نادیده گرفتن عوامل حواس‌پرتی، تمرکز بر اشیاء مرتبط و انجام موفقیت‌آمیز وظیفه‌ها به‌طور معمول برای انسان‌ها آسان است، اما حضور آنها ممکن است با این حال بر نحوه انجام وظایف تأثیر بگذارد. بررسی اثرات احتمالی عوامل حواس‌پرتی بصری در طول وظایف طولانی در محیط‌های آزمایشی تا کنون چالش‌برانگیز بوده است.

محققان دانشگاه آکسفورد و دانشگاه گوته فرانکفورت اخیراً به تحقیق در مورد اثرات حواس پرتی با استفاده از فناوری واقعیت مجازی (VR) پرداختند. یافته‌های آنها که در مجله Communications Psychology منتشر شده، نشان می‌دهد که حواس‌پرتی بصری تأثیراتی مانند کند کردن حرکات افراد در حین انجام وظایف و وادار کردن آنها به انجام اقدامات بیشتر دارد.

حواس‌پرتی بصری، جنبه‌ای همه‌جانبه از زندگی روزمره است.«لوی کومل»، «وو» و همکارانشان، محققان دانشگاه آکسفورد، در مقاله خود نوشتند: مطالعه پیامدهای حواس‌پرتی در طول وظایف زمانی طولانی با روش‌های سنتی قابل بررسی نیست. ما یک رویکرد واقعیت مجازی را توسعه دادیم که رفتار پیچیده را به زیرمؤلفه‌های شناختی، شامل رمزگذاری، جستجوی بصری، استفاده از حافظه کاری و تصمیم‌گیری، تقسیم می‌کند."

تجربه واقعیت مجازی با ۳۰ شرکت کننده

کومل، وو و همکارانشان ۳۰ شرکت‌کننده را جذب کردند و از آنها خواستند در دو آزمایش تجربی شرکت کنند که تقریباً یک هفته از هم فاصله داشتند. در طول این آزمایش‌ها، از شرکت‌کنندگان خواسته شد تا یک وظیفه را در واقعیت مجازی (VR) با استفاده از هدست HTC Vive Tobii Pro VR و کنترل HTC Vive تکمیل کنند.

شرکت‌کنندگان در دو محیط مجازی متفاوت به نام‌های اتاق آموزش و اتاق آزمایش حرکت کردند و وظایفی که به آنها سپرده شده بود را انجام دادند. این وظیفه شامل انتخاب ۸ شیء هدف از یک منبع ۲۴ شئ‌ای بود که برخی از آنها به وظیفه مرتبط نبودند و به‌عنوان عوامل حواس‌پرتی بصری عمل می‌کردند. در یک نمایشگر مدل، شرکت‌کنندگان می‌توانستند اشیاء هدفی که باید انتخاب می‌کردند و نحوه قرار دادن آنها در فضای کار را مشاهده کنند. وظیفه آنها این بود که پیکربندی اشیاء را روی نمایشگر با برداشتن اشیاء از منبع و قرار دادن آنها در محل کار، همگی در یک بازه زمانی محدود، بازتولید کنند. محققان برای بررسی تأثیر این تغییرات بر عملکرد شرکت‌کنندگان در وظیفه، مکان نمایشگر مدل و شفافیت اشیاء در منبع را تغییر دادند؛ یعنی شناسایی آنها را سخت‌تر یا آسان‌تر کردند.

محققان توضیح دادند: شرکت‌کنندگان با انتخاب اشیاء از یک منبع و قرار دادن آنها در یک فضای کار، یک نمایشگر مدل را کپی کردند و با دستکاری قابلیت حواس‌پرتی اشیاء در منبع، ما اثرات تداخل حواس‌پرتی را در زیرمؤلفه‌های شناختی مختلف کشف کردیم.

جالب است که محققان دریافتند که حواس‌پرتی‌های بصری بر تصمیم‌گیری‌های حسی حافظه‌ای شرکت‌کنندگان در مطالعه تأثیر گذاشت. این تأثیر بر توانایی آنها در هماهنگی حافظه کاری و رمزگذاری اطلاعات در حین تلاش برای انجام وظیفه بود که منجر به کند شدن اقدامات و انجام حرکات بدنی پرهزینه‌تر شد.

تیم تحقیق گفت: ما به طور موفقیت‌آمیزی پیامدهای حواس‌پرتی را از عملکرد کلی وظیفه تا فرآیندهای تصمیم‌گیری که استفاده از حافظه را هدایت می‌کند، ردیابی کردیم، حواس‌پرتی رفتار را کند کرد و حرکات بدنی پرهزینه‌تر را افزایش داد. مهم‌تر از همه، حواس‌پرتی نیازهای رمزگذاری را افزایش داد، جستجوی بصری را کند کرد و اتکا به حافظه کاری را کاهش داد.

به طور کلی، یافته‌ها نشان می‌دهند که حواس‌پرتی‌های بصری هنگام انجام رفتارهای هدف‌گرا توسط انسان‌ها ممکن است لزوماً مانع از رسیدن به هدف نشود، اما همچنان پیامدهای زنجیره‌ای دارند، حرکات را کند کرده و تلاش‌های لازم برای تکمیل یک وظیفه را افزایش می‌دهند. علاوه بر روشن کردن اثرات حواس‌پرتی‌های بصری، مطالعه آنها پتانسیل استفاده از پارادایم‌های VR برای انجام آزمایشات روانشناختی و رفتاری را نیز برجسته می‌کند.

منبع: medicalxpress

نیایش احمدی _ خبرنگار تحریریه جوان قدس