به گزارش قدس آنلاین، کارشناسان و نمایندگان مجلس عموماً با این اقدام دولت موافقت دارند. اما به زعم آنان، باید افزایش درآمدها از محل مقابله با فرار مالیاتی، کشف مودیان جدید، ساماندهی معافیت های غیرضرور و تکیه بر بخش غیرشفاف اقتصاد باشد تا از بروز مشکلات بعدی جلوگیری شود.

بر اساس آنچه سخنگوی سازمان امور مالیاتی اعلام کرده است مالیات پرداختی حدود ۵۰ درصد مشاغل، صفر است و به طور میانگین مالیات اخذ شده از دفاتر اسناد رسمی حدود ۱۴.۵ میلیون تومان، رستوران‌ها ۹ میلیون تومان، طلا و جواهرفروشان ۹.۹ میلیون تومان، وکلا ۸ میلیون تومان، هنرمندان ۶ میلیون تومان، مشاوران املاک حدود ۱۰ میلیون تومان و لوازم خانگی ۵.۹ میلیون تومان است که گویای عدم فشار بر مودیان و اصناف خرد و حرکت به سمت مالیات ستانی عادلانه است.

به گفته سبحانیان ۸۰ تا ۹۰ درصد کل مالیات‌های وصولی کشور را شرکت‌ها و هلدینگ‌های بزرگ، بانک‌ها، پتروشیمی‌ها و فولادی‌ها پرداخت می‌کنند. به طوری که از کل مالیات وصولی امسال یعنی ۷۵۰ هزار میلیارد تومان حداکثر مالیاتی که اصناف و مشاغل خواهند داد ۴۰ هزار میلیارد تومان است.

نقطه ثقل اقدامات راهبردی سازمان امور مالیاتی در سالی که گذشت

سپهر مهرابی کارشناس اقتصاد توسعه در رابطه با اقدامات مهم دولت سیزدهم در زمینه تحول نظام مالیاتی در سال 1402 گفت: فرار مالیاتی سال‌هاست که در ایران موضوع مهمی بوده و سالانه میلیاردها تومان به دلیل ناتوانی افراد و بنگاه‌های اقتصادی در پرداخت مالیات‌های منصفانه از دست می‌رود. سازمان امور مالیاتی برای سال جاری به سمت مقابله جدی با فرار مالیاتی رفت و این سازمان در تلاش برای مقابله با این مشکل و افزایش درآمد برای دولت، در سال جاری اقدامات مهمی را انجام داده است. این اقدامات بر کاهش فرار مالیاتی، شناسایی مالیات دهندگان جدید، تضمین شفافیت مالی کامل با اجرای کامل سامانه مودیان و هوشمندسازی فرآیند جمع آوری مالیات متمرکز است.

وی در رابطه با کشف 18 هزار میلیارد تومان فرار مالیاتی در سال 1402 گفت: یکی از اولویت های کلیدی سازمان امور مالیاتی ایران در سال جاری، مقابله با فرار مالیاتی بوده است. از همین رو نیز تمرکز اصلی بر افزایش شفافیت، بستن راه های فرار مالیاتی بوده است که این اقدامات منجر به کشف هشدار 18 هزار میلیارد تومانی فرار مالیاتی شد. فرار مالیاتی نه تنها دولت را از درآمدهای بسیار مورد نیاز محروم می کند، بلکه به نابرابری اقتصادی کمک می کند و عادلانه بودن سیستم مالیاتی را تضعیف می کند. با شناسایی و مجازات افرادی که از پرداخت مالیات فرار می کنند، سازمان امور مالیاتی قصد دارد یک سیستم مالیاتی عادلانه ایجاد کند و اطمینان حاصل کند که همه افراد و مشاغل سهم منصفانه خود را دارند.

مهرابی در رابطه با آخرین آمار منتشر شده از طرف سازمان امور مالیاتی در جهش شناسایی مودیان جدید مالیاتی با تقاطع‌گیری اطلاعات گفت: در هفت ماهه اول سال، بیش از 2.7 میلیون مودیان جدید از طریق بررسی متقاطع داده ها و بانک های اطلاعاتی شناسایی شدند.

حرکت به سمت کاهش ممیزمحوری و هوشمندسازی فرآیند وصول مالیات

وی ادامه داد: برای کارآمدتر و موثرتر کردن فرآیند وصول مالیات، سازمان امور مالیاتی بر کاهش حسابرسی مرکزی و اجرای روش‌های جمع‌آوری مالیات هوشمندانه‌تر تمرکز کرده است. با ساده‌سازی فرآیند و به حداقل رساندن دخالت حسابرسان و ممیزان مالیاتی، دولت قصد دارد سیستمی ایجاد کند که شفاف‌تر، منصفانه‌تر و کارآمدتر باشد.

وی گفت: اجرای روش های هوشمند جمع آوری مالیات مبتنی بر اجرای کامل سامانه مودیان نه تنها بار اداری و کادری سازمان امور مالیاتی را کاهش می دهد، بلکه به افزایش انطباق مودیان مالیاتی نیز کمک می کند. با استفاده از فناوری و تجزیه و تحلیل داده ها، دولت می تواند فرارهای مالیاتی بالقوه را راحت تر شناسایی کند و آنها را برای بررسی هدف قرار دهد. این رویکرد نه تنها به افزایش درآمد برای دولت کمک می کند، بلکه زمینه بازی برابر تری را برای همه مالیات دهندگان ایجاد می کند.

اجرای سامانه مودیان و عقب نشینی نکردن در برابر مشاغل دانه درشت

وی گفت: یکی دیگر از اقدامات کلیدی سازمان امور مالیاتی در سال جاری، اجرای کامل سامانه مودیان است. این سامانه کلیه اشخاص حقوقی را ملزم به ثبت نام به عنوان مؤدیان مالیاتی و ارسال صورتحساب الکترونیکی با استفاده از کارتخوان اندرویدی می نماید. از زمان اجرای آن در فوریه 1402، این سیستم شاهد افزایش 4200 درصدی در تعداد اشخاص حقوقی که داده‌ها را وارد می‌کنند، بوده است که موفقیت این طرح را برجسته می‌کند. سامانه مودیان نه تنها شفافیت در جریان کالاها و تراکنش های مالی را ترویج می کند، بلکه فرآیند جمع آوری مالیات را هم برای مودیان و هم برای دولت ساده می کند. این سیستم با نیاز به صورت‌حساب الکترونیکی و ارسال بی‌درنگ داده‌ها، احتمال فرار مالیاتی را کاهش می‌دهد و تضمین می‌کند که تمام تراکنش‌ها به‌طور دقیق ثبت می‌شوند. سازمان امور مالیاتی علاوه بر اجرای سامانه مودیان، موضع سختی را نیز در قبال کسب و کارهای بزرگ و دانه درشت که از پرداخت مالیات فرار کرده اند؛ اتخاذ کرده است.

وی گفت: اقدامات مهم سازمان امور مالیاتی در کشور در سال 1402 در زمینه کاهش فرار مالیاتی، شناسایی مودیان مالیاتی جدید، شفافیت کامل مالی با اجرای کامل سامانه مودیان مالیاتی و هوشمند شدن فرآیند اخذ مالیات بوده است و در این زمینه نیز با توجه به آمار و ارقام بسیار خوب و موفق عمل کرده است. با هوشمندسازی و تکمیل قوانین کمک‌کننده در حوزه مالیاتی نظیر لایحه اخیر ارسالی به مجلس در زمینه اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم، سازمان امور مالیاتی می‌تواند بر موفقیت‌های کنونی خود تکیه کند و یک سیستم مالیاتی منصفانه، شفاف و مؤثر برای همه ذینفعان ایجاد کند.

اصلاح سازوکار مالیاتی با محوریت شفافیت و اجرای کامل نظام مالیاتی

امیرحسین اقبالی کارشناس اقتصادی در رابطه با محوریت اجرای کامل سامانه مودیان گفت: تلاش برای یک سیستم مالیاتی هوشمند و عدالت محور یک پیگیری مداوم برای دولت ها در سراسر جهان بوده است. دولت سیزدهم به سمت اصلاح سازوکار مالیاتی با محوریت شفافیت و اجرای کامل نظام مالیاتی حرکت کرده است. دولت با به اجرای کامل سامانه مودیان و اجرای مؤثر مقررات مالیاتی، هدف خود را پر کردن شکاف مالیاتی، مبارزه با فرار مالیاتی و تضمین یک سیستم مالیاتی منصفانه و عادلانه داشت.

وی با اشاره به استقبال از شفافیت به عنوان بنیادی برای یک سیستم مالیاتی عادلانه گفت: شفافیت به عنوان سنگ بنای یک سیستم مالیاتی مدرن عمل می کند. معرفی دستگاه های نقطه فروش (POS) و پیاده سازی سامانه مودیان، گام های محوری دولت سیزدهم برای افزایش شفافیت در جریان کالا و خدمات بود. این ابتکارات نه تنها با هدف کاهش شکاف مالیاتی بلکه برای جلوگیری از فرار مالیاتی به طور موثری انجام شد. گسترش پایه مالیات دهندگان از 2.5 میلیون به بیش از 9 میلیون مالیات دهنده در یک دوره کوتاه، تأثیر اقدامات شفافیت را نشان می دهد. همچنین تلاش های مستمر برای ایجاد شفافیت مالی در اقتصاد ایران منجر به شناسایی بیش از 2.7 میلیون مودیان جدید در تنها 7 ماه شده است. چنین طرح‌هایی نه تنها پایه مالیاتی را گسترش می‌دهد، بلکه تضمین می‌کند که همه افراد و مشاغل سهم عادلانه خود را در توسعه کشور سهیم می‌کنند.

تقویت تقاطع‌گیری داده‌های توانست فرار مالیاتی در مشاغل خاص

اقبالی با اشاره به مبارزه با فرار مالیاتی و تمرکز بر مشاغل خاص اظهار کرد: یکی از راهبردهای کلیدی دولت سیزدهم، هدف قرار دادن بخش‌های خاص با پتانسیل درآمد بالا برای کشف و جلوگیری از فرار مالیاتی بود. دولت با تقویت تقاطع‌گیری داده‌های توانست فرار مالیاتی در مشاغل خاص نظیر آرایشگاه‌های زنانه، پزشکان، آهن‌فروشان و سایر مشاغل خاص پردرآمد، را شناسایی کند و به این ترتیب بتواند به مبارزه با فرار مالیاتی مشاغل خاص بپردازد. شناسایی فرار مالیاتی در مشاغل خاص نه تنها به عنوان یک عامل بازدارنده برای عدم انطباق عمل می کند، بلکه زمینه بازی برابر را برای همه مشاغل تضمین می کند. با پاسخگویی به کسانی که به دنبال فرار مالیاتی هستند، دولت این پیام روشن را ارسال می کند که فرار مالیاتی تحمل نخواهد شد و از این طریق انصاف و عدالت را در سیستم مالیاتی ترویج می کند.

این کارشناس اقتصادی در مورد چشم انداز مالیاتی در 1403 در جهت اصلاحات ساختاری بودجه و تمرکز بر مبارزه بیشتر فرار مالیاتی گفت: با نگاهی به آینده، تمرکز دولت بر مبارزه با فرار مالیاتی در بخش های کلیدی و اصلاح نظام مالیاتی در سال 1403 نشان دهنده تعهد به اصلاحات ساختاری و پاسخگویی مالی است.

اقبالی گفت: دولت با هدف قرار دادن بخش‌هایی با مالیات سرانه پایین نسبت به درآمدشان، رسیدگی به فعالیت‌های اقتصادی زیرزمینی و بازنگری در مکانیسم‌های معافیت، قصد دارد اقتصاد را به سمت مسیری پایدار و بدون وابستگی شدید به درآمدهای نفتی هدایت کند. تغییر به سمت اصلاحات ساختاری در بودجه نشان‌دهنده یک رویکرد استراتژیک برای تضمین پایداری مالی و برابری در مالیات است. دولت با ساده‌سازی سیاست‌های مالیاتی، افزایش تدابیر انطباق، و از بین بردن خلأها، به دنبال ایجاد یک سیستم مالیاتی است که نه تنها کارآمد و مؤثر باشد، بلکه منصفانه و عادلانه برای همه ذینفعان باشد.

وی افزود: تحقق نظام مالیاتی هوشمند و عدالت محور در گرو شفافیت، پاسخگویی و اجرای کامل مقررات مالیاتی است. دولت سیزدهم در ایران با اتخاذ تدابیر شفاف‌سازی، هدف‌گذاری فرار مالیاتی در بخش‌های خاص، و پیگیری اصلاحات ساختاری در نظام مالیاتی، پایه‌های یک چارچوب مالی عادلانه‌تر و پایدارتر را پی ریزی می‌کند. هدف دولت از طریق این تلاش های هماهنگ، تقویت رشد اقتصادی، تضمین عدالت اجتماعی و ساختن آینده ای مرفه برای همه شهروندان است.