به گزارش قدس خراسان، آلزایمر، دمانس (زوال عقل) و دلیریوم سه بیماری‌ای هستند که سیستم عصبی و مغزی را تحت تأثیر خود قرار می‌دهند و کاهش سطح هوشیاری و آگاهی و اختلال در حافظه را به همراه دارند. از این رو بسیاری از افراد، این بیماری‌ها را با هم اشتباه می‌گیرند یا هنگام بروز هر کدام از آن‌ها فکر می‌کنند فرد بیمار به آلزایمر مبتلا شده در صورتی که علائم و روش درمان هر کدام با بقیه تفاوت دارد.
در میان سه بیماری آلزایمر، دلیریوم و دمانس، بیشترین شباهت میان دمانس و آلزایمر است. به همین دلیل اغلب وقتی فردی دچار دمانس می‌شود، اطرافیان آن را با بیماری آلزایمر اشتباه می‌گیرند. محققان می‌گویند آلزایمر علت بروز بیش از ۶۰ درصد از بیماری دمانس است؛ اما بسیار کم پیش می‌آید که فرد مبتلا به دمانس به آلزایمر نیز مبتلا شود.
در واقع دمانس بیماری نیست؛ بلکه روند کلی کاهش توانایی‌های مغز و حافظه بوده و معمولاً در افراد مسن دیده می‌شود. این مشکل ممکن است از ناتوانی ذهن در حفظ کردن یک شماره یا آموختن حرفه جدید شروع شود؛ اما بیماری آلزایمر یک بیماری پیش‌رونده است و معمولاً درمانی برایش وجود ندارد.
با این پیش‌زمینه و با هشداری قوی باید گفت شیوع بیماری دمانس که در سنین پایین‌تر از سن معمولش اتفاق می‌افتد و بالا رفتن آمار افراد گرفتار این بیماری سیستم مغز و اعصاب، نمی‌تواند خبر خوبی باشد. طبق اظهارات کارشناسان، دمانس خیلی خزنده و آرام جمعیت بیشتری از مردم را گرفتار خود می‌کند به طوری که در حال حاضر حدود ۱۵ میلیون نفر در دنیا به آن مبتلا هستند و تا ۱۰ سال آینده این رقم به دو برابر افزایش پیدا خواهد کرد.
با وجود این اما علاوه بر ناشناخته بودن این بیماری نزد مردم و اشتباه گرفتن آن با آلزایمر در کشور و به خصوص در خراسان رضوی، شرایط برای درمان فراهم نیست و باید گفت پزشک و مرکز پزشکی که به صورت تخصصی به درمان بیماران مبتلا به دمانس بپردازند، در استان وجود ندارد!
نبود دارو و دکتر متخصص؛ مشکل اصلی بیماران مبتلا به دمانس
یکی از شهروندان به عنوان مطلع از شرایط فرد مبتلا به دمانس که پدرش درگیر این بیماری است، با اشاره به اینکه ابتلا به آن دقیقاً پس از شیوع کرونا اتفاق افتاده، می‌گوید: در کنار اینکه پدرم آلزایمر دارد، به دمانس هم مبتلا شده و متأسفانه آنچه ما را به عنوان اطرافیان بیمار اذیت می‌کند، نبود پزشک متخصص در این زمینه و محدودیت دارویی است. تا جایی که ما برای درمان پیگیری کردیم، تنها چند قرص وجود دارد و ایجاد تعادل در مصرف این داروها، بخش مهمی در کنترل و درمان محسوب می‌شود؛ اما پزشک متخصصی که بتواند این تعادل دارویی را با توجه به نیاز بیمار ایجاد کند، به ندرت پیدا می‌شود. برای من که می‌شنوم مشهد پایگاه گردشگری سلامت است؛ اما هنوز در این شهر پزشک متخصصی به منظور درمان دمانس به صورت شاخص نداریم، به شدت سؤال‌برانگیز بوده در حالی که شرایط برای درمان در تهران خیلی بهتر فراهم است.
وی ادامه می‌دهد: به دلیل اضطرابی که پدرم تجربه می‌کند، به صورت مداوم باید در کلام و رفتار نشان بدهیم او را دوست داریم. آدمی که تا دیروز صاحب کسب و کار بوده و حیطه ارتباطات گسترده داشته، حالا مثل یک کودک دو ساله است که گاهی بی‌قراری و کارهای خطرناک انجام می‌دهد و زمان می‌برد تا آرام شود و جز مدارا نمی‌توان کاری کرد. هرگونه مقابله در برابر لجبازی‌ها یا رفتارهای دیگرش، نتیجه عکس دارد و در ادامه، کنترل او را سخت می‌کند.
این شهروند بیان می‌کند: از غروب آفتاب به بعد بی‌قراری دارد و گاهی تا صبح بیدار می‌ماند و چون ممکن است به خودش آسیب بزند، ما هم خواب نداریم. گاهی زمان و شرایط را اصلاً درک نمی‌کند و ممکن است حرفی بزند یا کاری انجام دهد که به هیچ وجه مناسب جمع نیست. همین امر سبب شده با اینکه می‌دانیم صحبت کردن و در جمع بودن برایش مفید است، ارتباطات خانوادگی خود را محدود کنیم؛ چون دیگران متوجه عمق بیماری نیستند و ممکن است حرف زشت یا زننده‌ای بزند که قابل هضم برای طرف مقابل نباشد و در مجموع رفتاری انجام دهد که شاید نتوان به راحتی در مورد آن صحبت کرد.
تأیید ضمنی افزایش شیوع دمانس
مدیر یک مرکز توان‌بخشی سالمندان در مشهد که خود نیز دکتری روان‌شناسی دارد، در خصوص اینکه گفته می‌شود شیوع دمانس در سال‌های اخیر بیشتر شده و حتی سن ابتلا به آن کاهش پیدا کرده، می‌گوید: با وجود اینکه هنوز هیچ سند و مدرک تأیید شده‌ای در زمینه رشد شیوع بیماری دمانس وجود ندارد و هر آنچه گفته شده یا در مقالات علمی منتشر می‌شود، بیشتر بر اساس تجربیات است تا آمار و ارقام ثبت شده؛ اما طبق همین گفته و مشاهدات میدانی تا حدودی می‌شود بالا رفتن شیوع دمانس و پایین آمدن سن ابتلا را تأیید کرد.
مرجان میرزایی ادامه می‌دهد: البته خیلی‌ها این افزایش آمار را پس از انتشار ویروس کرونا و در نتیجه جهش‌های احتمالی آن می‌دانند که شیوع دمانس را بالا برده و سن ابتلا را کاهشی‌تر کرده است.
وی در پاسخ به این پرسش که چطور می‌شود کرونا را دخیل در این موضوع دانست، بیان می‌کند: این موضوع چون مرتبط با سیستم مغز و اعصاب و بیماری‌های آن است و امکان نمونه‌برداری و آزمایش‌های دقیق تا زمان فوت فرد مبتلا وجود ندارد، باید آزمایش‌ها روی فوتی‌هایی که مبتلا به دمانس بودند، انجام شود تا به صورت دقیق، دخیل بودن ویروس کرونا در افزایش شیوع این بیماری را تأیید یا رد کرد.
مدیر مرکز توان‌بخشی سالمندان در مشهد که خودش نیز پذیرای بیماران مبتلا به دمانس است، اضافه می‌کند: در مجموع آنچه می‌شود از گفته‌های محققان و اساتید فعال در این عرصه برداشت کرد، این است که سن ابتلا به دمانس پایین‌تر آمده و شیوع آن بالا رفته است.
میرزایی همچنین درخصوص شناخت نداشتن برخی افراد از بیماری دمانس و علائمش که فکر می‌کنند آلزایمر است، می‌گوید: بله این برداشت اشتباه معمولاً وجود دارد و دمانس جدا از آلزایمر است و متخصصان با توجه به علائمی که بیمار دارد، تشخیص می‌دهند آن فرد به دمانس مبتلا شده یا دچار آلزایمر است ضمن اینکه داروها و درمان هر کدام از این بیماری‌ها نیز با هم تفاوت دارد.
خبرنگار: هاشم رسائی‌فر
نظر شما