اقلام راهبردی فرآیند تولید صنایع نفت و گاز نظیر کمپرسورها، پمپ‌ها، شیرهای کنترلی، راکتورها و کاتالیست‌ها از جمله تجهیزاتی بودند که به شدت هدف تحریم‌ها قرار گرفتند. تحریم کنندگان با جدیت بر اجرای این تحریم‌ها نظارت داشتند و اجازه‌ دسترسی کشورمان را به آن‌ها نمی دادند.

در واکنش به این تحریم‌ها باید سیاست فعالی را در پیش می گرفتیم. دولت سیزدهم به سیاست بومی سازی محصولات با استفاده از توان دانش بنیانی کشور روی آورد. تجربیات موفقی را در زمینه‌ اعتماد به توان داخلی و شرکت‌های دانش‌بنیان در بخش‌های مختلف صنعت نفت و گاز کسب کردیم.

به طور مثال، کاتالیست‌ها یکی از اقلام راهبردی صنایع پتروشیمی و پایین دست صنعت نفت و گاز کشور هستند که موجب تسریع در فرآیند شیمیایی درون راکتورها و موجب تولید بیشتر محصول خواهند شد. با توجه به اهمیت راهبردی این کاتالیست‌ها در بهره‌وری و افزایش بازدهی تولید، از همان ابتدا مورد تحریم قرار گرفت.

با سیاست تولید بار اول، به سمت بومی سازی کاتالیست‌ها رفتیم. این کاتالیست‌ها در صنایع داخلی مورداستفاده قرار گرفت. در ادامه، یک تن کاتالیست ایرانی با موفقیت در مجتمع‌های پتروشیمی روسیه مورد استفاده قرار گرفت. متعاقباً شرکتهای روسیه سفارش‌های جدیدی برای خرید کاتالیست از ایران ثبت کردند و صادرات کاتالیست ایرانی به این کشور اتفاق افتاد.

نظرات شهریار حیدری، نایب رئیس اول کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس را در ادامه می خوانید.

حیدری با اشاره به این موضوع که دانش بنیان‌ها خدمات ارزنده ای به کشور ارائه کردند و به ویژه در شرایط تحریمی بسیار کمک کننده بودند، تصریح کرد: شرکت‌های دانش بنیان مخصوصاً در صنعت نفت و گاز بسیار کارساز هستند. استفاده‌ حداکثری از توان نخبگانی و دانش بنیانی در دولت سیزدهم در دستور کار قرار گرفت و وزارت نفت نیز به استفاده از دستاوردهای دانش بنیانی پرداخت.

وی ادامه داد: استفاده‌ حداکثری از محصولات تولید بار اول و دانش بنیانی در صنعت نفت اثرات خوبی به لحاظ خنثی سازی تحریم‌ها و ارزآوری برای کشور داشت. بسیاری از تجهیزات و اقلام راهبردی بومی سازی شده اند و نیاز صنایع نفت و گاز کشور از طریق دانش بنیان‌ها مرتفع می شود. این رویکرد، مقدمه توسعه صادرات و بازارهای جدید برای کشور است. این اقدام کلیدی صورت گرفته زمینه توسعه اقتصادی کشور در شرایط تحریمی سخت را فراهم کرده است.

 نایب رئیس اول کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس خاطر نشان کرد: طی سال‌های اخیر تحریم‌های شدیدی علیه صنایع نفت و گاز کشور اعمال شد. هدف این بود که این صنایع که تأمین کننده‌ بخش قابل توجهی از بودجه‌ کشور هستند، با مشکل مواجه شوند و در نهایت اقتصاد ملی صدمه ببیند.

حیدری گفت: تحریم‌ها علیه کشورمان همه جانبه است و در زمینه ی‌های تکنولوژی و فنی و مهندسی تحریم‌ها با جدیت اعمال شد. این شرایط، ضرورت چاره اندیشی برای رفع نیازهای صنعتی کشور را مطرح کرد.

وی ادامه داد: باید راهکاری برای مقابله با تحریم‌ها پیدا می کردیم. دولت سیزدهم به استفاده از راهکار اتکا به خود و استفاده‌ حداکثری از توان دانش بنیانی و نخبگانی کشور روی آورد.

 نایب رئیس اول کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی خاطرنشان کرد: به یاری خداوند و با تلاش متخصصان داخلی توانستیم نتایج خوبی در زمینه‌های مختلف به دست بیاوریم. تا جائیکه موفق به کاهش 30 درصدی گاز فلر سوزانده شده شدیم.

وی ادامه داد: پیشرفت‌هایی همچون ساخت و بهره‌برداری از پتروشیمی الفین گچساران که عمده تجهیزات و فناوری آن ایرانی و بومی‌سازی شده است و بهره‌برداری از ایرانی‌ترین پالایشگاه گازی ایران یعنی پالایشگاه فاز ۱۴ پارس جنوبی با همکاری شرکت‌های متنوع و متعدد دانش‌بنیان بر اثر اجرای سیاست استفاده‌ حداکثری از توان دانش بنیانی و نخبگانی کشور میسر شد.

حیدری گفت: با سیاست گذاری‌های فعال توانستیم فروش نفت کشور را به میزان قبل از تحریم‌ها برسانیم. دستاوردهای دانش بنیانی در افزایش بهره وری در برداشت از میادین بسیار کمک کننده بودند. به طور مثال، کاهش میزان سوزاندن گاز فلر برایمان منافع اقتصادی بالایی دارد و به بهبود وضعیت اقتصادی کشور کمک می کند.