به گزارش قدس آنلاین، با وجود شائبه‌هایی درباره اقتباس فیلم‌نامه این اثر از پرونده «قتل غزاله شکور به دست آرمان عبدالعالی» اما کاظم دانشی، نویسنده فیلم تأکید دارد فیلم‌نامه «بی‌بدن» ترکیبی از چند پرونده جنایی است و اینکه براساس یک پرونده جنایی نوشته شده، درست نیست. این حساسیت‌ها تا جایی ادامه پیدا کرده که پدر غزاله شکور گفته منتظریم وکیلمان فیلم را ببیند و اگر او تأیید کند فیلم «بی‌بدن» براساس پرونده غزاله و آرمان ساخته شده، حتماً شکایت خواهیم کرد. کارگردان فیلم معتقد است این اثر بدون موضع‌گیری در این مورد و درباره روابط اجتماعی آدم‌ها و همچنین اتفاقی جنایی در دل جامعه است. با «مرتضی علیزاده» درباره جزئیات بیشتر ساخت «بی‌بدن» گفت‌وگو کردیم که می‌خوانید.
چه شد که برای ساخت فیلم اولتان، فیلم‌نامه‌ای از کاظم دانشی را کارگردانی کردید؟
آقای دانشی دو سال پیش در جشنواره فیلم فجر با اثر «علفزار» حضور داشت. من و ایشان دوستی دیرینه‌ای در تولید فیلم‌های کوتاه داشتیم. اردیبهشت امسال، پژوهشی را در حوزه پرونده‌های جنایی آغاز کردیم و به طرح و ایده‌ای رسیدیم که قرار شد آقای دانشی، آن طرح را تبدیل به فیلم‌نامه کند و کارگردانی کار با من باشد. پس از گرفتن پروانه ساخت و مراحل پیش‌تولید، کار را ساختیم.
ساخت یک قصه جنایی در بستر اجتماعی چه فرصت‌ها و محدودیت‌هایی را پیش رویتان قرار داد؟
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های داستان‌های جنایی، التهاب و میزان تنش بالایی است که در داستان نهفته است، این سبب می‌شود مردم به آن موضوع حساس شوند، چون دنبال کردن این موضوعات برایشان جذاب و مهم است و یک امتیاز برای ژانر جنایی به شمار می‌رود. این فیلم با نمایش لایه‌های پنهان اتفاقات اجتماعی، کارکرد آگاهی‌بخشی هم دارد و پیامدهای اجتماعی یک رخداد را به مخاطبان نشان می‌دهد. از این رو قصه‌های جنایی در بستر اجتماعی، مورد اقبال مخاطبان قرار می‌گیرد چون با شرایط جامعه امروز، سنخیت دارد، در واقع نمودی از التهاب جامعه است و برای مخاطب، آشناتر.
شما چه پرونده‌هایی را برای ایده فیلمتان بررسی کردید، چون به دلیل شباهت‌ها، قصه فیلم را به پرونده «غزاله و آرمان» ارتباط می‌دهند، آیا به این پرونده هم نظر داشتید؟
فیلم‌نامه «بی‌بدن» قصه مستقلی دارد و به هیچ پرونده خاصی اشاره مستقیم و غیرمستقیم ندارد. پرونده‌های جنایی معمولاً فصل مشترک‌هایی دارند و این فصل مشترک‌ها، ذهن مخاطب را به پرونده‌های رسانه‌ای و جنجالی خاصی سوق می‌دهد، ضمن اینکه گاهی بخشی از داستان فیلم را با چند پرونده خاص انطباق می‌دهند. ممکن است فیلم با چندین پرونده جنایی وجه اشتراک پیدا کند، چون شیوه رسیدگی به جرم، روند قضایی و روندی که برای بررسی جرم و شیوه مجازات طی می‌شود و حتی شکل ارتکاب جرم در پرونده‌های مختلف، تشابهات زیادی به هم دارد. همان‌طور که در علم جامعه‌شناسی با بررسی رفتارشناسی و روان‌شناسی، افراد را به تیپ‌های مختلفی تقسیم‌بندی می‌کنند در حقوق قضایی هم بسیاری از پرونده‌های جنایی در دسته‌بندی‌های مختلف و شبیه به‌هم قرار می‌گیرند، یعنی رفتار مجرم‌ها و مواجهه قانون، پیش‌بینی‌پذیر و شبیه به هم است، به همین دلیل برخی از منتقدان و اهالی رسانه، قصه فیلم را با پرونده‌های خاصی نزدیک‌یابی می‌کنند. در «بی‌بدن» هم این اتفاق افتاده و عده‌ای، داستان فیلم را به پرونده خاصی که ضریب رسانه‌ای بیشتری پیدا کرده، نزدیک می‌کنند، ولی به این معنا نیست که ما فقط سراغ آن پرونده خاص رفتیم. وقتی در ژانر جنایی کار می‌کنید رسیدگی به یک پرونده جنایی براساس قانون کشور، روند مشخصی دارد و از سوی دیگر، رفتار مجرمان هم شباهت‌های زیادی به‌هم دارد برای همین نمی‌شود گفت ما از فلان پرونده خاص یا بهمان پرونده خاص استفاده کردیم، ولی همان‌طور که اشاره کردم چون ضریب رسانه‌ای فلان پرونده بیشتر بوده، عده‌ای به دنبال انطباق‌یابی عناصر فیلم با آن پرونده خاص هستند. تأکید می‌کنم فیلم‌نامه «بی‌بدن» قصه مستقلی برگرفته از پرونده‌های جنایی دارد و از هیچ پرونده خاص مفردی الهام نگرفته بلکه از چندین پرونده جنایی، داستان خودمان را ساختیم.
سال‌هاست در سینمای جهان، ساخت فیلم و سریال درباره پرونده‌های جنایی جنجالی و رسانه‌ای، باب شده ولی در کشور ما حتی شباهت یک اثر به پرونده‌ای خاص ممکن است ایجاد حساسیت کند، دلیلش چیست؟
این مسئله نیاز به بررسی پیشینه این ماجرا در کشورمان دارد، از شیوه دریافت مجوز گرفته تا احراز مالکیت معنوی و مادی و مباحث مرتبط با حریم شخصی. قسمتی از ماجرا هم دست فیلمسازان نیست و به دلیل موارد مجهول و مبهمی که این حوزه دارد معمولاً سراغ پرونده‌های واقعی نمی‌رویم، بنابراین نمی‌شود ریسک کرد و سراغ این پرونده‌ها رفت مگر اینکه نهادها و ارگان‌های دولتی، سفارش تولید یک اثر را براساس پرونده‌ای واقعی بدهند و قبلاً مسائل حقوقی، مادی و معنوی ماجرا را برطرف کرده باشند وگرنه فیلمسازان و تهیه‌کنندگان خصوصی سراغ پرونده‌های واقعی نمی‌روند.
از ترکیب عوامل کار راضی بودید؟
خوشبختانه گروه خوبی انتخاب شده بود و فیلم ترکیب بازیگران بسیار خوبی دارد که با تمام وجود کار کردند. گاهی نگران سلامتی بازیگران بودم تا نگران درآمدن نقش و می‌گفتم واقعاً نیازی نیست این‌قدر از خودتان خرج کنید، ولی انرژی زیادی برای کار گذاشتند. با اینکه گرفتن مجوزهای ساخت فیلم، زمان برد و کمی دیر وارد مرحله پیش‌تولید و تولید شدیم، زمان فشرده‌ای برای ساخت داشتیم تا بتوانیم فیلم را به جشنواره برسانیم و شکر خدا، طبق برنامه‌ریزی کار را رساندیم. همه بازیگران و عوامل پشت صحنه، فشار کاری زیادی را متحمل شدیم تا فیلم در زمان مقرر به جشنواره برسد.
در این سال‌ها، فیلم اولی‌ها نشان دادند می‌توانند سهم خوبی از گیشه را تصاحب کنند، کما اینکه «علفزار» ساخته کاظم دانشی از فیلم‌های اجتماعی پرفروش سال گذشته بود، با توجه به قصه «بی‌بدن» و ترکیب بازیگرانش، امیدی به پرفروش شدن آن در زمان اکران دارید؟
امیدوارم این فیلم بتواند در اکران آن‌قدری بفروشد که گلیم خودش را از آب بیرون بکشد، چون به جز ژانر کمدی که جزو ژانرهای پرفروش و درآمدزای سینمای ایران است، فیلم‌های اجتماعی در رکود به سر می‌برند و امسال فروش خوبی نداشتند. سال بعد کار سختی برای اکران داریم ولی امیدوارم با توجه به داستان فیلم، روایت جذاب، ترکیب بازیگران وعوامل فیلم، اتفاق خوبی در اکران برایمان بیفتد و به سهم قابل توجهی در گیشه برسیم.
نظر شما