اخیرا کلیپی در فضای مجازی با موضوع «به سخره گرفتن جای مُهر بر پیشانی» منتشر شده که حجت الاسلام روح‌الله حبیبیان از اساتید حوزه علمیه قم در پاسخ به محتوای این کلیپ نوشت:

بسم الله الرحمن الرحیم

اخیرا کلیپی از یکی از روحانیون که بیشتر در فضای ورزشی و رسانه های زرد فعالیت دارد و متاسفانه ابزار مستندسازی برخی برنامه‌سازان نیز قرار گرفته است، منتشر شده که وجود جای مهر بر پیشانی برخی مؤمنان را به سخره گرفته و آن را اثر داغ کردن با اتو یا مانند آن معرفی می کند و متاسفانه در ارائه تصویر افرادی که چنین وضعیتی در چهره دارند، تصاویر برخی مسئولان و روحانیون و حتی شهدا را ضمیمه کرده است.

ضمن ابراز تأسف نسبت به این رویکرد نابخردانه و از روی کم توجهی این روحانی ناآگاه، لازم است در این خصوص نکاتی جهت تنویر افکار عمومی ارائه گردد:

۱. اثرگذاشتن مهر بر روی پیشانی در برخی از افراد به جهت حساسیت بیشتر پوست آنها نسبت به خاک بوده که موجب ماندگاری جای مهر روی پیشانی است و در هر حال، حاکی از توجه و تقید فرد نسبت به نماز و سجده به عنوان یکی از زیباترین حالات انسان در برابر خداوند متعال می باشد که جای تقدیر و تحسین دارد نه نکوهش.

۲. دلیل اصلی این حالت در چهره، سجده های طولانی است که هرچند امری مستحب محسوب می شود اما یکی از با فضیلت ترین عبادات انسان مؤمن بحساب می آید؛ چنانکه در روایات متعدد بر «طول السجود» سفارش شده است (الخصال ۶۱۶/۱۰) و اگر کسی مقید به این امر باشد به یکی از مهمترین مراتب بندگی خدای متعال عمل نموده است.

۳. یکی از ویژگی های بارز که در مورد چهره‌ برخی امامان معصوم مانند امیرالمؤمنین علی علیه السلام و امام سجاد و حتی برخی امام زادگان مانند حضرت اباالفضل علیه السلام نقل شده، بجا ماندن اثر سجده روی پیشانی آن بزرگواران بود که این حالت در منابع روایی و تاریخی نقل شده است.

مثلا در تاریخ آمده است وقتی سر مبارک حضرت اباالفضل العباس وارد کوفه شد، یکی از ویژگی هایی که از چهره او به چشم می آمد اثر سجده در روی پیشانی مبارک آن حضرت بود (الذریعه/ ۱۲۲) در حالی که ایشان در وقت شهادت، جوانی سی و چند ساله بودند.

۴. اثر سجده در چهره انسان مؤمن یکی از مهمترین نشانه های یاران و همراهان رسول خدا (ص) در قرآن معرفی شده و این امر مورد ستایش خدای متعال قرار گرفته است.

خداوند در آیه ۲۹ سوره فتح می فرماید:

«مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ وَالَّذِینَ مَعَهُ أَشِدَّاءُ عَلَی الْکُفَّارِ رُحَمَاءُ بَیْنَهُمْ تَرَاهُمْ رُکَّعًا سُجَّدًا یَبْتَغُونَ فَضْلًا مِنَ اللَّهِ وَرِضْوَانًا سِیمَاهُمْ فِی وُجُوهِهِمْ مِنْ أَثَرِ السُّجُودِ؛ محمّد (ص) فرستاده خداست؛ و کسانی که با او هستند در برابر کفّار سرسخت و شدید، و در میان خود مهربانند؛ پیوسته آنها را در حال رکوع و سجود می‌بینی در حالی که همواره فضل خدا و رضای او را می‌طلبند؛ نشانه آنها در صورتشان از اثر سجده نمایان است».

۵. در برخی روایات، عدم وجود اثر سجده در پیشانی مورد مذمت قرار گرفته یعنی انسان مؤمن باید در کثرت عبادت خدای متعال به گونه ای باشد که اثری هرچند اندک از این عبودیت و خاکساری در درگاه الهی در چهره او دیده شود و با کسانی که بویی از بندگی الهی و خاکستری به درگاه خدای متعال نبرده اند، تفاوتی داشته باشد.

امام علی علیه السلام در روایتی می فرماید «إنّی لأکرَهُ للرَّجُلِ أن تُری جَبهَتُهُ جَلحاءَ لَیسَ فیها شیءٌ مِن أثَرِ السُّجودِ / من برای مرد نمی‏‌پسندم که پیشانیش صاف دیده شود و اثری از سجود در آن نباشد».( منتخب میزان الحکمة: ۲۶۶)

۶. تنها نکته ای که باقی می ماند آن این است که گفته شود اثرگذاری جای مهر در چهره برخی افراد احتمالا نه بخاطر کثرت نماز یا سجده بلکه بخاطر رفتارهای غیر عبادی برخی انسان های ریاکار جهت متدین به نظر آمدن و ... است که در این صورت باید به کسانی که این احتمالات را مطرح می نمایند روایت مشهور امام علی علیه السلام را یادآور شویم که فرموند: «هیچ وقاحت و بی شرمی همانند تهمت زدن به دیگران نیست». (لا قحَةَ کَالبُهتِ.غرر الحکم، حدیث ۴۴۳۸)

با توجه به آنچه ذکر شد بسیار جای تعجب دارد که چنین نمادی در چهره انسان مؤمن از جانب یک فرد ملبس به لباس روحانیت، مورد تمسخر و استهزاء قرار گرفته و مضحکه کسانی گردد که احیانا ارتباطی با نماز و عبودیت و بندگی خدای متعال ندارند؟

امیدواریم این خطای بزرگ هرچه سریعتر از جانب همین فرد مورد جبران و تصحیح قرار گیرد.