امام حسین(ع) در یوم‌الترویه(یک‌روز قبل از عرفه) با ترک مراسم حج، سفر به سوی کربلا را آغاز نمود. در واقع ایشان در یوم الترویه، علیه عبادت بی‌محتوا قیام کرد؛ عبادتی که در آن جهاد، ولایت و نجات بشریت نیست.

اباعبدالله(ع) خانۀ کعبه، عرفات و عبادت در آن مکان شریف را رها کرده و به جهاد پرداخت. ایشان راه خود را از مردمی که بدون توجه به امام‌شان همچنان مشغول عبادت بودند، جدا کرد و این خیلی معنا دارد.

برخی افراد هنگامی‌که برنامه عبادی و معنوی، از خدا دریافت می‌کنند، به صورتی لجبازانه‌ای آن برنامه را ادامه می‌دهند تا جایی که در مقابل سایر فرمان‌های خدا می‌ایستند. اولین کسی که این کار را کرد ابلیس بود.

خیلی سخت است که این حرف را، علیه آدم‌های خوب بگوییم؛ آدم‌های خوبی که نماز می‌خوانند و اخلاق رعایت می‌کنند اما در مقابل خدا می‌ایستند! ابلیس گفت: من همان نمازم را ادامه می‌دهم اما دیگر از من نخواه که به آدم سجده کنم! او می‌خواست نحوه عبادتش را خودش تعیین کند اما خداوند متعال به ابلیس فرمود: «دوست دارم اطاعت بشوم آن طوری که من می‌خواهم نه آن طوری که تو می‌خواهی؛ إِنَّمَا أُرِیدُ أَنْ أُعْبَدَ مِنْ حَیْثُ أُرِیدُ لَا مِنْ حَیْثُ تُرِید»(تفسیر قمی/1/42)

برای بسیاری از ما پیش می‌آید که به کار خوبی-از اخلاقیات گرفته تا عبادات- عادت می‌کنیم اما خدا کار دیگری را از ما می‌خواهد. ممکن است ما آدم آرام و صلح‌جویی باشیم اما گاهی خدا از ما «فریاد زدن علیه ظلم و ستم» را بخواهد؛ آنگاه چه خواهیم کرد؟ آیا باید بگوییم «نه! خدایا! ما آدم‌های آرامی هستیم از ما کارهای خشونت‌آمیز درخواست نکن»؟

ما خودمان را به کارهای خوب و خیر عادت می‌دهیم، اما بعداً کار مهم‌تری مثل نجات خلق پیش می‌آید. اگر توجه نکنیم، همین عبادت، سنگ راه‌مان می‌شود. ابلیس هم می‌خواست عبادت کند، گفت: خدایا! من به‌جای سجده بر آدم عبادتی خواهم کرد که تابه‌حال احدی چنین عبادتی نکرده است «انْ أَعْفَیْتَنِی مِنَ السُّجُودِ لِآدَمَ ع لَأَعْبُدُکَ عِبَادَةً مَا عَبَدَکَ أَحَدٌ قَطُّ مِثْلَهَا»(تفسیر قمی/1/42) خدا هم فرمود: اگر سجده نکنی، هیچ‌کدام از عبادت‌هایت را نمی‌پذیرم.

حجِ بی امام، چه حجی خواهد بود؟ امام باقر (ع) فرمود:«تَمَامُ الْحَجِّ لِقَاءُ الْإِمَام‏»(کافی/4/549) اصلاً تمام شدن و تکمیل شدن حج، به این ملاقات است؛ و آدم چقدر تأسف می‌خورد برای مردمی که حاضرند حج بگذارند؛ زمانی که امام‌شان در واقع حج را تعطیل کرده و به امر مهم‌تری پرداخته است، اما آن‌ها همچنان دارند طواف می‌کنند و به منی و عرفات سفر می‌کنند!

ما اگر می‌خواهیم دچار آفت عبادت و تصلب‌ها و تحجرهای دینی نشویم باید به یوم الترویه بپردازیم.