ایشان در تبیین معنای عبارت مورد نظر گفت: «الحاح» یعنی روی آوردن و محبت به چیزی و تداوم آن و «شهوت» یعنی طلب کردن آنچه که ملائم با هواهای نفسانی انسان است؛ مانند شهوت فرزند، مال، مقام، خوردن و آشامیدن. اگر «شهوت» از میزان عقل و شرع خارج شود و به جانب افراط و تفریط گراید، می‌شود «الحاح شهوت» که مضرّ انسان است.

آیت‌الله هاشمی علیا ادامه داد: تمام افعالی که از خداوند متعال صادر می‌شود، از روی حکمت است. شهوت از نعمت‌های الهی و از اموری است که وجود آن در نظام آفرینش لازم است. تمام تمایلات انسان برای این است که او را به اهداف عالی آفرینش برساند و سبب کمال و حیات دائمی او شود. اگر انسان بتواند در مقام جهاد با نفس برآید و ریاضت‌ها بکشد و هوای نفسش را تسلیم و مغلوب و مقهور خود کند و هدفی جز حضرت حق و لقای الهی و کمالات انسانی نداشته باشد؛ یعنی هرچه خدا می‌خواهد بخواهد و هرچه خدا نمی‌خواهد نخواهد، به مقامات عالی می‌رسد و الهی و ربّانی و حرّ می‌شود. این انسان، اسیر نفس و هواهای نفسانی نیست؛ تمام امورش اصلاح شده و مرضیّ خداست و شر و فساد و گناه در او راه ندارد. تمام جنگ‌ها، نزاع‌ها، دشمنی‌ها، گناهان از جمله غیبت‌ها و تهمت‌ها، برمی‌گردد به هوای نفس؛ نزاع بر سر قدرت، منصب، اموال، همچنین در مسائل خانوادگی و...

این استاد اخلاق به آیه‌ 14 سوره آل عمران اشاره کرد و توضیح داد: در این آیه می‌خوانیم «زُیِّنَ لِلنَّاسِ حُبُّ الشَّهَوَاتِ مِنَ النِّسَاءِ وَالْبَنِینَ وَالْقَنَاطِیرِ الْمُقَنْطَرَةِ مِنَ الذَّهَبِ وَالْفِضَّةِ وَالْخَیْلِ الْمُسَوَّمَةِ وَالْأَنْعَامِ وَالْحَرْثِ ذَلِکَ مَتَاعُ الْحَیَاةِ الدُّنْیَا وَاللَّهُ عِنْدَهُ حُسْنُ الْمَآبِ؛ محبت و عشق به خواستنی‌ها (که عبارت است) از زنان و فرزندان و اموال فراوان از طلا و نقره و اسبان نشاندار و چهارپایان و کشت و زراعت، برای مردم آراسته شده است. این‌ها کالای زندگیِ زودگذر دنیاست و خداست که بازگشت نیکو نزد اوست.»

آیت الله هاشمی علیا در پایان با بیان اینکه این شهوات زینت داده شده است، جلوه‌های دل‌فریب را سبب امتحان آدمی در این دنیا دانسته و خاطرنشان کرد: تمام شهواتی که انسان را به سوی خود جلب می‌کند، بهره چند روزه دنیاست و دنیا نزد خداوند بسیار پست و بی ارزش است. مرجع عالی آدمی باید خدا باشد. ماه‌های رجب و شعبان و رمضان و شب‌های جمعه، تمام این زمان‌های خاص را خداوند برای این قرار داده است که انسان خود را بسازد و با کسب توفیق بندگی و اطاعت و فرمانبرداری، زاد و راحله‌اش را برای قیامت تحصیل کند.