تحولات لبنان و فلسطین

انتشار برخی خبرها درباره جزئیات توافق امنیتی و نظامی میان آمریکا و عربستان درحالی است که بررسی محورهای مطرح شده در توافق بیانگر طرح‌ریزی نظم جدید منطقه‌ای توسط این دولت‌ها برای دوران پساجنگ است.

اتحاد مثلث علیه منافع ایران / بررسی تأثیرات توافق امنیتی میان آمریکا و عربستان بر روابط سعودی‌ها با ایران

به گزارش قدس آنلاین، ایجاد اتحاد سه‌ضلعی میان آمریکا، عربستان و اسرائیل، از یک‌سو واکنشی دسته جمعی در برابر ایران به دنبال نمایش قدرت نظامی آن و از سوی دیگر منزوی ساختن کشورمان در مسیر حمایت از فلسطین و پیشبرد راهبرد عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی است.

از سوی دیگر هر یک از اضلاع این اتحاد درصددند اهداف و منافع فردی خود را از طریق توافق امنیتی و دفاعی پیش ببرند. در همین راستا، رسانه المانیتور در تحلیلی در این باره می‌نویسد: «اجزای لازم برای یک پیمان دفاعی تاریخی ایالات متحده با عربستان سعودی تقریباً فراهم شده است؛ توافقی که به عادی‌سازی روابط ریاض با دولت یهود کمک می‌کند و بنابراین، امکان جریان متقابل سرمایه و همکاری نظامی را فراهم می‌کند که می‌تواند ایران را بیشتر منزوی کند». اما سؤال اساسی درباره تأثیرات و نتایج توافق مذکور بر روابط ایران و عربستان سعودی است. 

در همین زمینه، محمدپارسا نجفی کارشناس مسائل عربستان در گفت‌وگو با قدس تصریح کرد: سعودی‌ها از زمان تأسیس حکومت تا دوران حاضر به عنوان متحد راهبردی غرب و آمریکا محسوب می‌شوند. همچنین عربستان از زمان شکل گرفتن رژیم صهیونیستی نیز همراستا با تل‌آویو حرکت کرده، گرچه این را رسماً اعلام نکرده، اما روابط سعودی‌ها با رژیم صهیونیستی غیر قابل انکار است. حتی درباره مصداق بارز پیمان مخفیانه میان عربستان با اسرائیل، انگلیس و آمریکا می‌توان گفت هر زمان حمله یا تهدیدی متوجه رژیم صهیونیستی است، عربستان نقش مدافع اسرائیل را بازی می‌کند. در چنین شرایطی، ایجاد پیمان نظامی و امنیتی عربستان با آمریکا و رژیم صهیونیستی امر جدیدی نیست، بلکه آنچه در گذشته مخفیانه بوده اکنون آشکار می‌شود. گرچه چین تلاش‌های فراوانی برای بهبود روابط ایران و عربستان انجام داد تا تنش‌های موجود در منطقه خلیج فارس به بازار انرژی سرایت نکند و روند صدور نفت و گاز مختل نشود، اما شرایط و تحولات نشان می‌دهند چینی‌ها نمی‌توانند مانع بروز تنش‌ها در منطقه شوند. دشمنی عربستان با ایران و تشیع امری ذاتی است؛ بنابراین ادعای بهبود روابط ایران و عربستان کاملاً سطحی، زود گذر و غیر قابل اعتماد است. 

احساس ضعف سعودی‌ها پس از عملیات وعده‌صادق
این کارشناس خاورمیانه بیان کرد: عربستان هیچ تلاشی برای بازگشایی سفارتخانه‌ها و بهبود روابط خود با ایران ندارد و حتی از نظر راهبردی نیز کاملاً بر ضد ایران عمل می‌کند. سعودی‌ها در مسائل منطقه‌ای همواره علیه ایران موضع‌گیری کرده‌اند، چنان‌که عربستان و حکومت‌های وابسته به غرب پس از عملیات وعده صادق دریافتند نمی‌توانند به تنهایی در برابر ایران فعالیت کنند و یا مدافع اسرائیل باشند. درنتیجه سعودی‌ها تلاش می‌کنند با ایجاد پیمان‌های نظامی و راه‌اندازی تبلیغات به‌نحوی قدرت خود را اثبات کنند؛ زیرا از نظر عملیاتی، راهبردی و نظامی ثابت شده اسرائیل توانایی پاسخ و واکنش به ایران را ندارد. از سوی دیگر نیز آمریکا با دولت‌هایی همانند اسرائیل، عربستان، امارات و... که توسط انگلیس ایجاد شده‌اند، اتحاد راهبردی دیرینه دارد، اما اکنون آن را به صورت آشکار و در قالب پیمان امنیتی بیان می‌کند. بخش عمده خرید نظامی عربستان از آمریکا و پس از آن اروپای غربی است. عربستان در جنگ هشت‌ساله با یمن از این کشور شکست خورد و از سوی دیگر قدرت آمریکا هم دچار افت قابل توجهی شده است. 

نجفی گفت: این درحالی است که طی دو سال اخیر برخی تحلیلگران در تحلیلی نادرست بیان کردند آشتی میان ایران و عربستان مانع برقراری و عادی‌سازی روابط سعودی‌ها با رژیم اسرائیل می‌شود که آن هم برداشتی ساده‌انگارانه بود. در حال حاضر عربستان به سمت گسترش روابط و یا به عبارتی آشکارسازی روابط مخفیانه‌اش با اسرائیل پیش می‌رود، چنان‌که سفر مقامات رژیم صهیونیستی به ریاض و دیدار با سعودی‌ها دلیلی بر اثبات این مدعاست. عربستان از همان سال ۱۹۴۸ روابط دوستانه با رژیم صهیونیستی داشته اما آن را پنهان کرده است. این درحالی است که پس از عملیات وعده صادق احساس ضعف می‌کند و به همین دلیل به توافقات علنی با آمریکا و اسرائیل روی می‌آورد. بنابراین این توافق در صحنه ژئوپلتیکی منطقه تأثیر واقعی و فیزیکی نخواهد داشت. از سوی دیگر، آمریکا به خوبی می‌داند توانایی درگیری با ایران را ندارد و هرگونه افزایش تنش در منطقه خلیج فارس به اقتصاد آن آسیب وارد می‌کند و به جایی نخواهند رسید. اما به هر صورت عربستان به عنوان رقیب سنتی ایران نمی‌تواند افزایش قدرت آن را تماشا کند و طبیعتاً با انجام چنین اتحادهایی درصدد ضربه زدن به جریان مقاومت است.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.