علی نصیریان یکی از بهترین بازیگران تاریخ سینمای ایران است که بهمن ماه ۱۴۰۲ وارد هشتاد و نهمین سال زندگی‌اش شد و آخرین بازمانده از پنج بزرگ سینمای ایران؛ عزت‌الله انتظامی، داوود رشیدی، جمشید مشایخی، محمد علی کشاورز و علی نصیریان است.

برگی از تاریخ شفاهی سینمای ایران

به گزارش قدس آنلاین، او در سه عرصه تئاتر، سینما و تلویزیون خوش درخشیده و آثار فاخر و ماندگاری خلق کرده‌است. درباره زندگی و مسیر هنری علی نصیریان آثار مکتوب زیادی در دست نیست. به تازگی کتابی با عنوان «علی نصیریان» منتشر شده که در آن نگار حسینی که یکی از علاقه‎‌مندان این هنرمند است به زندگی، آثار و مسیر هنری علی نصیریان پرداخته است. این کتاب که توسط نشر فرهنگ معاصر منتشر شده به چاپ دوم رسیده است و قرار است طی روزهای آینده در آیین  نکوداشت علی نصیریان رونمایی شود.

درباره کتاب «علی نصیریان» و چالش‌های نوشتن بیوگرافی‌نگاری با نگار حسینی به گفت و گو نشستیم که می‌خوانیم.

نگار حسینی، نویسنده اثر با اشاره به این موضوع که کتاب آقای نصیریان در کته‌گوری (دسته) کتاب‌های تاریخ شفاهی قرار می گیرد، گفت: من تلاش کردم در این کتاب زندگی ایشان را به همراه آثارشان مرور کنم و در کنار این موضوعات قصد داشتم مخاطب با خواندن زندگینامه استاد نصیریان مروری بر تاریخ هنر(بازیگری و سینما)، تئاتر و تلویزیون دهه ۱۳۲۰ داشته باشد. این کتاب صرفا زندگینامه نیست و نگاه پژوهشی نیز بر آن غالب شده است. من در ابتدا قصد داشتم راجع به ۵ بزرگ سینمای ایران کتاب بنویسم اما قرار بر این شد که دوستان دیگری زحمت نگارشش را بکشند. متاسفانه کتاب‌ها به چاپ نرسید و به دلیل اینکه به کاراکتر استاد نصیریان، سبک زندگی و دیدگاهی که در عرصه هنر داشتند، بسیار علاقه‌مند بودم، ایشان را به عنوان شخصیت اصلی کتابم انتخاب کردم.

خوشبخت بودم که درباره آقای نصیریان نوشتم

این نویسنده با بیان اینکه نوشتن این کتاب مانند تیغ دولبه بوده است، بیان کرد: ابتدا بگویم که خیلی خوشبخت بودم که با آقای نصیریان کار کردم زیرا ایشان علاوه بر اینکه در بازیگری و کارگردانی تبحر خاصی دارند، نویسنده توانایی هم هستند. آقای نصیریان با حافظه بسیار خوبی که داشتند کمک‌های زیادی در راستای نگارش کتاب کردند اما اعتراف می‌کنم نویسندگی این کتاب برای من مانند یک تیغ دو لبه بود؛ چون از یک سو توانایی ایشان در عرصه نوشتن کار من را مشکل می‌کرد اما از طرفی همین شمّ نویسندگی باعث می‌شد اهمیت کار کتاب را درک کنند. در این کتاب صرفا روایت‌هایی که از سوی استاد نصیریان گفته شده، مطرح نشده و کتاب بیشتر جنبه پژوهشی دارد؛ یعنی هر آنچه که ایشان می‌گفتند، در مورد آن تحقیق می‌کردم و از زاویه دید مختلف آن‌ها را می‌نوشتم.

پروسه ۱۲ ساله نگارش و انتشار

حسینی پروسه نگارش کتاب را ۳ الی ۴ سال عنوان کرد و توضیح داد: از سال ۱۳۹۰ اطلاعات پیرامون آقای نصیریان را گردآوری کردم و سپس سراغ استاد رفتم و از ایشان خواستم آن‌ها را بررسی و از زاویه دید خودش بازگو کند. ما هر چند ماه یک بار جلسات مفصلی را با استاد برگزار می‌کردیم. پروسه نگارش تا چاپ کتاب حدود ۱۲ سال طول کشید. در این جلسات من خاطرات، نگاه و نظرشان را در مورد موضوعات مختلف می‌پرسیدم و استاد نکاتی که به نظرشان می‌رسید به علاوه عکس و تصاویر آرشیوی را در اختیار من قرار می‌دادند.

حسینی بزرگترین چالش در نگارش کتاب استاد نصیریان را کمبود منابع دانست و بیان کرد: هر زمان به سمت تئاتری می‌رفتم که استاد نصیریان در دوران جوانی و نوجوانی خود بازی کردند، صرفا با نظر افراد مواجه می‌شدم و هیچ سندیت تاریخی برای انطباق حرف‌ها نسبت به آنچه رخ داده بود، وجود نداشت. زمانی که به خاطرات استاد در دهه ۶۰ که شروع کار ایشان در عرصه سینما بود، رسیدم باز هم این مشکلات را حتی در یافتن عکس‌ها داشتم. همچنین اطلاعاتی در مورد روند تولید، ساخت،چگونگی قرارداد و... از فیلم‌های مهم تاریخ سینمای ایران در دست نداریم. من فکر می‌کنم شخصیتی مثل استاد نصیریان با آن همه تلاش و سابقه باید خیلی بیشتر دیده شود و کتابشان نیز خوانده شود.

بدنه ضعیف نشر ایران

این نویسنده با بیان اینکه بیوگرافی‌نگاری در ایران باید جدی گرفته شود، گفت: بدنه نشر در ایران بسیار ضعیف است. چاپ اول این کتاب تمام شده و به چاپ دوم رسیده اما هرکدام از چاپ‌ها فقط ۵۰۰ نسخه بوده است در حالیکه این کتاب بسیار خوشخوان است.

حسینی افزود:  این موضوع برای من غم انگیز است که نمی‌توانیم بستری فراهم کنیم که آثار بیوگرافی‌نگاری، بیشتر دیده شود. تیراژ کتاب‌ها بسیار پایین است در حالی‌که در همه جای دنیا زندگینامه‌ها جذاب هستند زیرا ما می‌توانیم بفهمیم انسان‌ها چه مسیری را برای موفقیت خود طی کرده‌اند.

نگار حسینی با تاکید بر این موضوع که در زمینه تاریخ شفاهی بسیار ضعیف عمل کردیم و متاسفانه در طول این سال‌ها کتاب‌های اندکی از بزرگان هنر به چاپ رسیده است، عنوان کرد: در تمام کشورهای دنیا معمولا افراد اتفاقات مهم را ثبت و ضبط و آرشیو می‌کنند ولی متاسفانه این موضوع در کشور ما به سرانجامی نرسیده است. من بسیار به تاریخ شفاهی علاقه‌مند هستم زیرا تصور می‌کنم تاثیری که تاریخ شفاهی بر احوال ما و سواد عمومی می‌گذارد، بسیار زیاد است. زمانی که یک کار پژوهشی انجام می‌دهیم در واقع برای نسل‌های آینده سرمایه‌گذاری می‌کنیم. وی افزود: یکی از دلایلی که شاید باخواندن کتاب‌های ایرانی مخاطب به حال خوشی نمی‌رسد این است که این آثار مستند نیستند و اطلاعات زیادی به مخاطب نمی‌دهند. در حالی‌که نویسنده اگر به مستندنویسی وفادار باشد می‌تواند به نسل آینده برای شناخت گذشته کمک کند.

مسئولین قدر بزرگان را بدانند

نویسنده کتاب علی نصیریان ضمن اشاره به این موضوع که در حال حاضر استاد نصیریان آخرین بازمانده یک نسل طلایی است. اظهار کرد: من ویدیویی را از استاد نصیریان ساختم که ایشان در آن ویدیو می‌گویند:« من همه زندگیم را وقف عرصه هنر کردم و در دوران جوانی و نوجوانی کارهایی انجام می‌دادم که نسل جدید با پارامترهای امروزی می‌گوید خب شما دیوانه بوده‌اید! دلیلش هم این بود که من ساعت‌ها در پارک تمرین تئاتر می‌کردم و در زندگی‌ام هیچ کاری غیر از بازیگری انجام ندادم». ای کاش مسئولین به جای اینکه چند سال بعد بگویند حیف آقای نصیریان! در حال حاضر قدر حضورشان را با امکان دیده شدن ایشان بدانند. نکوداشتی که پنجشنبه برگزار می‌شود، صرفا رونمایی از کتاب نیست. بنده همه هنرمندان را دعوت کردم که در آستانه ۹۰ سالگی استاد نصیریان، ایستاده، ایشان را تشویق کنیم و بگوییم ما قدر سال‌ها حضور سالم و سلامت شما را در عرصه هنر می‌دانیم.

وی در خصوص انتشار نسخه صوتی کتاب گفت: ضمن وفاداری به نسخه کاغذی کتاب به دلیل استقبال مخاطبان خارج از کشور و عدم دسترسی‌شان به نسخه کاغذی برای نسخه صوتی این کتاب برنامه‌هایی دارم که امیدوارم تا سال آینده اتفاقات جذابی رخ می‌دهد.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.