
مسئله مالیات باید به سمتی برود که مالیات تولید حداقل و حتی معاف گردد و مالیات از فعالیت‌های مالی غیرمولد و بخش‌های سوداگرانه به انجام بپذیرد و در همین مسیر اگر سرمایه تولید در جایی به غیر از تولید خرج شد، مشمول مالیات شود. مجوز شروع کسب‌وکار که خود داستانی جدا در مانع‌تراشی پیش‌روی تولید داخل و مردم دارد؛ باید از حالت پیشینی به سمت پسینی شدن و نظارت پس از شروع کسب و کار برود و به جای سد راه تولید از همان ابتدا، اجازه شکل‌گیری تولید را بدهیم و سپس بر آن نظارت پسینی داشته باشیم.
در رابطه با بومی‌سازی فناورانه در حوزه تولید برای اولین بار یک تجهیز یا فرآیند؛ شرایط کاملا فرق می‌کند و محوریت اصلی این نوع از تولید داخل، بر عهده شرکت‌های توانمند حوزه اقتصاد دانش‌بنیان است؛ در همین زمینه نیز بعد از اجرای قانون جهش تولید دانش‌بنیان شاهد این هستیم که این مدل جدید بومی‌سازی فناورانه بعد جدیدی از حمایت‌ها را در پیش دارد و بالعکس تولیدات داخل حوزه درون سرزمینی، از حمایت‌های خوبی برخوردار هستند.
در زمینه شناسایی شرکت‌های دانش‌بنیان در ابتدای سال جاری آیین‌نامه ارزیابی شرکت‌های دانش‌بنیان بر اساس ماموریت جدید معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان متحول شد و شمار زیادی از شرکت‌ها امکان ورود به اکوسیستم اقتصاد دانش‌بنیان را خواهند داشت و همچنین نظام حمایتی از این شرکت‌ها نیز متنوع است و مدل حمایتی بسیار موفق‌تری به نسبت تولید است.
برای تحقق بومی‌سازی فناورانه در حوزه تولید برای اولین بار یک تجهیز یا فرآیند، علاوه بر سازوکار موفق شناسایی نیاز فناورانه دستگاه‌های اجرایی و اعطای مجوز ترک تشریفات مناقصات برای سازوکار تولید بار اول جهت بومی‌سازی، در جهت تحقیق و توسعه صنعتی و شکل‌گیری تکمیل زنجیره ارزش برای صنایع نیز از محل همکاری صنعت با دانش‌بنیان‌ها، مشوق هدفمند مالیاتی در جهت تحقیق و توسعه تعبیه شده است و حتی از معافیت مالیاتی حوزه عملکرد تا سقف مشخصی از درآمد سالیانه نیز برخوردار هستند.
مجموع این وضعیت نشان از این دارد که بومی‌سازی ذیل زیست‌بوم علم‌وفناوری، فضایی بسیار متفاوت از تولیدات داخلی درون سرزمینی دارد ولی باز هم در جهت مقابله با واردات کالاهای مشابه تولید داخل و همچنین افزایش حجم حمایت‌ها در جهت اعطا و تخصیص به موقع تسهیلات صندوق نوآوری و شکوفایی و همچنین حمایت‌های حوزه گمرکی باید مساعدت‌هایی صورت گیرد تا بتوانیم به یک زیست‌بوم موفق در حوزه علم و فناوری برسیم و در زمینه تولید داخلی ذیل مدل بومی‌سازی فناورانه در حوزه تولید برای اولین بار یک تجهیز یا فرآیند موفق باشیم.
نظامات تولیدات داخلی در دو حوزه تولید بار اول یا بومی‌سازی فناورانه و همچنین تولیدات درون سرزمینی است که این دو نوع از تولیدات داخلی، در دو نظام متفاوت اجرایی حرکت می‌کنند و بخش حوزه زیست‌بوم علم و فناوری کشور با قانون جهش تولید دانش‌بنیان، توانسته است مسائل حمایتی در زمینه بومی‌سازی فناورانه را به میزان خوبی حل کند و خلا حمایت قانونی ذیل تولیدات داخلی درون سرزمینی که از جنس بومی‌سازی فناورانه نیست بسیار احساس می‌شود؛ موضوعی که رهبری در سال‌های اخیر بر روی آن تاکید داشته است و هنوز هم اشاره دارند و باید یک قانون حمایتی در زمینه حل معضلات و موانع پیش‌روی تولیدات داخلی درون سرزمینی به تصویب برسد
نظر شما