هیئت چهل اختران از قدیمی‌ترین و بزرگ ترین هیئات قم است. دسته این هیئت ۱۵۰ سال است که در روز عاشورا مسیر مزار پسر امام جواد(ع) و بقعه چهل اختران در خیابان آذر تا حرم حضرت معصومه(س) را می‌پیماید. این دسته پس از نماز ظهر عاشورا حرکتش را به سوی حرم آغاز می‌کند. ردیف اول سادات نواده موسی مربقع هستند که با لباس سیاه و دستار سبز از بقیه متمایز می‌شوند. ردیف دوم بیمارانی هستند که به امید شفا در روز عاشورا جزئی از این دسته می‌شوند. وقتی سبزپوشان که ابتدای دسته هستند، به حرم می‌رسند، انتهای دسته در خیابان آذر و محله چهل‌اختران هنوز در حال شکل‌گیری است.

سیدابوالفضل چهل اخترانی مسئول هیئت چهل اختران قم ششمین نسل از پرچم‌داران هیئت چهل اختران است. مرحوم سید هادی چاووشی، مرحوم سید زین‌العابدین چاووشی، مرحوم سید حسین چاووشی و سید علی چاووشی چهل اخترانی و مرحوم حاج عبدالحسین چهل اخترانی پدرانش هستند که پیش از او این خیمه و هیئت را سرپا نگه داشته اند.

او با اشاره به قدمت هیئت چهل اختران گفت: حرم امام زاده موسی مبرقع علیه السلام فرزند بلافصل امام جواد (ع) که در محله چهل اختران واقع شده بعد از حرم حضرت معصومه (س) دومین زیارتگاه مهم قم محسوب می شود و هیئت عزاداری آن مورد توجه گسترده زائران است.

مسئول هیئت چهل اختران قم افزود: هیئت چهل اختران تنها و اولین هیئت سادات است که در قم تشکیل شده است و از همان ابتدا درهمین محله امامزاده موسی مبرقع بنا شده و بسیار هم مورد احترام و توجه مردم قم و مسلمانان دیگر کشورهاست.

وی گفت: در گذشته این هیئت در طول سال و هر پنجشنبه در منزل یکی از اهالی محله تشکیل می شد که از آن به عنوان «سه یاره» یا «سیاره» یاد می شد تا اینکه پدرم منزل پدری اش در همین محله چهل اختران را وقف امام حسین کرد و از آن پس مراسمات در این حسینه تشکیل می شود و مردم محل نیز مراسمات عزاداری و ختم و ... را نیز در همین حسینیه برگزار می کنند.

مسئول هیئت چهل اختران قم ادامه داد: همه مردم ارادت قلبی خاصی به هیئت چهل اختران دارند و تمام هزینه برگزاری مراسم ها بویژه در عاشورا توسط خود مردم از طریق نذورات جمع آوری می شود.

وی با بیان اینکه همه محله چهل اختران که اطراف بقعه مبارک موسی مبرقع و چهل اختران شکل گرفته، سید و از نسل امام موسی کاظم هستند تصریح کرد:  سادات رضوی، برقعی، چاووشی، تقوی، اخوی، چهل اخترانی و ... که از نسل موسی مبرقع هستند امروز در تمام ایران و خارج از ایران پراکنده شده‌اند اما در روز عاشورا اغلب به این محل و هیئت آبا و اجدادی برمی‌گردند.  

چهل اخترانی با اشاره به حضور پرشور مردم در این هیئات گفت: از شب اول محرم پذیایی از عزاداران با ۲هزار پرس غذا آغاز می شود و در شب عاشورا این تعداد به ۱۲هزار پرس می رسد.

وی تصریح کرد: اخلاص و احترام به سادات از مهم‌ترین ویژگی‌های این هیئت است. روز عاشورا که هیئت به سوی حرم حرکت می‌کند، هیچ یک از اهالی محل جلوی سادات حرکت نمی‌کنند.

چهل اخترانی افزود: این هیئت از گذشته های دور مورد توجه افراد بوده است و مردم برای شفای بیماران و برآورده شدن حوائج خود به این هیئت متوسل می شوند.

وی در ادامه با اشاره به ماجرای توغ سیفا که فقط در چهار شب هفتم، هشتم، نهم و دهم محرم در وسط خیمه گاه گذاشته می شود گفت: این توغ با ارزش،  خاص هیئت چهل اختران قم است. فردی اصفهانی به نام سیف الله که ساکن اصفهان بود، اما ارادت خاصی به این هیئت داشت این توغ را که بروی آن با هنرمندی آیات قرآن از جمله سوره کوثر و آیه تطهیر و همچنین دعاهای مانند حدیث کساء بر روی آن حکاکی کرده و به این هیئت اهدا کرده و ۴۰۰سال نیز قدمت دارد.

چهل اخترانی به جایگاه این هیئت در بین شیعیان جهان اشاره کرد و افزود: هرسال از کشورهای کشمیر، لبنان، عراق ومصر شیعیان بسیاری در روز عاشورا برای پیوستن به این هیئت می آیند و به اتفاق هم به تسلیت گویی فاطمه معصومه (س) می روند.

مسئول هیئت چهل اختران قم همچنین به دیگر برنامه های هیئت اشاره کرد و گفت:این هیئت برای خانواده های نیازمند برنامه دارد ازجمله اینکه  ۲۰۰خانواده نیازمند شناسایی شده اند و هر ماه بسته معیشتی درب منزل آنها توزیع می شود.

وی اخلاص و قدمت را راز ماندگاری این هیئت با سابقه قم عنوان کرد و گفت: در ده شب عاشورا همه عزاداران حسینی به این تکیه می آیند و تا نزدیک ۲بامداد در سوگ سالار شهیدان آقا ابا عبدالحسین بر سرو سینه می زنند.

چهل اخترانی تصریح کرد: این هیئت حتی در دوران پهلوی که به شدت با عزاداری شیعیان مخالفت می کردند حتی یک روز هم در ایام دهه اول ماه محرم مراسم عزاداری را تعطیل نکرده است.

وی با بیان اینکه مردمی بودن دیگر ویژگی بارز هیئت چهل اختران است تصریح کرد: در طول سال هیئت در حسینیه حاج سید علی چهل اخترانی جمع می‌شوند و هزینه عزاداری محرم از همین نذورات تأمین می‌شود. هیچ نهاد یا ارگان خاصی پولی به این هیئت نمی‌دهد.

لازم به ذکر است امامزاده موسی مبرقع در سال ۲۵۹ هجری قمری به قم آمد، حضرت موسی مبرقع فرزند بلافصل امام نهم می باشد و قبر مبارکش به نام بارگاه شاهزاده موسی مبرقع در کنار مقبره چهل اختران خیابان آذر، معروف و مشهور است، وی در شب چهارشنبه ۲۲ ربیع الثّانی سال ۲۹۶ از دنیا رفت و در منزل خویش - مزار کنونیش در مقبره چهل اختران واقع در خیابان آذر- دفن شده است.

چهل اختران در سابق مرکب از سه بنا (چهل اختران، شاهزاده زید، موسی مبرقع) بوده است ولی اکنون از مجموعه نورهای به هم پیوسته آنان تشکیل یافته  و زیارتگاهی مشترک را به خود اختصاص داده است.

برگزاری مراسم باشکوه ایام عزاداری سرو و سالار شهیدان کربلا امام حسین(ع) در طول ۱۰ روز محرم با حضور بیش از ۴ هزار نفر از افتخارات فرهنگی این امامزاده است.