سکانس اول، روز، خارجی، خیابان: جمعه ۲۰ اکتبر ۲۰۲۳ بود که کودکان غزه اسامی خود را روی دست‌هایشان نوشتند تا در صورت کشته شدن در بمباران وحشیانه رژیم صهیونیستی در جنگ با حماس، امدادگران بتوانند آن‌ها را شناسایی کنند.
سکانس دوم، روز، داخلی، بیمارستان: دوشنبه ۱۶ اکتبر ۲۰۲۳ حلقه شادی کودکان فلسطینی در بیمارستان الاهلی المعمدانی غزه را مشاهده می‌کنیم و ۲۴ ساعت پس از این دو ویدئو، بیمارستان توسط رژیم صهیونیستی در جنگ ۷ اکتبر با حماس بمباران شد و حدود ۵۰۰ زن و کودک کشته شدند. این دو اتفاق از دردناک‌ترین و تراژدیک‌ترین حملات رژیم صهیونیستی در جنگ با حماس بوده که موجب تولیدات هنری خاصی شد. انیمیشن کوتاه «آوای ابرها» یکی از این آثار است که به کارگردانی محمد لطفعلی و تهیه‌کنندگی و نویسندگی هادی فیروزمندی با الهام از شعر غسان کنفانی ساخته شده است. این انیمیشن قصه بمباران رژیم صهیونیستی بر سر کودکان مظلوم غزه است. انیمیشن «آوای ابرها» محصولی از مرکز فیلم جوان سوره است که با تکنیک دوبعدی دیجیتال ساخته شده و این روزها از شبکه‌های سیما در حال پخش است. در خلاصه داستان این انیمیشن آمده است: کودکان فلسطینی نمی‌میرند، آن‌ها برای مدت کوتاهی به جایی میان ابرها سفر می‌کنند... .
به انگیزه ساخت آوای ابرها با هادی فیروزمندی، نویسنده و تهیه‌کننده این انیمیشن به گفت‌وگو پرداختیم.
حملات به غزه زبان هنر را باز کرد
فیروزمندی درباره شکل‌گیری ایده اولیه آوای ابرها گفت: ایده انیمیشن آوای ابرها سال گذشته پس از شروع حمله اسرائیل به نوار غزه شکل گرفت و به اتفاقی که در بیمارستان این شهر برای مردم مجروح رخ داد برمی‌گردد. یک روز پیش از بمباران بیمارستان، ویدئویی منتشر شد که نشانگر حلقه بازی و شادی بچه‌ها بود. در کمتر از ۲۴ ساعت ویدئو دیگری آمد که از شهادت این کودکان در اثر بمباران توسط اسرائیل خبر می‌داد. ایده ابتدایی آوای ابرها برگرفته از این ویدئو بود، اما با این تفاوت که این بار جایی میان ابرها این حلقه شکل گرفته و گویی با هر صدا و آوایی که از میان ابرها شنیده می‌شود و هر بمبارانی که روی زمین در غزه رخ می‌دهد، یک کودک به میان ابرها به بهشت در صلح و آرامش می‌رود. تهیه‌کننده آوای ابرها با تأکید بر اینکه این اتفاق بسیار ناگهانی، دردناک و عمیق بود، بیان کرد: در آن برهه یعنی پاییز ۱۴۰۲، همه رسانه‌ها، هنرمندان و فعالان این عرصه با تمام توان و تمرکز سعی در تولید لحظه‌ای و انعکاس اخبار در قالب ویدئو، کلیپ یا بهترین حالت تصویرسازی‌های گرافیکی از حادثه داشتند. در واقع فرصت این نبود که در قالب جدی‌تر هنر مثل انیمیشن و کارهای داستانی درام به این موضوع پرداخته شود.
وی درباره مزیت ساخت انیمیشن کوتاه در این برهه زمانی عنوان کرد: به هر حال این خلأ در فضای هنر و سینما حس می‌شد. طبیعتاً ساخت آثار داستانی بلند و فیلم سینمایی نیاز به تحقیقات زمانبر دارد، اما انیمیشن کوتاه چند مزیت داشت. خواستیم در فاصله این اتفاق، از زمان بهتر استفاده کنیم و به نوبه خود تأثیرگذار باشیم. می‌خواستیم کمی بیش از انتشار صریح تصاویر بی‌پرده و خشن واقعه قدم برداریم.
او افزود: کار هنر همین است. به جای انتشار تصاویر خشن که در رسانه‌ها و فضای مجازی هم با فیلترینگ شدید از سوی گردانندگانش روبه‌رو می‌شود، سعی کردیم با هنر به رسالت خود عمل کنیم. به نظرمان پرداخت هنری و انسانی به گوشه‌ای از این حادثه می‌تواند زبان جهانی و هنری‌تری از فاجعه نشان دهد و ذهن افراد بیشتری را به سوی این حملات جلب کند.
انیمیشن صامت، زبان جهانی
انیمیشن صامت، زبان جهانی
هادی فیروزمندی درباره تکنیک‌های ساخت آوای ابرها گفت: هدف ما در قدم نخست تولید اثری بدون دیالوگ بود که زبان جهانی داشته باشد. به این وسیله می‌توانستیم نگاه هر قشر و زبانی را به حملات جنون‌آمیز رژیم صهیونیستی به غزه جلب کنیم.
این تهیه‌کننده با تأکید بر اینکه متأثرترین بخش حادثه مربوط به کودکان غزه است، تصریح کرد: در این جنگ تعداد شهدای کودک یک عدد بی‌شمار شده بود؛ بنابراین به شکل نمادین و مینیمال از دو قصه اصلی یک مسئله هولناک الهام گرفتیم و زبانی انسانی و کودکانه را برای ساخت آوای ابرها انتخاب کردیم.
این تهیه‌کننده با تأکید بر اینکه متأثرترین بخش حادثه مربوط به کودکان غزه است، تصریح کرد: در این جنگ تعداد شهدای کودک یک عدد بی‌شمار شده بود؛ بنابراین به شکل نمادین و مینیمال از دو قصه اصلی یک مسئله هولناک الهام گرفتیم و زبانی انسانی و کودکانه را برای ساخت آوای ابرها انتخاب کردیم.
نویسنده آوای ابرها درباره معنا و مفهوم این اثر بیان کرد: در نمای آخر انیمیشن با هنرمندی آقای لطفعلی شاهد عروج عظیم فرشتگان غزه هستیم که از دور به شکل برگشت قطرات باران به سمت آسمان است. در واقع المان‌هایی هم در این اثر است که نشان‌دهنده بازگشت و آرامش پس از این همه اتفاق است. در واقع این خداست که دارد نعمت خودش را از زمین جمع می‌کند و به دل آسمان می‌برد، تا از آن‌ها صیانت و مواظبت کند و بیانگر این است که جهنم روی زمین باقی نمی‌ماند.
تهیه‌کننده این انیمیشن درباره مدت زمان تولید آوای ابرها مطرح کرد: فرایند انیمیت کردن کار، طراحی شخصیت‌ها و تولید انیمیشن زمانبر است و ما تا دی سال گذشته یعنی بیش از یک ماه و نیم مشغول ساخت بودیم. پس از آن انیمیشن را در جشنواره‌های مختلف از جمله کلمبیا، ایتالیا، مکزیک و سایر جشنواره‌های عربی و ایرانی شرکت دادیم که به شدت مورد توجه قرار گرفت و به این وسیله صدای کودکان غزه را به جهان رساندیم.
تهیه‌کننده این انیمیشن درباره مدت زمان تولید آوای ابرها مطرح کرد: فرایند انیمیت کردن کار، طراحی شخصیت‌ها و تولید انیمیشن زمانبر است و ما تا دی سال گذشته یعنی بیش از یک ماه و نیم مشغول ساخت بودیم. پس از آن انیمیشن را در جشنواره‌های مختلف از جمله کلمبیا، ایتالیا، مکزیک و سایر جشنواره‌های عربی و ایرانی شرکت دادیم که به شدت مورد توجه قرار گرفت و به این وسیله صدای کودکان غزه را به جهان رساندیم.
صدای فلسطین شنیده می‌شود
فیروزمندی درباره استفاده از موسیقی خاص و تأثیر آن در آوای ابرها بیان کرد: طبیعتاً موسیقی در هر کاری باید بجا و مناسب استفاده شود. در ماجرای غزه، آوا و نجواهای فلسطینی و کودکانه بسیار خلق شد. به همین جهت نقش موسیقی و آواهای حزن‌انگیز فلسطینی در ذهن مخاطب خیلی پررنگ است. سعی کردیم در تیتراژ پایانی کار هم از این فضا فاصله نگیریم و از آوای لالایی‌گونه معروف فلسطینی برای طراحی ملودی موسیقی الهام بگیریم و تداعی‌کننده این حس برای مخاطب باشد.
او در پاسخ به این پرسش که چرا صورت کاراکترها دقیق و با جزئیات طراحی نشده، عنوان کرد: به جهت زمان کم امکان طراحی دقیق کاراکترها به لحاظ جزئیات نبود، اما سعی کردیم سیکلی رؤیاگونه و کودکانه به خودش بگیرد و تصویرسازی و بازنمایی درستی از واقعه داشته باشیم. مهم این بود هویت کودک به عنوان یک جسم کوچک و بی‌گناه در این حملات نشان داده شود. سعی کردیم با ترکیب رنگ و جنس مختلف معنای کودک را شکل دهیم. وی افزود: ۲D یا ۳D کار کردن شاخص ارزیابی کیفیت انیمیشن نیست. این یک انتخاب است. ما بهینه‌ترین کار را به جهت زمان، هدف و پیام انیمیشن انتخاب کردیم. ما به فضایی کودکانه، وهم‌آلود، رؤیایی و خیال‌انگیز نیاز داشتیم و این تکنیک به ما کمک می‌کرد.
تهیه‌کننده آوای ابرها در پایان با اشاره به نقش مؤثر تولیدات هنری در بازتاب صدای فلسطین گفت: با الهام از ماجرای اخیر غزه، می‌توان قصه‌های درام و تأثیرگذار بسیاری خلق کرد. حرف واقعی زدن در جهان، به وسیله انیمیشن و فیلم مخاطب دارد. ضرورت تولید آثار به موقع در این محور حس می‌شود. مظلومیت مردم فلسطین سبب دیده شدن تولیدات با محوریت فلسطین می‌شود زیرا هر روشنفکر آزاده‌ای در جهان نمی‌تواند از کنار این اتفاق بگذرد و مطمئن باشید صدای فلسطین شنیده می‌شود.
نظر شما